«Πηγαινέλα» στον έλεγχο για «ενιαίο» κέντρο παρακολουθήσεων
Σε εκκρεμότητα παραμένει μέχρι σήμερα το αίτημα να ελεγχθεί για πόσους από τους συνολικά 92 στόχους του Predator έχουν ταυτόχρονα κινηθεί διαδικασίες άρσης απορρήτου μέσω του συστήματος συνακροάσεων της ΕΥΠ. Διαδικασία που είναι πιθανό να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει τις εκτιμήσεις για ύπαρξη «ενιαίου κέντρου» που προέβαινε σε παρακολουθήσεις στόχων ταυτόχρονα μέσω Predator και ΕΥΠ.
Το σχετικό αίτημα έχουν διατυπώσει θύματα τηλεφωνικών παρακολουθήσεων, όπως για παράδειγμα ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Ο κ. Νίκος Ανδρουλάκης τον Οκτώβριο του 2023 είχε καταθέσει σχετικό υπόμνημα στην Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) προκειμένου «να υπάρξει αποκάλυψη του ενιαίου κέντρου των παρακολουθήσεων». Την αντιπαραβολή της επονομαζόμενης «λίστας Μενουδάκου» με τα αρχεία επισυνδέσεων που τηρούν οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι είχαν παραγγείλει τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο του 2023 και οι εισαγγελείς Πρωτοδικών Αγγελική Τριανταφύλλου και Κώστας Σπυρόπουλος, πριν τελικά ο φάκελος της υπόθεσης τους αφαιρεθεί και η έρευνα ανατεθεί στον αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Αχιλλέα Ζήση. Η ανάθεση της έρευνας στον κ. Ζήση είχε αποφασιστεί με το αιτιολογικό ότι λόγω των καθυστερήσεων στην ολοκλήρωσή της υπήρχε κίνδυνος παραγραφής των υπό έρευνα εγκλημάτων.
Μόλις στις αρχές Μαρτίου, η αρμόδια Αρχή Διασφάλισης Απορρήτου Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) απαντώντας σε επιστολή ενός από τους στόχους των παρακολουθήσεων παρέπεμψε για την υπόθεση στον εισαγγελέα κ. Ζήση, σημειώνοντας ότι η συγκεκριμένη διαδικασία (ο έλεγχος επί της «λίστας Μενουδάκου») αποτελεί αρμοδιότητα του αντεισαγγελέα Αχιλλέα Ζήση, ο οποίος έχει την ευθύνη της προανάκρισης. «Το θέμα ανήκει καθ’ ολοκληρία στην αρμοδιότητα του ασκούντος τη σχετική προανάκριση αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Αχ. Ζήση», αναφέρεται κατά πληροφορίες σε απαντητική επιστολή της ΑΔΑΕ αρχές Μαρτίου προς ένα από τα θύματα των τηλεφωνικών παρακολουθήσεων.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ηδη από το περασμένο καλοκαίρι η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα ανακοίνωσε ότι κατόπιν έρευνας κατήρτησε λίστα με τα ονόματα 92 στόχων του παράνομου λογισμικού Predator. Για πολλά από τα θύματα του Predator προέκυψαν ενδείξεις ή και αποδείξεις για παρακολούθηση των τηλεφωνικών τους συνδιαλέξεων μέσω του συστήματος νόμιμων συνακροάσεων της ΕΥΠ. Ανάμεσα σ’ αυτά ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ο δημοσιογράφος Θανάσης Κουκάκης και η Ελληνοαμερικανίδα πρώην εργαζόμενη στην εταιρεία «Meta» (Facebook κ.ά.) Αρτεμις Seaford. Στις 28 Σεπτεμβρίου του 2023 οι δύο εισαγγελείς Πρωτοδικών που είχαν τότε την ευθύνη διερεύνησης της υπόθεσης ζήτησαν από την ΑΔΑΕ να ελέγξει για πόσα από τα 92 άτομα της λίστας Μενουδάκου είχαν κινηθεί διαδικασίες άρσης απορρήτου από την ΕΥΠ, μέσω των τηλεπικοινωνιακών παρόχων. Επανυπέβαλαν το σχετικό αίτημα την Παρασκευή 20 Οκτωβρίου και δύο εικοσιτετράωρα αργότερα ο φάκελος της υπόθεσης τους αφαιρέθηκε. Ανετέθη στον αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ. Ζήση προκειμένου αυτός να επιταχύνει την πορεία της έρευνας.
Η ΑΔΑΕ υπό τη νέα σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου της (δύο μέλη αντικαταστάθηκαν) δήλωσε κώλυμα για την αντιπαραβολή επικαλούμενη την αλλαγή της νομοθεσίας και τη γνωμοδότηση του τέως επικεφαλής του Αρείου Πάγου Ισίδωρου Ντογιάκου, που πάντως αφορούσε τη δυνατότητα των πολιτών και όχι εισαγγελέων να ενημερώνονται για ζητήματα άρσης απορρήτου. Παρέπεμψε για το θέμα στη νεοσυσταθείσα τριμελή επιτροπή στην οποία μετέχουν δύο εισαγγελείς (ανάμεσά τους ο εποπτεύων την ΕΥΠ) και ο επικεφαλής της ΑΔΑΕ Χρήστος Ράμμος. Ωστόσο, και η τριμελής επιτροπή δήλωσε αναρμόδια, με το ζήτημα της αντιπαραβολής λίστας με τα 92 θύματα του Predator να βρίσκεται προσωρινά στον «αέρα».
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στις αρχές Φεβρουαρίου ο δημοσιογράφος Θανάσης Κουκάκης –στόχος παρακολούθησης μέσω Predator αλλά και μέσω ΕΥΠ– απέστειλε έγγραφο στην ΑΔΑΕ. Την εγκαλεί ότι αν και έχουν περάσει τέσσερις μήνες από την ημέρα που οι εισαγγελείς Τριανταφύλλου και Σπυρόπουλος εξέδωσαν τις σχετικές παραγγελίες, η Αρχή δεν έχει προβεί στην αντιπαραβολή και επομένως δεν έχει ενημερώσει για τα αποτελέσματα του ελέγχου τον επικεφαλής της έρευνας αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Αχιλλέα Ζήση. Η απάντηση στην επιστολή του δημοσιογράφου δόθηκε ένα μήνα αργότερα. Σ’ αυτήν η Αρχή Διασφάλισης Απορρήτου Επικοινωνιών διευκρινίζει ότι αρμόδιος για το θέμα είναι ο κ. Ζήσης καθώς και ότι οι επιμέρους ανακριτικές πράξεις όπως ο έλεγχος της λίστας με τα 92 ονόματα που κατήρτησε η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα τελούν υπό την εποπτεία και την ευθύνη «των αρμοδίων δικαστικών λειτουργών».
Σε εκκρεμότητα παραμένει από τον Σεπτέμβριο του ’23 το αίτημα να ελεγχθεί για πόσους από τους 92 στόχους του Predator έχουν ταυτόχρονα κινηθεί διαδικασίες άρσης απορρήτου από την ΕΥΠ.
Στις αρχές Μαρτίου, η αρμόδια Αρχή Διασφάλισης Απορρήτου Επικοινωνιών, απαντώντας σε επιστολή ενός από τους στόχους των παρακολουθήσεων, παρέπεμψε για την υπόθεση στον εισαγγελέα κ. Ζήση.