Οι μονομάχοι
Εάν υπάρχει ένα θέμα που αποσαφηνίσθηκε στη διάρκεια της περασμένης εβδομάδος είναι ότι διεκδικητές του προεδρικού αξιώματος των ΗΠΑ στις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου θα είναι τελικώς ο Δημοκρατικός Τζο Μπάιντεν και ο Ρεπουμπλικανός Ντόναλντ Τραμπ. Στο οκτάμηνο που μεσολαβεί έως τότε και δεδομένου ότι όποιος εκλεγεί εντέλει θα αρχίσει να ασκεί την εξουσία από την 1η Ιανουαρίου 2025, τέρατα και σημεία θα μπορούσαν να συμβούν.
Ο «διά αντιπροσώπων» πόλεμος στην Ουκρανία μπορεί να εξελιχθεί σε άμεση σύγκρουση του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία, στην Ευρώπη, δίχως να αποκλείεται ακόμη και η χρήση πυρηνικών. Ενώ, παράλληλα, η κόλαση που επικρατεί στη Γάζα δεν αποκλείεται να διευρυνθεί με απρόβλεπτες συνέπειες, που κυριότατα θα πλήξουν επίσης της Ευρώπη. Αλλά αυτά είναι θέματα που απασχολούν τους βαθυστόχαστους αναλυτές, ημεδαπής και αλλοδαπής. Ο μέσος Ελληνας πολίτης, από τον συμπαθούντα έως τον πλέον ένθερμο θαυμαστή των ΗΠΑ, απλώς διερωτάται.
Πώς είναι δυνατόν η πλέον ανεπτυγμένη και ισχυρή χώρα του κόσμου, με τα καλύτερα πανεπιστήμια της οικουμένης, τους λαμπρούς επιστήμονες, να πρέπει να επιλέξει για πρόεδρο της χώρας μεταξύ ενός ασταθούς γέροντα, που ενίοτε προκαλεί ιλαρότητα με τις λεκτικές αστοχίες του, και ενός θηριώδους λαϊκιστή, με συμπεριφορά που ξεπερνά τα όρια του «γκροτέσκ» και άλλα απαξιωτικά παρόμοια.
Το ερώτημα είναι περίπου μεταφυσικό, αλλά κυρίως αγνοίας σημαντικό – πολιτικώς εξυπακούεται. Ούτως ή άλλως, κατά την άποψη ορισμένων, η καρδιά της Αμερικής χτυπάει στη Wall Street, στις γιγαντιαίες επιχειρήσεις, με τον πρωτοφανή και ενίοτε –για κάποιους– απάνθρωπο δυναμισμό τους.
Αυτοί οι τομείς και η επιστήμη απορροφούν τα δημιουργικότερα στοιχεία της αμερικανικής κοινωνίας. Παρέλκει κάθε απόπειρα διερευνήσεως του θέματος. Η προσωπική εμπειρία περί των εσωτερικών στις ΗΠΑ περιορισμένη, ασφαλώς. Παρεμπιπτόντως, όμως, πριν από τέσσερις δεκαετίες, ο συντάκτης της στήλης επισκεπτόταν με άλλους περίπου δεκαεπτά Ευρωπαίους δημοσιογράφους τις ΗΠΑ. Ηταν η εποχή του «Πολέμου των Αστρων», ενός φιλόδοξου προγράμματος που προωθούσε ο τότε πρόεδρος Ρόναλντ Ρέιγκαν.
Μεταξύ των προορισμών εκείνης της αποστολής ήταν η πόλη του Σιάτλ της πολιτείας Ουάσιγκτον. Ενας εκ των δύο στελεχών της κυβερνητικής υπηρεσίας USIS που μας συνόδευαν, μικρός το δέμας πλην όμως ευφυέστατος, μας περιέγραψε γελώντας την περιπέτειά του.
«Τηλεφώνησα στο Χίλτον να κλείσω δωμάτια. Η απάντηση ήταν αρνητική. Δεν υπήρχαν διαθέσιμα. Κρίμα, είπα, οι δημοσιογράφοι δεν θα μπορέσουν να επισκεφθούν την Boeing». Η απάντηση τον αιφνιδίασε. «Οι δημοσιογράφοι θα επισκεφθούν τις εγκαταστάσεις Boeing;». «Ναι», απάντησε ο κρατικός υπάλληλος. «Εχω διαθέσιμα δωμάτια», είπε ο υπάλληλος του Χίλτον. Ισως το περιστατικό να ήταν τυχαίο, αλλά ίσως όχι.
Ούτως ή άλλως, ποιοι είναι οι υποψήφιοι για το προεδρικό αξίωμα είναι υπόθεση εσωτερική των ΗΠΑ. Ποιος θα εκλεγεί εντέλει είναι υπόθεση των πολιτών αυτής της χώρας. Εμείς οι άλλοι θα προσαρμοσθούμε αναλόγως. Πολίτες είμαστε απλώς χωρών-μελών του ΝΑΤΟ, αμέτοχοι εσωτερικών διαδικασιών.