Τέλος εποχής για ΤΑΙΠΕΔ και ΤΧΣ
Απορροφούνται από το Υπερταμείο Σχέδιο για Εθνικό Επενδυτικό Ταμείο
Οκτώ χρόνια ζωής μετράει το Υπερταμείο και στη διάρκειά τους άλλαξαν πολλά, καθώς προχώρησαν πολλές ιδιωτικοποιήσεις, από τις θυγατρικές του, ενώ ανέκυψαν νέες ανάγκες στο επενδυτικό μέτωπο. Ετσι, η κυβέρνηση σχεδιάζει σημαντικές αλλαγές στη δομή του και στους στόχους του. Μεταξύ άλλων, σύμφωνα με πληροφορίες από κυβερνητική πηγή, εξετάζει την απορρόφηση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και του ΤΑΙΠΕΔ, μόλις ολοκληρωθεί το έργο των δύο αυτών θυγατρικών του, που είναι ήδη σχεδόν στο τέλος του, όπως επισημαίνεται.
Τόσο οι τράπεζες του ΤΧΣ περνούν η μία μετά την άλλη σε ιδιωτικά χέρια, με την Attica Bank να είναι η μόνη που απομένει, όσο και οι επιχειρήσεις του ΤΑΙΠΕΔ ιδιωτικοποιούνται. Παράλληλα, σχεδιάζεται αλλαγή του πλαισίου της άλλης θυγατρικής του Υπερταμείου, της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ), έτσι ώστε να αποκτήσει μεγαλύτερη ευελιξία και κυρίως να μπορεί να πραγματοποιεί προσλήψεις και εκτός διαδικασιών ΑΣΕΠ. Η νέα διοίκηση της ΕΤΑΔ με διευθύνουσα σύμβουλο την κ. Ηρώ Χατζηγεωργίου, που προέρχεται από τη Lamda Developments, φιλοδοξεί να προωθήσει την αξιοποίηση των ακινήτων του Δημοσίου, όπου εξακολουθεί να επικρατεί χάος, με διαφόρων ειδών συμφέροντα να επωφελούνται.
Παράλληλα, στα σχέδια του
υπουργού Εθνικής Οικονομίας Κωστή Χατζηδάκη, όπως ο ίδιος έχει πει, είναι η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου των διαφόρων ΔΕΚΟ του Υπερταμείου, έτσι ώστε να γίνουν πιο ευέλικτες και πιο αποτελεσματικές, στα πρότυπα της ΔΕΗ.
Οι αλλαγές που σχεδιάζονται θα αφορούν τη διοίκηση, τις προσλήψεις και τις προμήθειες. «Θέλουμε να δημιουργήσουμε “μικρές ΔΕΗ” με στόχο την επιχειρηματική ευελιξία και την καταπολέμηση κακών πρακτικών που εμποδίζουν την περαιτέρω
ανάπτυξή τους», είπε ο κ. Χατζηδάκης σε εκδήλωση του Economist τον Ιανουάριο. Το νέο καθεστώς θα αφορά τις εταιρείες του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Αθήνας (ΟΑΣΑ: ΣΤΑΣΥ, ΟΣΥ), τα ΕΛΤΑ, την Εταιρεία Διώρυγος Κορίνθου, τις Ελληνικές Αλυκές, την Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης, τη ΓΑΙΑΟΣΕ και τη ΔΕΘ – HELEXPO.
Σε επίπεδο διοίκησης Υπερταμείου εξετάζεται, σύμφωνα με κυβερνητική πηγή, η απλοποίηση του εποπτικού του συμβουλίου, στα πρότυπα της επιτροπής
επιλογής (selection panel) του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Στο πλαίσιο των αλλαγών που σχεδιάζονται σε σχέση με το Υπερταμείο, το μεγάλο σχέδιο του κ. Χατζηδάκη αφορά τη δημιουργία του Εθνικού Επενδυτικού Ταμείου. Πρόκειται για ένα επενδυτικό εργαλείο που θα ενισχύει αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, με επίκεντρο τις νέες τεχνολογίες και την πράσινη μετάβαση. Το Εθνικό Επενδυτικό Ταμείο θα ξεκινήσει με κεφάλαια που θα αντιστοιχούν στο ήμισυ της αποτίμησης των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ, οι οποίες μεταφέρθηκαν στο Δημόσιο, περίπου 500 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις, όπως προβλέπει η συμφωνία του περασμένου χρόνου με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM).
