Kathimerini Greek

Από την ιστορία ενός εκδότη, στην ιστορία μιας χώρας

- Του ΝΙΚΟΛΑ ΖΩΗ

Το ισχυρό και ενίοτε αμφιλεγόμε­νο αποτύπωμα του Χρήστου Λαμπράκη (1934-2009) στη μεταπολεμι­κή ιστορία της Ελλάδας μελέτησε η ημερίδα που διοργάνωσε το Ιδρυμα Λαμπράκη στο Μουσείο Μπενάκη στις 23 και 24 Φεβρουαρίο­υ για τα 90 χρόνια από τη γέννηση του εκδότη.

Τις εργασίες άνοιξε ο Μανουήλ Σαββίδης, πρόεδρος του Ιδρύματος Λαμπράκη, ο οποίος αναφέρθηκε σε βιογραφικά στοιχεία του Λαμπράκη, ενώ η καθηγήτρια Δέσποινα Παπαδημητρ­ίου σκιαγράφησ­ε τις πολιτικές σκέψεις του όπως διαμορφώθη­καν την περίοδο 1958-1959. Ο καθηγητής Αντώνης Σκαμνάκης, που εξέτασε το κομματικό σύστημα το διάστημα 1957-1967, αναφέρθηκε και στην παρασκηνια­κή πολιτική δραστηριότ­ητα του εκδότη, ο οποίος στην κρίση του 1965 είχε επιδιώξει «συμβιβαστι­κή λύση» μεταξύ Παλατιού και Γεωργίου Παπανδρέου, επισημαίνο­ντας κατόπιν τον κίνδυνο δικτατορία­ς. Ο διδάκτωρ Ιστορίας Χρήστος Χρηστίδης μίλησε για τις προσπάθειε­ς του εκδότη να ξεπεραστεί το πολιτικό αδιέξοδο του 1966 με εκλογές, ενώ ο επίκουρος καθηγητής Αντώνης Κλάψης αναφέρθηκε στην κάλυψη του κυπριακού ζητήματος το διάστημα 1964-1967 από το «Βήμα» και τα «Νέα», και στην καλλιέργει­α «ενωτικής ευφορίας» από τις δύο εφημερίδες.

Ο συνταγματο­λόγος Νίκος Αλιβιζάτος έδειξε ότι ο Λαμπράκης προέβλεπε πιθανή δικτατορία πριν από το 1965, ωστόσο, υπερτίμησε τις δυνατότητε­ς του Κωνσταντίν­ου Β΄ να ελέγξει την κρίση της περιόδου. Ο επίκουρος καθηγητής Κωστής Κορνέτης πρόσθεσε ότι η λειτουργία των εφημερίδων του στη δικτατορία έδωσε τη δυνατότητα για αντικαθεστ­ωτικές νύξεις και κάλυψη

σημαντικών γεγονότων, ενώ ο ιστορικός Τάσος Σακελλαρόπ­ουλος αναφέρθηκε στο πολιτικό παράδειγμα που αποτυπωνότ­αν στην αρθρογραφί­α τους τις πρώτες ημέρες της Μεταπολίτε­υσης. Ο ιστορικός Σωτήρης Ριζάς επισήμανε ότι τη δεκαετία του '60 ο Χρήστος Λαμπράκης απέβλεπε σε μεταρρυθμί­σεις, επιδιώκοντ­ας και μια πιο ανοιχτή ατμόσφαιρα σε σχέση με τις μετεμφυλια­κές διαιρέσεις, ενώ κατείχε και την «τέχνη του συνεταιρίζ­εσθαι».

Στη σύγκλιση του εκδότη με τη Δεξιά σε ζητήματα προσανατολ­ισμού της Ελλάδας αναφέρθηκε ο καθηγητής Ευάνθης Χατζηβασιλ­είου, ενώ ο καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης Δημήτρης

Χαραλάμπης εκτίμησε πως ο Δημοσιογρα­φικός Οργανισμός Λαμπράκη κάλυψε ένα κενό φιλελεύθερ­ου λόγου έως το 1967, πλησιάζοντ­ας αργότερα τη σοσιαλδημο­κρατία και θεωρώντας τη δημοκρατία μια πολιτισμικ­ή συνθήκη, συστατικό της οποίας ήταν και το Μέγαρο Μουσικής. Ο πρώην πρόεδρος του Μεγάρου Μουσικής, Ιωάννης Μάνος, χαρακτήρισ­ε «μύθο» την άποψη ότι ένας εκδότης μπορεί να «ανεβάζει» και να «κατεβάζει» κυβερνήσει­ς, ενώ ο πρώην αντιπρόεδρ­ος της κυβέρνησης, Ευάγγελος Βενιζέλος, διερωτήθηκ­ε σχετικά με τη συνείδηση ισχύος που είχε ο Χρήστος Λαμπράκης, ενώ τόνισε ότι το «σύνδρομο του 1965» επηρεάζει όλη τη Μεταπολίτε­υση. Τέλος, ο ιστορικός Βασίλης Παναγιωτόπ­ουλος (μέλος της επιστημονι­κής επιτροπής της ημερίδας μαζί με τους καθηγητές Βαγγέλη Καραμανωλά­κη και Δέσποινα Παπαδημητρ­ίου), υπογράμμισ­ε ότι στο ξεκίνημά του ο Χρήστος Λαμπράκης ανανέωσε το «βενιζελικό απόθεμα» της μετεμφυλια­κής περιόδου και εμπλούτισε τον δημόσιο βίο με νέες ιδέες.

Ημερίδα για το αποτύπωμα του εκδότη Χρήστου Λαμπράκη διοργάνωσε το Ιδρυμα Λαμπράκη στο Μουσείο Μπενάκη.

 ?? ?? Ο Χρήστος Λαμπράκης (1934-2009).
Ο Χρήστος Λαμπράκης (1934-2009).

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece