Η οδός Κοραή
Συζητώντας τις προάλλες με μια πραγματική Αθηναία, τη Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη, που άφησε εποχή στο Πολυτεχνείο και που συνεχίζει ακόμη με την έρευνά της να φωτίζει την Αθήνα, αναφέρθηκε η οδός Κοραή. Η σημερινή κατάντια της. Πράγματι, σκέφτηκα. Ενας τόσο κεντρικός και ιστορικός δρόμος, με άξονα προς το Πανεπιστήμιο και τον Λυκαβηττό, είναι ένα πέρασμα που δεν σε κρατάει.
Η οδός Κοραή δεν παράγει «τίτλους» και γι' αυτό ξεχνιέται. Κακώς, διότι είναι ένας δρόμος κομβικός για την κατανόηση του αθηναϊκού κέντρου και αποτελούσε πάντα αντικείμενο μελέτης και προβληματισμού η επέκτασή της προς το Μοναστηράκι. Αυτό δεν έγινε ποτέ, αν και είχε προταθεί επανειλημμένως από τον 19ο αιώνα έως τη δεκαετία του 1960. Ωστόσο, η Κοραή, που κάποτε είχε αυτοκίνητα και λεωφορεία, είναι ένας δρόμος που σήμερα πρέπει να δούμε διαφορετικά.
Θα έπρεπε πρώτα από όλα να ξηλωθεί ό,τι έχει γίνει μέχρι τώρα ως επίστρωση στον πεζόδρομο και ό,τι έχει αφεθεί προσβλητικά ημιτελές. Αλλά η Κοραή δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ξεχωριστά. Αποτελεί σύνολο μιας ευρύτερης ενότητας δημοσίων χώρων, από την οδό Μασσαλίας και Ασκληπιού, από το Πνευματικό Κέντρο δηλαδή στην Ακαδημίας, προς το Πανεπιστήμιο και τα λοιπά κτίρια της τριλογίας και μετά προς την πλατεία Κλαυθμώνος και την Πραξιτέλους και το παλιό εμπορικό κέντρο. Είναι μια μεγάλη περιοχή, με αρχιτεκτονική του 19ου και του 20ού αιώνα, σε όλες τις βαθμίδες, πυκνή σε λειτουργία και φορτωμένη μνήμες.
Σήμερα, η Κοραή αποτελεί μαζί με τα θλιβερά Προπύλαια και την ακόμη πιο θλιβερή Κλαυθμώνος μια ενότητα προς αποφυγήν. Αυτό μπορεί εύκολα να αλλάξει αν αναδειχθούν τα κτίρια, τα ιστορικά αλλά και τα μέτρια (από αυτά που έχει σε αφθονία η Αθήνα), αν ηρεμήσει το τοπίο από τις οπτικές οχλήσεις και αν γεννηθεί ένας σύγχρονος δημόσιος χώρος που να δημιουργεί επιθυμίες. Η παλιά οδός Κοραή είχε θαυμάσια κτίρια. Αδιάψευστοι μάρτυρες οι φωτογραφίες. Ηδη, από τη δεκαετία του '30, το μέγαρο της Εθνικής Ασφαλιστικής αντικατέστησε κατάφυτο κήπο με νεοκλασικά κτίσματα και ο τρούλος στη γωνία με την Πανεπιστημίου καθαιρέθηκε για να γίνει το Λογιστήριο του Κράτους. Εκεί, ήταν παλιά το καφενείο του Γαμβέτα και απέναντι, στον αριθμό 8, το ξακουστό βιβλιοπωλείο «Ατλαντίς» των εκδόσεων Πεχλιβανίδη. Ενας τέτοιος δρόμος παραμένει πέρασμα, σαν ένας «διάδρομος» της πόλης.