Από την Αν. Ευρώπη ξεκινάει η μείωση των επιτοκίων

Παρά τις οικονομικές εξελίξεις που αντιβαίνουν στη χαλάρωση προσεχώς της νομισματικής πολιτικής από τις κυριότερες κεντρικές τράπεζες (στοιχεία πληθωρισμού, ανεργίας, καταναλωτικών δαπανών κ.ά.), οι κεντρικές τράπεζες σε τρεις σημαντικές χώρες της αναδυόμενης Ευρώπης (Ουγγαρία, Πολωνία, Τσεχία) έχουν ήδη ξεκινήσει τη σταδιακή μείωση των επιτοκίων τους. Της αποκλιμάκωσης των επιτοκίων σε αυτές τις χώρες είχε προηγηθεί ισχυρή υποχώρηση του πληθωρισμού, όμως, η άνοδός του το 2021-2022 συγκαταλεγόταν στις μεγαλύτερες στην Ε.Ε., με αυτή στην Πολωνία να είναι η υψηλότερη όλων. Η κεντρική τράπεζα της Ουγγαρίας προχώρησε από τον Οκτώβριο σε πέντε διαδοχικές μειώσεις του βασικού επιτοκίου, περιορίζοντάς το από 13% σε 9%.

Η κεντρική τράπεζα της Πολωνίας προέβη σε δύο περικοπές επιτοκίου τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο πέρυσι, συνολικά κατά 100 μ.β., ωστόσο, προηγουμένως το επίπεδό του ήταν σαφώς μικρότερο συγκριτικά με την Ουγγαρία (6,75%). Στην Τσεχία, έλαβαν χώρα δύο μειώσεις στο δίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου φέτος, συνολικά κατά 75 μ.β., περιορίζοντας το βασικό επιτόκιο στο 6,25%, με την κεντρική τράπεζα να φαίνεται διατεθειμένη στη δήλωσή της για την αναπροσαρμογή του Φεβρουαρίου να συνεχίσει προσεχώς με ήπιες μειώσεις.

Σύμφωνα με τα στοιχεία ΑΕΠ για το σύνολο του 2023 το εγχώριο προϊόν σε αυτές τις τρεις χώρες, από τις οποίες προήλθε πέρυσι το 63,8% του ΑΕΠ των 11 χωρών της αναδυόμενης Ευρώπης που υπάγονται στην Ε.Ε., υποχώρησε οριακά, κατά 0,2%, έναντι αυξήσεων 0,3% στο σύνολο των αναδυόμενων οικονομιών και 0,4% στην Ε.Ε. Βάσει των χειμερινών προβλέψεων της Ευρ. Επιτροπής (Φεβρουάριος 2024), όμως, η ανάκαμψη σε Ουγγαρία και Πολωνία τη διετία 2024-2025 (ετήσιος μέσος ρυθμός 3,0% σε αμφότερες) θα είναι η ταχύτερη μεταξύ των αναδυόμενων οικονομιών της Ε.Ε., εξαιρουμένης της Ρουμανίας (3,1% ετησίως). Ηπιότερα θα αναπτυχθεί η Τσεχία (2,0% ανά έτος), ωστόσο, ταχύτερα του μέσου όρου στην Ε.Ε. (1,3% ετησίως). Στην έκθεσή της η Επιτροπή συγκαταλέγει στους παράγοντες που θα στηρίξουν αυτούς τους ρυθμούς ανάπτυξης σε Ουγγαρία και Τσεχία τη χαλάρωση των νομισματικών συνθηκών, που θα συμβάλει στην ανάκαμψη των επενδύσεων. Συνεπώς, η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής που έχει ξεκινήσει στις τρεις κεντρικές οικονομίες της αναδυόμενης Ευρώπης θα στηρίξει την ταχύτερη ανάπτυξή τους έναντι του μέσου όρου στην Ε.Ε., βοηθώντας στη σύγκλισή τους με τον πυρήνα της. Επίσης, είναι αρκετά πιθανό η ανάπτυξη να διαχυθεί στις υπόλοιπες αναδυόμενες οικονομίες.