Η αντιστοίχιση δεξιοτήτων, προϋπόθεση για περαιτέρω μείωση της ανεργίας
Θετικές προοπτικές για την περαιτέρω μείωση του ποσοστού ανεργίας στη χώρα μας τα επόμενα χρόνια διαβλέπει η Alpha Bank στην τακτική της έκδοση για την Ελληνική Οικονομία, ξεκαθαρίζοντας βέβαια ότι η αποκλιμάκωση προϋποθέτει τη διεύρυνση των παραγωγικών δυνατοτήτων της οικονομίας, αλλά και τη μείωση της διαρθρωτικής ανεργίας. Και για να επιτευχθεί αυτό απαιτείται μεταξύ άλλων να ενισχυθεί η αποτελεσματική αντιστοίχιση των δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας, ήτοι ενίσχυση των δεσμών μεταξύ του ακαδημαϊκού και του παραγωγικού τομέα, ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων αλλά και κατάλληλων εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Η Ελλάδα παρουσιάζει συνεχή βελτίωση της εικόνας της αγοράς εργασίας, με μείωση της ανεργίας, παρότι εξακολουθεί να έχει το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό στην Ευρωπαϊκή Ενωση, 9,2% στο τέλος Δεκεμβρίου 2023 και μέσο ετήσιο ποσοστό 10,6% έναντι 12,4% το 2022. Παράλληλα βέβαια, εμφανίζει και αύξηση του ποσοστού των κενών θέσεων εργασίας, το οποίο στο γ΄ τρίμηνο του προηγούμενου έτους διαμορφώθηκε σε 1,6%, από 1% την ίδια περίοδο το 2022. Η απάντηση γιατί ενώ η ανεργία μειώνεται, το ποσοστό των κενών θέσεων αυξάνεται, βρίσκεται στην αναντιστοιχία δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας.
Η Alpha Bank αναφέρεται στο φαινόμενο αυτό, επισημαίνοντας πως από το 2018 και μετά, στη χώρα μας καταγράφεται μείωση του ποσοστού της ανεργίας με παράλληλη αύξηση του ποσοστού των κενών θέσεων, γεγονός που αντανακλά αφενός την άνοδο της οικονομικής δραστηριότητας και επομένως την πτώση της κυκλικής ανεργίας και αφετέρου την αναντιστοιχία μεταξύ των προσφερόμενων και των ζητούμενων δεξιοτήτων, η οποία συνδέεται με τη διαρθρωτική ανεργία. Οι μελετητές της τράπεζας σημειώνουν ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας, το ποσοστό των κενών θέσεων εργασίας υποχώρησε, ενώ το ποσοστό της ανεργίας διατηρήθηκε σχετικά σταθερό. Με τη σταδιακή όμως κατάργηση των περιορισμών, και παράλληλα με την ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας, το ποσοστό των κενών θέσεων εργασίας άρχισε να αυξάνεται, ενώ η άνοδος εντάθηκε από το δεύτερο τρίμηνο του 2022 και μετά. Ετσι, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, το τρίτο τρίμηνο του 2023 το ποσοστό των κενών θέσεων εργασίας διαμορφώθηκε σε 1,6%.
Η αναντιστοιχία δεξιοτήτων στην Ελλάδα αναδεικνύεται και από τα ευρήματα διαφόρων ερευνών, όπως η έκθεση της Cedefop, σύμφωνα με την οποία το 2022 η Ελλάδα βρέθηκε στην προτελευταία θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών στον σχετικό δείκτη αντιστοίχισης δεξιοτήτων (skills matching), πάνω από την Ισπανία. Αλλά και σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Manpower, το 82% των συμμετεχόντων εργοδοτών στη χώρα μας εκτιμά ότι θα αντιμετωπίσει το 2024 σοβαρή δυσκολία εύρεσης εργατικού δυναμικού με τις κατάλληλες δεξιότητες για να καλύψουν τις προσφερόμενες θέσεις εργασίας. Το εν λόγω ποσοστό αποτελεί το υψηλότερο των τελευταίων έντεκα ετών, υπερβαίνοντας τον παγκόσμιο μέσο όρο κατά επτά ποσοστιαίες μονάδες, ενώ παρουσιάζει αυξητική τάση κάθε χρόνο (2014: 42%).
Λαμβάνοντας μάλιστα, επιπλέον, υπόψη τη γήρανση του πληθυσμού αλλά και τις επενδύσεις που αναμένεται να υλοποιηθούν τα επόμενα χρόνια στην Ελλάδα, στο πλαίσιο της απορρόφησης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και ειδικότερα στα πεδία της ψηφιακής και πράσινης μετάβασης, στο οικονομικό δελτίο της Alpha Bank υπογραμμίζεται ως κρίσιμο να ενισχυθεί η αποτελεσματική αντιστοίχιση των δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας. Για τον σκοπό αυτό απαιτείται ενίσχυση των δεσμών μεταξύ του ακαδημαϊκού και του παραγωγικού τομέα, ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων αλλά και κατάλληλων εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Το 82% των εργοδοτών θεωρεί πολύ δύσκολη την εύρεση προσωπικού με τις κατάλληλες δεξιότητες, σύμφωνα με έρευνα.