Διπλή απειλή από Παναμά και Σουέζ στο διεθνές εμπόριο

Πάνω από 30% μειώθηκε ο όγκος φορτίων που διέρχεται από τις δύο διώρυγες

Ενας γεωπολιτικός παράγοντας στην Ερυθρά Θάλασσα και η κλιματική αλλαγή στον Παναμά έχουν προκαλέσει διπλό έμφραγμα στους δύο κυριότερους διαύλους του παγκόσμιου εμπορίου. Ο κίνδυνος από τις επιθέσεις των ανταρτών Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα και η μείωση των βροχοπτώσεων στη συνήθως υγρή περιοχή του Παναμά, έχουν ως αποτέλεσμα να έχει μειωθεί περισσότερο από 30% ο συνολικός όγκος των φορτίων που διέρχεται από τη διώρυγα του Παναμά και τη διώρυγα του Σουέζ. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τη διώρυγα του Σουέζ, τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο ο όγκος των προϊόντων που πέρασε από εκεί ήταν μειωμένος κατά 40%. Εκατοντάδες πλοία έχουν αναγκαστεί να αλλάξουν πορεία και να στραφούν σε πολύ μεγαλύτερα και πολύ χρονοβόρα δρομολόγια, με αποτέλεσμα να καθυστερούν οι παραδόσεις των προϊόντων, να αυξάνονται τα μεταφορικά και να αντιμετωπίζουν οικονομικό πρόβλημα οι κοινωνίες που εξαρτώνται από τις δύο διώρυγες.

Τα πλοία που διέρχονται τώρα από τη διώρυγα του Παναμά χρεώνονται με οκταπλάσια διόδια σε σύγκριση με την παλαιότερη εύρυθμη λειτουργία της. Οι ναυτιλιακές εταιρείες προετοιμάζονται για μήνες αβεβαιότητας στις πλωτές οδούς, από τις οποίες διήλθε πέρυσι περίπου το 18% του παγκόσμιου εμπορίου. Μιλώντας για το θέμα στη Wall Street Journal ο Τιμ Χάνσεν, διευθύνων σύμβουλος της Dorian LPG, που διαθέτει 25 πλοία και μεταφέρει προπάνιο και βουτάνιο, επισήμανε πως «για πρώτη φορά υπάρχει ταυτοχρόνως πρόβλημα και στις δύο διώρυγες κι αυτό σημαίνει πως πρέπει να προγραμματίζει κανείς εγκαίρως πού θα στείλει τα πλοία του και να πληρώνει πολύ περισσότερα». Μέχρι στιγμής το διπλό έμφραγμα δεν έχει πλήξει τους καταναλωτές, αλλά οι επιχειρήσεις αρχίζουν να νιώθουν τους κραδασμούς. Τον Ιανουάριο οι αυτοκινητοβιομηχανίες Tesla και Volvo αναγκάστηκαν να διακόψουν την παραγωγή τους για δύο εβδομάδες εξαιτίας ελλείψεων ανταλλακτικών. Πολλές επιχειρήσεις ειδών ένδυσης ζήτησαν να μεταφερθούν αεροπορικώς τα ανοιξιάτικα προκειμένου να φθάσουν εγκαίρως.

Εως τώρα τα προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες είναι σχετικά περιορισμένα, αν συγκριθούν με το έμφραγμα που είχε δημιουργηθεί το 2020 και το 2021, όταν μπλόκαραν οι εφοδιαστικές αλυσίδες ανά τον κόσμο και εκτοξεύθηκε το κόστος. Τότε οι ναυτιλιακές μετέφεραν τον αυξημένο ναύλο στους καταναλωτές, οδηγώντας σε άνοδο τις τιμές και προκαλώντας έτσι την επιτάχυνση του πληθωρισμού. Ο ναύλος σε ορισμένα δρομολόγια ανάμεσα στην Ασία και τις ΗΠΑ είχε εκτοξευθεί και υπερέβαινε τα 20.000 δολ. ανά κιβώτιο, περίπου πενταπλάσιος από τα σημερινά επίπεδα. Στο μεταξύ, οι επιχειρήσεις έχουν διαμορφώσει ανακλαστικά από το χάος της πανδημίας και πολλές έχουν συγκεντρώσει αποθέματα ώστε να μη μείνουν χωρίς εμπορεύματα. Οπως τονίζει ο Γέσπερ Μπροντέν, διευθύνων σύμβουλος του ομίλου Ingka, οι επιθέσεις στη διώρυγα του Σουέζ έχουν αναγκάσει τα πλοία να κάνουν τον περίπλου της Αφρικής και να επιμηκύνουν έτσι το ταξίδι τους κατά περίπου 10 ημέρες, αλλά αυτό δεν έχει έως τώρα αντίκτυπο στους καταναλωτές. Τώρα, όμως, όλο και περισσότερες επιχειρήσεις επιστρέφουν σταδιακά στις προ της πανδημίας συνήθειές τους και κρατούν λιγότερα αποθέματα βασιζόμενες στις έγκαιρες παραδόσεις. Αυτό σημαίνει ότι θα είναι πολύ πιο ευάλωτες αν συνεχιστεί το διπλό έμφραγμα στις δύο διώρυγες.

Αιτίες, ο κίνδυνος από τις επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα και η ξηρασία στη χώρα της Κ. Αμερικής – Πρώτοι κραδασμοί σε επιχειρήσεις.

Τα πλοία που διέρχονται τώρα από τη διώρυγα του Παναμά χρεώνονται με οκταπλάσια διόδια σε σύγκριση με τις περιόδους εύρυθμης λειτουργίας της. Οι ναυτιλιακές εταιρείες προετοιμάζονται για μήνες αβεβαιότητας στις πλωτές οδούς, από τις οποίες διήλθε πέρυσι περίπου το 18% του παγκόσμιου εμπορίου.