O ESM έχει λόγο σε όλα τα παραπάνω, καθώς είναι ο βασικός πιστωτής της χώρας και τα έσοδα από τις θυγατρικές του
Υπερταμείου προορίζονται για αποπληρωμή του χρέους.
Οι πληροφορίες από την κυβέρνηση αναφέρουν ότι οι διαπραγματεύσεις με τον ESM προχωρούν ικανοποιητικά και αναμένεται να υπάρξει συμφωνία. Οι αλλαγές τοποθετούνται εντός του α΄ εξαμήνου φέτος.
Συγχωνεύσεις
Δυσκολίες φαίνεται πως υπάρχουν στις διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσον αφορά την ενίσχυση των κινήτρων για συγχωνεύσεις επιχειρήσεων και την καινοτομία. Συγκεκριμένα, η κυβέρνηση θέλει να επεκτείνει την εφαρμογή του νόμου του 2022 που προβλέπει μείωση φορολογίας κατά 30%-50% για 9 έτη στη νέα εταιρεία που θα δημιουργηθεί από τη συγχώνευση. Στο σημείο αυτό η Κομισιόν έχει αντιρρήσεις που συνδέονται με το καθεστώς των κρατικών ενισχύσεων. Πάντως, το πλαίσιο που
επεξεργάζεται ο γενικός γραμματέας του υπουργείου, Γιώργος Χριστόπουλος, είναι ευρύτερο, περιλαμβάνοντας μέτρα όπως η χορήγηση φορολογικών κινήτρων σε angel investors για την επένδυση σε επιχειρήσεις που εισάγονται στην εναλλακτική αγορά, καθώς και επιπλέον κίνητρα για την εισαγωγή στην κύρια αγορά. Σημαντική εξάλλου είναι η απλοποίηση της νομοθεσίας που χρονολογείται από το 1970.
Στεγαστικά δάνεια
Την κυβέρνηση προβληματίζει, εξάλλου, το θέμα της πιστωτικής επέκτασης, που φαίνεται πως ενώ προχωρεί προς τις επιχειρήσεις και ιδίως τις μεγάλες, δεν επεκτείνεται και προς τα νοικοκυριά. Τα τελευταία βρίσκουν τις τραπεζικές πόρτες κλειστές όταν αναζητούν στεγαστικό δάνειο – και είναι ένα «θαύμα» το γεγονός ότι αυξάνονται οι τιμές των ακινήτων
με διψήφιο ποσοστό, χωρίς να υπάρχει στεγαστική πίστη, σχολιάζουν οι πηγές. Πίσω από την απροθυμία αυτή των τραπεζών εκτιμούν ότι βρίσκεται και το καθεστώς των πλειστηριασμών, δεδομένου ότι το ενέχυρο της πρώτης κατοικίας θεωρείται ότι έχει μικρή αξία, καθώς αργεί να ρευστοποιηθεί, σε περίπτωση που το δάνειο θα «κοκκινίσει». Είναι σημαντικό, υποστηρίζει η κυβερνητική πηγή, να ξεμπλοκάρει η ιστορία με τους πλειστηριασμούς και για να μπορέσει να αναπτυχθεί μια κανονική στεγαστική πίστη. «Η ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι η προστασία της πρώτης κατοικίας έχει κάνει δύσκολο το να αποκτήσει κανείς σπίτι, γιατί δεν τον δανειοδοτούν οι τράπεζες», σχολιάζει. Στο πλαίσιο αυτό, επιδιώκεται να τροποποιηθεί ο Κώδικας Ποινικής Δικονομίας ως προς την αναγκαστική εκτέλεση, για να επιταχυνθούν οι πλειστηριασμοί.
Παράλληλα, σχεδιάζεται αλλαγή του πλαισίου της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ), έτσι ώστε να αποκτήσει μεγαλύτερη ευελιξία.