Η επίδειξη μόδας ως ερώτημα

Οι εκπρόσωποι ενός δημόσιου και ενός ιδιωτικού μουσείου ζυγίζουν το ενδεχόμενο να φιλοξενήσουν ντεφιλέ

Αρκετές βεβαιότητες, αλλά και ερωτήματα, διατυπώθηκαν μετά την πρόσφατη πολυσυζητημένη επίδειξη μόδας του σχεδιαστή Ερντέμ Μοραλίογλου, η οποία πραγματοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο στο Βρετανικό Μουσείο, στην αίθουσα όπου φιλοξενούνται τα Γλυπτά του Παρθενώνα.

Για παράδειγμα, μετά τη δημοσιοποίηση των σχετικών εικόνων, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη δήλωσε ότι με τη διοργάνωση της επίδειξης στις αίθουσες των Γλυπτών, «οι ιθύνοντες του Βρετανικού Μουσείου ευτελίζουν και προσβάλλουν όχι μόνο το μνημείο αλλά και τις οικουμενικές αξίες που αυτό εκπέμπει» – όπως σημείωσε

η υπουργός κατόπιν στην «Κ» (18.2.24), «δεν είμαι κατά του να γίνονται ντεφιλέ σε μουσεία, αλλά έχει σημασία το πού και το πώς γίνονται». Και ένας εκπρόσωπος του βρετανικού ιδρύματος σημείωσε στο ίδιο ρεπορτάζ ότι εκτός ωραρίου, το μουσείο «είναι χώρος διοργάνωσης εμπορικών εκδηλώσεων (commercial venue)», καθώς και ότι «η φροντίδα της συλλογής παραμένει φυσικά προτεραιότητά μας και όλες οι εκδηλώσεις αξιολογούνται για κάθε ενδεχόμενο κίνδυνο».

Πάμε και στα ερωτήματα. «Συνήθως οι σύγχρονοι χρήστες – σκηνοθέτες, σχεδιαστές μόδας, εικαστικοί και λοιποί καλλιτέχνες– χρησιμοποιούν τα μνημεία ως σκηνογραφία στις εκδηλώσεις τους, προσπαθώντας να αντλήσουν από την αίγλη και το κύρος τους. Ποιος είναι όμως ο τρόπος που τα πλησιάζουν; Δείχνουν σεβασμό και κατάνυξη ή μήπως μόνο χρησιμοθηρία; Υποτάσσονται σε αυτά ή τα ανταγωνίζονται και τους επιβάλλονται;» μας λέει ο ομότιμος καθηγητής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πάνος Βαλαβάνης. Και καθώς η συλλογή που παρουσίασε στο Βρετανικό Μουσείο ο Ερντέμ Μοραλίογλου ήταν αφιερωμένη στην «ξεριζωμένη» Μαρία Κάλλας, ίσως κάποιος θα μπορούσε να αναρωτηθεί αν η απουσία ενός «σπιτιού» από την ιστορία της μεγάλης σοπράνο συνδέεται με την ιστορία των αρχαιοτήτων που εκτίθενται στην Duveen Gallery.

Η «Κ» διερεύνησε κάτι ακόμη. Ζήτησε από τις διοικήσεις μεγάλων μουσείων της χώρας να απαντήσουν στο ερώτημα εάν θα παραχωρούσαν τους χώρους τους σε ένα «ντεφιλέ» και να συνοψίσουν τους προβληματισμούς τους για μια τέτοια πιθανότητα. Χωρίς δεσμεύσεις προφανώς, καθώς παρόμοια ζητήματα απαιτούν στην πραγματικότητα συζήτηση και έγκριση των αρμοδίων οργάνων.

Το συγκεκριμένο ζήτημα ακούγεται λεπτό, αλλά όχι δύσκολο να απαντηθεί επί της αρχής. Και όμως, ας σημειωθεί ότι από τις διοικήσεις των πέντε μουσείων που πρόσφατα μετατράπηκαν σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, ώστε να αποκτήσουν διοικητική ευελιξία και οικονομική αυτοτέλεια, ανταποκρίθηκε μόνο μία.

«Σκηνοθέτες, σχεδιαστές μόδας, εικαστικοί κ.ά. χρησιμοποιούν τα μνημεία ως σκηνογραφία στις εκδηλώσεις τους».