Το ΚΑΑΝ και ο στόλος των drones
Το μαχητικό πέμπτης γενιάς που παρουσίασε η Τουρκία και η γκάμα των μη επανδρωμένων που παράγονται στη γείτονα
Η συστηματική πολιτική της Τουρκίας με οριστικό στόχο την ανεξαρτητοποίησή της στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας είναι αποτέλεσμα πολλών δεκαετιών που, σύμφωνα με τους αναλυτές, κορυφώθηκε με την απογείωση του πρώτου «εθνικού μαχητικού» ΚAAN, την περασμένη Τετάρτη από την αεροπορική βάση κοντά στην Αγκυρα. Το τουρκικής σχεδίασης 5ης γενιάς μαχητικό πέταξε στους αιθέρες για 13 λεπτά και η παρθενική του πτήση θεωρείται σημείο καμπής για τη συνέχιση της ανάπτυξής του. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποστήριξε πως στα τέλη του 2028 το KAAN θα ενταχθεί στην τουρκική αεροπορία. Η πτήση πραγματοποιήθηκε με τους αμερικανικούς κινητήρες F-110 αλλά η Αγκυρα θεωρεί πως μέχρι το 2030 θα έχει ολοκληρώσει και το πρόγραμμα κατασκευής του κινητήρα για το συγκεκριμένο αεροσκάφος.
Η Τουρκία από το 1987, με πρωθυπουργό τον Τουργκούτ Οζάλ, είχε ξεκινήσει τη συμπαραγωγή 278 F-16 για τις ανάγκες της τουρκικής αεροπορίας. Με την υποστήριξη των κυβερνήσεων του κ. Ερντογάν, αναπτύχθηκαν πολλές αμυντικές βιομηχανίες και τα τελευταία 15 χρόνια έχουν κατασκευάσει μια σειρά από μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Το 2009 πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση το πρώτο τουρκικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος, κατασκευής της ιδιωτικής εταιρείας Bayraktar, της οποίας ηγείται ο γαμπρός του προέδρου της Τουρκίας, Σελτσούκ Μπαϊρακτάρ. Το Bayraktar TB-1 ήταν η πρώτη προσπάθεια της Τουρκίας για την επιτήρηση περιοχών κυρίως στη νοτιοανατολική Τουρκία στις μάχες με το PKK.
To 2010 η τουρκική κρατική αεροδιαστημική βιομηχανία (TUSAS) oλοκλήρωσε τη σχεδίαση και παραγωγή του δικού της μη επανδρωμένου αεροσκάφους ANKA για αποστολές εναέριας επιτήρησης και αναγνώρισης και ακολούθησε η μαζική παραγωγή. To 2013 η ΤUSAS πραγματοποίησε την πρώτη πτήση του δικού της εκπαιδευτικού αεροσκάφους, του Hürkus για τις ανάγκες εκπαίδευσης των πιλότων της τουρκικής αεροπορίας, με την παραγωγή του να χρονολογείται το 2016.
Το «best seller»
Το δημοφιλέστερο μη επανδρωμένο αεροσκάφος της Τουρκίας, λόγω της αλλαγής δόγματος που προκάλεσε, είναι το Bayraktar TB2, που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2014. Το TB-2 εκτός από τη δυνατότητα επιτήρησης και αναγνώρισης μπορεί να μεταφέρει οπλικά συστήματα και να πλήξει χερσαίους στόχους. Ο χρόνος αυτονομίας αγγίζει τις 27 ώρες, το ωφέλιμο φορτίο τα 150 κιλά και το μέγιστο ύψος πτήσης τα 27.000 πόδια. H μαζική παραγωγή του άρχισε το 2017 και μέχρι σήμερα έχουν κατασκευαστεί 400 αεροσκάφη.
O διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Χαλούκ Μπαϊρακτάρ, ανέφερε ότι πλέον υπάρχει η δυνατότητα παραγωγής 200 TB-2 ετησίως και ότι έχουν υπογραφεί συμφωνίες για εξαγωγές σε 24 χώρες, ανάμεσά τους η Ουκρανία, το Κουβέιτ και η Πολωνία και το Αζερμπαϊτζάν. Σύμφωνα με το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο TRT οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις διαθέτουν τουλάχιστον 220 TB-2.
Το 2019 είναι η χρονιά που παρουσιάστηκαν τα μη επανδρωμένα βομβαρδιστικά δύο διαφορετικών εταιρειών. Το Αksungur της εταιρείας ΤUSAS έχει τη δυνατότητα μεταφοράς οπλικών συστημάτων βάρους τριών τόνων, μεταξύ των οποίων ρουκέτες, τορπίλες εναντίoν υποβρυχίων αλλά και βόμβες για πλήγματα εναντίον επίγειων στόχων. Το Akinci είναι το μη επανδρωμένο βομβαρδιστικό της Bayraktar το οποίο πραγματοποίησε την πρώτη του πτήση τον Δεκέμβριο του 2019 και η μαζική παραγωγή του ξεκίνησε το 2021. Εχει δυνατότητες παραμονής στον αέρα για 25 ώρες, μεταφοράς 5,5 τόνων οπλικών συστημάτων όπως πυραύλους αέρος-αέρος, αέρος εδάφους, αντιπλοϊκών πυραύλων αλλά και βομβών. Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις έχουν μέχρι στιγμής παραλάβει τουλάχιστον 20 Akinci και έχουν γίνει εξαγωγές στο Αζερμπαϊτζάν, στο Πακιστάν, στη Λιβύη κ.α.
Το μη επανδρωμένο μαχητικό Κizilelma είναι ένα σχέδιο της Τουρκίας που θέλει να αλλάξει τα δεδομένα στους αιθέρες. Πραγματοποίησε την πρώτη του πτήση το 2022, θα έχει αυτονομία 5 ωρών και δυνατότητες εμπλοκής σε αερομαχίες. Μπορεί να φτάσει σε ύψος 45.000 ποδών και να μεταφέρει οπλικά συστήματα 1.500 κιλών όπως πυραύλους αέρος-αέρος, αέρος-εδάφους, αλλά και βόμβες. Σε λίγους μήνες αναμένεται να παραδοθεί το πρώτο αεροσκάφος στις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις.
Η επόµενη γενιά
Το μη επανδρωμένο αεροσκάφος Bayraktar TB-3 πραγματοποίησε την πρώτη του πτήση το 2023, συνεχίζονται οι δοκιμές και αναμένεται να ξεκινήσει η μαζική παραγωγή του τους επόμενους μήνες. Είναι η εξελιγμένη μορφή του TB-2 με διάρκεια αυτονομίας 32 ωρών, μεταφοράς διπλάσιου βάρους οπλικών συστημάτων 280 κιλών και φτάνει σε ύψος 30.000 ποδών.
Σημαντική λεπτομέρεια είναι πως σχεδόν το 90% των οπλικών συστημάτων που χρησιμοποιούν τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Τουρκίας παράγεται από τουρκικές εταιρείες.