Δεν αλλάζει η τάση το 2024
Ο επικεφαλής οικονομολόγος του οίκου αξιολόγησης Fitch, Μπράιαν Κόλτον, παρατηρεί πως, εάν εξαιρεθεί η περίοδος της πανδημίας το 2020 και το 2021, το χάσμα μεταξύ της ανάπτυξης των ΗΠΑ και της Ευρωζώνης το 2023 ήταν το μεγαλύτερο από την εποχή της κρίσης κρατικού χρέους της Ευρωζώνης το 2013, και το 2024 αυτή η τάση δεν θα αλλάξει. Η ανάπτυξη στις ΗΠΑ διαμορφώθηκε στο 2,5% το 2023 από 1,9% το 2022, ενώ στην Ευρωζώνη επιβραδύνθηκε στο 0,5% από 3,4% το 2022. Τα επίσημα στοιχεία του ΑΕΠ του δ΄ τριμήνου 2023 έδειξαν συνεχιζόμενη οικονομική ισχύ των ΗΠΑ (0,8% σε τριμηνιαία βάση, 3,3% σε ετήσια) σε πλήρη αντίθεση με τη στασιμότητα στην Ευρώπη, με την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη συνολικά να είναι μηδενική.
Οι δείκτες υψηλής συχνότητας υποδηλώνουν ότι η ώθηση στη δραστηριότητα των ΗΠΑ συνεχίστηκε και στο α΄ τρίμηνο του 2024. Η καταναλωτική εμπιστοσύνη αυξήθηκε τον Ιανουάριο στο υψηλότερο επίπεδο από τον Δεκέμβριο του 2021 και οι δείκτες κλίματος στον μεταποιητικό τομέα αυξήθηκαν επίσης τους τελευταίους μήνες.
Οπως επισημαίνει ο οίκος αξιολόγησης S&P, η ισχυρή σχετική απόδοση των ΗΠΑ αντανακλά ένα συνδυασμό ανθεκτικότητας (ευελιξία και παραγωγικότητα), δημοσιονομικής πολιτικής (χαλαρή), καθυστερήσεων (νομισματική μετάδοση) και τύχης (γεωγραφία). Η Moody's χαρακτηρίζει την οικονομία των ΗΠΑ «μοχλό της παγκόσμιας ανάπτυξης το 2023» και αναβάθμισε την πρόβλεψή της για την αύξηση του ΑΕΠ φέτος στο 2,1% από 1% πριν, «ως αναγνώριση της διαρκούς οικονομικής τους ανθεκτικότητας». Οπως σημειώνει, η συνεχιζόμενη εφαρμογή μεγάλων επενδύσεων σε υποδομές, οι βιομηχανικές πολιτικές των τελευταίων δύο ετών και οι καινοτομίες στην τεχνητή νοημοσύνη θα ενισχύσουν τη μακροπρόθεσμη παραγωγικότητα. «Η προσωπική κατανάλωση ανέρχεται στο 68% της συνολικής ζήτησης και παραμένει ο κύριος μοχλός της οικονομίας των ΗΠΑ, ενώ συνέβαλε περίπου 2% στην ανάπτυξη το β΄ εξάμηνο του 2023», τονίζει η Moody's.
Οι πιο αυστηρές νομισματικές συνθήκες στην Ευρώπη έχουν συμβάλει επίσης στην αύξηση της απόκλισης με τις ΗΠΑ. Το κόστος δανεισμού για εταιρείες και νοικοκυριά έχει αυξηθεί τα τελευταία δύο χρόνια. Με τις τράπεζες να αντιπροσωπεύουν μια πιο σημαντική πηγή πίστωσης στην Ευρώπη από ό,τι στις ΗΠΑ, τα υψηλά επιτόκια έχουν περιορίσει τη δραστηριότητα πολύ πιο άμεσα. Αντίθετα, οι οικονομικές συνθήκες στις ΗΠΑ συνέχισαν να χαλαρώνουν τους τελευταίους μήνες, παρά τα αυξημένα επιτόκια πολιτικής.
«Αυτή η υπεραπόδοση των ΗΠΑ είναι ένα μυστήριο», όπως σημειώνει η S&P. Οι αυξήσεις των επιτοκίων πολιτικής αποσκοπούν στη σύσφιγξη των χρηματοοικονομικών συνθηκών, στην επιβράδυνση της ζήτησης και, ως εκ τούτου, στην επιβράδυνση της αύξησης του ΑΕΠ, τονίζει. «Πράγματι, οι επιδόσεις των άλλων προηγμένων οικονομιών –με την ανάπτυξη να επιβραδύνεται το 2023, καθώς οι αυξήσεις επιτοκίων ολοκληρώθηκαν– είναι πιο κοντά σε αυτό που περιμέναμε για τις ΗΠΑ και, καθώς η Fed αύξησε τα επιτόκιά της περισσότερο από άλλες κεντρικές τράπεζες, η υπεραπόδοση είναι ακόμη πιο αξιοσημείωτη».
Οι εκτιµήσεις Fitch, S&P και Moody's — Η καταναλωτική εµπιστοσύνη στις ΗΠΑ αυξήθηκε τον Ιανουάριο στο υψηλότερο επίπεδο από τον Δεκέµβριο του 2021.