Νίκολας Εγκον: Ευρωπαίος αριστοκράτης ζωγράφος, Ελληνας στην καρδιά
Με βίο που κάλυψε το μεγαλύτερο μέρος του 20ού αιώνα και τις αρχές του 21ου, ο Νίκολας Εγκον έζησε όλες εκείνες τις συγκλονιστικές αναταράξεις που καθόρισαν την Ευρώπη. Γεννημένος το 1921, ο ζωγράφος καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια της Τσεχίας. Εγκατέλειψε τον οικογενειακό πύργο σε ηλικία 16 ετών για να ζήσει την περιπέτεια. Αρχικά έκανε δουλειές του ποδαριού στη Νότια Γαλλία και ύστερα πήγε στο Λονδίνο όπου σχεδίαζε κινηματογραφικές αφίσες για τα προς το ζην. Το 1940 έγινε επίσημος σχεδιαστής της τσεχικής στρατιάς, ενώ το 1944 βρέθηκε στη βρετανική αεροπορική βάση της Μπάσρα στο Ιράκ.
Στην Ελλάδα ήρθε το 1949. Στόχος του ήταν να φτιάξει μία σειρά ζωγραφικών έργων που θα ευαισθητοποιούσαν τη διεθνή κοινή γνώμη για τις δοκιμασίες της χώρας μας. Τότε ήρθε σε επαφή με τη βασιλική οικογένεια και έκανε πορτρέτα μελών της, όπως του Παύλου και της Φρειδερίκης. Παρακολούθησε ως ειδικός παρατηρητής τις μάχες στο Βίτσι και στον Γράμμο. Ομως αυτό που καθόρισε την πορεία του ήταν ο γάμος του με τη σπουδαία Χιώτισσα της διασποράς, τη Ματρώνα Ξυλά. Από κοινού πήραν σπουδαίες πρωτοβουλίες για να προωθήσουν τα ελληνικά γράμματα και τον πολιτισμό μας στο Λονδίνο, με την Ελληνική Αρχαιολογική Επιτροπή Μεγάλης Βρετανίας και όχι μόνον.
Πριν από λίγες ημέρες η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου εγκαινίασε μια έκθεση με τίτλο «Ενα προσωπικό πορτρέτο της Ελλάδας» στο Τελλόγλειο της Θεσσαλονίκης,
αφιερωμένη σε αυτόν τον φιλέλληνα ευπατρίδη που από προσωπογράφος στράφηκε στο τοπίο και τα ταπεινά άνθη της πατρίδας μας. Η Σταματία Κομνηνού, θυγατέρα της Μάττης αλλά και ο Νικόλαος Αλέξανδρος Κομνηνός δώρισαν στο δραστήριο Ιδρυμα της Θεσσαλονίκης έργα του Εγκον που υποκλίθηκε στην ελληνική φύση.
Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν παρέλειψε στον λόγο της να αναφερθεί σε αυτήν τη διάσταση της καλλιτεχνικής του πορείας: «Είναι στ' αλήθεια συγκινητικό να βλέπει κανείς με πόση αισθαντικότητα ένας ζωγράφος γεννημένος στο κοσμοπολίτικο προπολεμικά Μπρνο της σημερινής Τσεχίας, όπως ο Εγκον, προσέλαβε και προσέγγισε το ελληνικό τοπίο. Πώς αυτός ο ταξιδευτής, που έφτασε στην Ελλάδα από την καρδιά της κεντρικής Ευρώπης, απέκτησε τόση οικειότητα με τη διαυγή και φωτεινή εικόνα του δικού μας μικρόκοσμου».
Στο βήμα ανέβηκαν ο πρύτανης του ΑΠΘ Χαράλαμπος Φείδας, ο δήμαρχος της πόλης Στέλιος Αγγελούδης, ο Θεόδωρος Ι. Δαρδαβέσης, πρόεδρος Δ.Σ. Τελλογλείου Ιδρύματος, και η διευθύντρια Αλεξάνδρα Γουλάκη-Βουτυρά, η οποία εστίασε στη φωτεινή προσωπικότητα του Εγκον, ο οποίος πέθανε το 2017 πλήρης ημερών, έχοντας αντιμετωπίσει βασιλιάδες και απλούς ανθρώπους με τον ίδιο σεβασμό.
Η θετή του κόρη, Σταματία Κομνηνού, έδωσε μια πολύ συγκινητική ομιλία που εστίασε στις προσωπικές μνήμες από τις ευτυχισμένες στιγμές που έζησε η οικογένειά της στο σπίτι κοντά στην Κόρινθο όπου διέμειναν πολλά χρόνια η Μάττη και ο Νίκολας. «Το σπίτι των Εγκον ήταν τότε μια κυψέλη ενέργειας, φιλοξενίας, φιλανθρωπίας, γέλιου και αγάπης», κατέληξε.