Να μην προκαλούν τις ΗΠΑ ζητεί το Ιράν από σιιτικές ομάδες
Συντονισμένη προσπάθεια χαλιναγώγησης των σιιτικών πολιτοφυλακών σε Ιράκ και Συρία έχει πραγματοποιήσει το Ιράν μετά τα αντίποινα των ΗΠΑ για τον θάνατο τριών Αμερικανών στις 28 Ιανουαρίου στην Ιορδανία.
Μετά τις αμερικανικές επιθέσεις αντιποίνων στις 2 Φεβρουαρίου, αξιωματούχοι του Πενταγώνου ανέφεραν την παύση των επιθετικών ενεργειών από σιίτες πολιτοφύλακες στο Ιράκ και την καταγραφή μόλις δύο περιορισμένης κλίμακας επεισοδίων στη Συρία. Πριν από τον Φεβρουάριο, ο αμερικανικός στρατός είχε δεχθεί 170 επιθέσεις σε τέσσερις μήνες. Η πρόσφατη σχετική ηρεμία αποδεικνύει ότι το Ιράν ασκεί κάποιο βαθμό ελέγχου πάνω στις πολιτοφυλακές αυτές. Η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε αποσαφηνίσει ότι η Τεχεράνη θα θεωρείτο υπεύθυνη για «αστοχίες» και επιχειρήσεις των αντιπροσώπων της, χωρίς ωστόσο να διατάξει αεροπορικές επιχειρήσεις εναντίον ιρανικών στόχων. «Η αμερικανική αντίδραση ίσως να είχε κάποιο αποτελέσματα. Οι πολιτοφύλακες έχουν τουλάχιστον διακόψει τις επιθέσεις τους», λέει ο απόστρατος στρατηγός Κένεθ Μακένζι, πρώην επικεφαλής της Κεντρικής Διοίκησης του Πενταγώνου.
Η νηνεμία σηματοδοτεί επίσης σημαντική μεταστροφή από πλευράς του Ιράν. Η Τεχεράνη κατηύθυνε εδώ και μήνες τους αντιπροσώπους της σε Ιράκ και
Συρία να επιτίθενται σε αμερικανικές βάσεις στη Μέση Ανατολή, ως μέρος της ευρύτερης διένεξης με το Ισραήλ και του πολέμου του κατά της Χαμάς στη Γάζα.
Καθώς οι επιθέσεις εντείνονταν, για να οδηγήσουν στον θάνατο τριών Αμερικανών στρατιωτών, η Τεχεράνη άρχισε να ανησυχεί για τον βαθμό αυτονομίας που πρόσφερε στις πολιτοφυλακές και για τις απρόβλεπτες επιπτώσεις των ενεργειών τους, ικανές να οδηγήσουν σε πόλεμο μεταξύ Ιράν και ΗΠΑ. «Η ευθεία αντιπαράθεση με τις ΗΠΑ τρομοκρατεί την ιρανική ηγεσία, η οποία συνειδητοποιεί ότι νέοι θάνατοι Αμερικανών θα σημάνουν πόλεμο», λέει ο Σίνα Αζόντι, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσιγκτον.
Το Ιράν χρηματοδοτεί, εξοπλίζει και εκπαιδεύει δίκτυο πολιτοφυλακών στην περιοχή, το οποίο ονομάζει Αξονα της Αντίστασης. Οι οργανώσεις αυτές είναι η Χεζμπολάχ στον Λίβανο, οι Χούθι στην Υεμένη, οι πολιτοφυλακές στο Ιράκ, όπως η Καταΐμπ Χεζμπολάχ και η Χασντ αλ Σαμπί, η Χαμάς και η Ισλαμική Τζιχάντ στη Γάζα και οι πολιτοφύλακες στη Συρία. Η Τεχεράνη ασκεί τη μεγαλύτερη επιρροή πάνω στη Χεζμπολάχ του Λιβάνου, ενώ οι Χούθι είναι οι πιο αυτόνομοι στον Αξονα της Αντίστασης.
Ο δολοφονηθείς από αμερικανικό drone το 2000 Ιρανός στρατηγός Κασίμ Σουλεϊμανί ασκούσε αυστηρό έλεγχο πάνω στις σιιτικές πολιτοφυλακές σε Ιράκ και Συρία. Ο διάδοχός του στην ηγεσία των Φρουρών της Επανάστασης, ταξίαρχος Ισμαήλ Γκανί, όμως, επέλεξε να αποστασιοποιηθεί από την καθημερινή λειτουργία των οργανώσεων αυτών, σχεδιάζοντας μόνο την ευρύτερη στρατηγική.
Ο Γκανί πραγματοποίησε ωστόσο σειρά συσκέψεων στα τέλη Ιανουαρίου σε Τεχεράνη και Βαγδάτη με την ηγεσία των πολιτοφυλακών, με στόχο τον επανασχεδιασμό της στρατηγικής και την αποφυγή πολέμου με τις ΗΠΑ. Στη Βαγδάτη, ο Γκανί συναντήθηκε με τους ηγέτες των ιρακινών σιιτικών πολιτοφυλακών,
τις οποίες οι ΗΠΑ θεωρούν υπεύθυνες για την επίθεση στη βάση της Ιορδανίας. Ο ταξίαρχος απαίτησε από τους επικεφαλής να διακόψουν αμέσως τις επιθέσεις εναντίον Αμερικανών. Παρά τις αρχικές αντιρρήσεις των μεγάλων πολιτοφυλακών στο Ιράκ, το Ιράν εξασφάλισε τη συνεργασία ανώτατων σιιτών κληρικών στην ιερή πόλη της Νατζάφ και του Ιρακινού πρωθυπουργού Αλ Σουντανί. Η συντονισμένη πίεση έπεισε τελικά τις μεγάλες πολιτοφυλακές να διακόψουν τις επιθέσεις τους εναντίον στόχων των ΗΠΑ.
Η συμβιβαστική λύση του Γκανί προβλέπει επίσης τη μείωση της συχνότητας και της έντασης των επιθέσεων εναντίον αμερικανικών βάσεων στη Συρία, προκειμένου να αποφεύγονται θάνατοι. Αντιθέτως, οι σιιτικές οργανώσεις σε Λίβανο και Υεμένη θα μπορούν να συνεχίσουν απρόσκοπτα τις επιχειρήσεις τους εναντίον αμερικανικών στρατιωτικών στόχων.
Τις επιθέσεις τους εναντίον αμερικανικών βάσεων σε Συρία και Ιράκ περιορίζουν οι πολιτοφυλακές που αντιπροσωπεύουν την Τεχεράνη.