ΠΤΥΧΕΣ Οι πηγές συγκίνησης στην οδό Αχαρνών
Αν έχει μια σύγχρονη γοητεία η Αχαρνών, γοητεία σχεδόν πένθιμη και σπαρακτική, είναι αυτές οι αντιθέσεις της αστικής σκηνογραφίας της. Αντιθέσεις στην κόψη της τραχύτητας, αντιθέσεις με μια αύρα ποίησης, αντιθέσεις σαν θεατρικά σκηνικά, δραματοποιημένες ιστορίες αφανισμού και αναγέννησης. Ολοι αυτοί οι Δαίδαλοι και οι Ικαροι συνυπάρχουν στην οδό Αχαρνών.
Η οδός Αχαρνών είναι ο ορισμός των αντιφάσεων. Είναι Αθήνα παλιά και χωνεμένη στις ρίζες της μνήμης, μια οδός τόσο μεγάλη σε μήκος που μοιάζει λεωφόρος, διάσπαρτη με αυτές τις καπνισμένες από τον χρόνο πολυκατοικίες, τα παλιά αρχοντικά σπίτια με τις πίσω αυλές, τα εστιατόρια με επιγραφές στα αφγανικά και τα γεωργιανά, τα μικρά μαγαζιά με καλλυντικά από την Ινδία, τα κόκκινα φωτάκια σε άλλοτε οικογενειακές εστίες, τις μακρές σκιές του παλιού καλού και κακού εαυτού της. Ελληνικές σημαίες σε κάποια μπαλκόνια, απλωμένα ανατολίτικα σκεπάσματα αερίζονται στον αποκάτω όροφο. Σχολεία και γκράφιτι, μικρά στενά ήσυχα σαν σε χωριό, ημιυπόγεια και άδεια σπίτια, ενός όψιμου κλασικισμού και ενός πρώιμου μοντερνισμού (όλα στη χοάνη του χρόνου πλέον), ρετιρέ του 5ου που κρύβονται με εσωστρέφεια πίσω από πυκνές γλάστρες σαν φρούρια, παράταιρα αφημένα αντικείμενα στον δρόμο: μία σκούπα, ένα παπούτσι, μια σακούλα σούπερ μάρκετ, ένα πακέτο τσιγάρα, μια σπασμένη καρέκλα. Πιο κάτω, σπασμένες πλάκες πεζοδρομίου, αφημένα πιατάκια για τις αδέσποτες γάτες, τσιμεντόλιθοι σαν εικαστική εγκατάσταση σφραγίζουν τον αέρα σε ισόγεια παράθυρα που κάποτε άνοιγαν στη γειτονιά.
Περπατάς υπνωτισμένος και σαν σε όνειρο θυμάσαι τα σινεμά «Αρης» και «Γωγώ», τα σχολικά πάρτι σε απολύτως αστικό περιβάλλον, με μπουφέ σαν σε ταινία του '60, τούρτα με κεράκια, φιόγκοι και κοντά παντελονάκια. Ηταν σε κάποια από αυτές τις πολυκατοικίες που σήμερα ενώθηκαν στο μέτωπο της παρακμής. Περπατάς και συλλογίζεσαι. Και σταματάς στον αριθμό 72, γιατί εκεί θα σταθείς, θέλεις δεν θέλεις. Στέκεσαι απέναντι, για να δεις τον τεράστιο κατακόκκινο αριθμό πάνω στη γαλανόλευκη πρόσοψη, για να ρουφήξεις το μέγεθος της ερυθράς αυθάδειας, μεγαλοσχήμονος και επιθετικής, σαν μαρκίζα από ένα αστικό λούνα παρκ.
Πόσα χρόνια είναι από τότε που κατοικήθηκε αυτό το σπίτι, χτισμένο πιθανώς γύρω στο 1910-1915, όπως και τα γειτονικά, σκόρπια στην περιοχή που έχουν διασωθεί από τύχη, από κληρονομικά μπερδέματα, από απουσία ενδιαφέροντος, από αδράνεια της ίδιας της πόλης και των θεσμών της. Εγκαταλείφθηκαν τα πιο πολλά, κάποια βάφτηκαν και έλαμψαν αλλά είναι λίγα, νησίδες σε ωκεανό. Ομως αυτό το σπίτι στο 72 της Αχαρνών, που πολλοί θυμούνται ως εκθετήριο επίπλων, θα είχε μια καλή πρώτη ζωή, καθώς ολόγυρα διέμεναν καθηγητές, νομικοί, πρέσβεις, επιχειρηματίες, ιατροί, η ραχοκοκαλιά του αθηναϊκού αστικού κόσμου.
Ετσι καλυμμένο από προσθήκες που είναι, έτσι άχαρα και άγαρμπα βεβηλωμένο και κυνικά ατιμασμένο, δυσκολεύεσαι να καταλάβεις τις αναλογίες του, τις πρωτότυπες, τις πλασμένες πάνω στις αρχές της αρμονίας και της σωστής λειτουργίας. Δύσκολα φέρνεις στον νου τις δύο εξώθυρες, γιατί το σπίτι ήταν διπλοκατοικία. Τις εξώθυρες, πλάι πλάι με το μαρμάρινο τοξωτό υπέρθυρο, τα ψηλά παράθυρα του διαμερίσματος του ισογείου, τα ημιυπόγεια, και τον μεγαλοπρεπή όροφο με το αριστοκρατικό μπαλκόνι, με μασίφ ποδιές από μάρμαρο, σμιλεμένο με φυτικά σύμβολα σαν μαστίγια στον αέρα, σαν όφεις έρποντες, σαν τρόπαια αιωνιότητας και κάλλους. Και αυτά τα αθηναϊκά καλλιτεχνήματα στέκουν εκεί, σαν θραύσματα ενός αστικού μαυσωλείου και μας θωρούν και τα θωρούμε.