Η τραμπική δοκιμασία του πολιτεύματος των ΗΠΑ

ΟΝτόναλντ Τραμπ είναι ο πρώτος πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ που κατηγορείται για ποινικό αδίκημα. Αντιμετωπίζει 91 κατηγορίες σε τέσσερις υποθέσεις, ενώ σε τρεις πολιτείες δικαστικές αποφάσεις τον απέκλειαν από το να είναι υποψήφιος για το χρίσμα του κόμματός του στις φετινές προεδρικές εκλογές. Ο ίδιος αρνείται όλες τις κατηγορίες, ισχυριζόμενος ότι είναι θύμα πλεκτάνης των Δημοκρατικών. Είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα λάβει το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών και δεν αποκλείεται να βγει νικητής και να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο. Τότε, όπως λέει, θα εκδικηθεί όσους επιχείρησαν να σταθούν εμπόδιο σε αυτόν.

Πώς γίνεται, όμως, και μια χώρα με τόσο ανεπτυγμένο σύστημα «ελέγχων και ισορροπιών» του πολιτεύματος φαίνεται αδύναμη να σταματήσει τον Τραμπ; Οι κυριότεροι λόγοι είναι τρεις: το Σύνταγμα δεν απαγορεύει ρητώς την εκλογή στην προεδρία ανθρώπου που κατηγορείται ή και έχει καταδικαστεί· το Ανώτατο Δικαστήριο δείχνει να ευνοεί τον Τραμπ· οι οπαδοί του τέως προέδρου δεν πτοούνται, όσες κατηγορίες κι αν αυτός αντιμετωπίζει.

Πέρα από τις τέσσερις δίκες (για στάση, προσπάθεια ανατροπής εκλογικού αποτελέσματος, αφαίρεση απόρρητων εγγράφων, παραποίηση εταιρικών στοιχείων), ο Τραμπ έπρεπε να ανατρέψει τις αποφάσεις δικαστηρίων των πολιτειών Κολοράντο, Ιλινόι και Μέιν που τον απέκλειαν από τις προκριματικές εκλογές. Χθες, κατόπιν προσφυγής του Τραμπ, το Ομοσπονδιακό Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι ο τέως πρόεδρος μπορούσε να παραμείνει στα ψηφοδέλτια του Κολοράντο και, συνεπώς, σε κάθε πολιτεία. Καθώς σήμερα είναι η λεγόμενη «Σούπερ Τρίτη» με προκριματικές εκλογές σε 16 πολιτείες, η απόφαση ξεκαθάρισε ότι οι ψήφοι υπέρ του θα μετρήσουν. Η απόφαση ήταν αναμενόμενη, καθώς, σε ακροαματική διαδικασία τον Φεβρουάριο, μέλη του δικαστηρίου φάνηκαν να μη συμμερίζονται το σκεπτικό των δικαστηρίων των πολιτειών που απέκλεισαν τον Τραμπ λόγω της συμμετοχής του στη στάση της 6ης Ιανουαρίου 2021. Αυτή η υπόθεση απασχολεί το Ανώτατο Δικαστήριο και με άλλον τρόπο, που έως τώρα δείχνει πως ευνοεί τον Τραμπ (ο οποίος είναι και αυτός που επέλεξε τρία από τα σημερινά μέλη του): όταν τον Δεκέμβριο ο ειδικός ομοσπονδιακός ερευνητής Τζακ Σμιθ ζήτησε από το δικαστήριο να κρίνει εάν πρώην πρόεδρος έχαιρε ασυλίας για όσα έπραξε στη θητεία του, αυτό

Xθες το Ομοσπονδιακό Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι ο Τραμπ μπορούσε να παραμείνει στα ψηφοδέλτια του Κολοράντο και, συνεπώς, σε κάθε πολιτεία...

τον παρέπεμψε σε κατώτερο δικαστήριο, το οποίο έκρινε κατά του Τραμπ. Ετσι, ορίστηκε δικάσιμος η 4η Μαρτίου (χθες). Ομως, όταν ο Τραμπ προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο για την ίδια υπόθεση, αυτό την ανέλαβε, ορίζοντας δικάσιμο την 22α Απριλίου. Αυτό σημαίνει ότι η δίκη του Τραμπ για αυτή την υπόθεση αναβάλλεται και ίσως να μην ολοκληρωθεί πριν από τις εκλογές του Νοεμβρίου. Εάν επανέλθει στην προεδρία, θα μπορεί να διατάξει το υπουργείο Δικαιοσύνης να σταματήσει την όλη διαδικασία.

Η αδυναμία του πολιτεύματος των ΗΠΑ να προστατεύσει τον εαυτό του αποτελεί μάθημα για όλο τον κόσμο.