Παλιοί στόχοι με νέες προθεσμίες για την οικονομία από τον Πούτιν
Οταν ο Βλαντιμίρ Πούτιν διεκδικούσε την επανεκλογή του το 2018, υποσχέθηκε μια «αποφασιστική επανάσταση» στο επίπεδο διαβίωσης των Ρώσων. Εξι χρόνια μετά, καθώς η Ρωσία οδεύει και πάλι προς τις κάλπες, ο πρόεδρος ανακυκλώνει παλιές υποσχέσεις με νέες προθεσμίες.
Σε μια μεγάλη ομιλία του, τον περασμένο μήνα, ο Πούτιν υποσχέθηκε δαπάνες άνω των 11,5 τρισ. ρουβλίων (125 δισ. δολαρίων) σε τομείς όπως οι επιδοτήσεις στεγαστικών δανείων, οι φοροαπαλλαγές για νέους γονείς και η αναβάθμιση των δημόσιων υποδομών. Προέβαλε το γεγονός ότι η ρωσική οικονομία εμφάνισε πέρυσι ανάπτυξη 3,6%, υψηλότερη από όλες τις χώρες του G7 που έπληξαν τη χώρα του με κύματα κυρώσεων λόγω της εισβολής στην Ουκρανία.
Ομως άλλα στοιχεία δείχνουν μια πιο χλωμή εικόνα. Οπως επισημαίνει το Reuters, η πολεμική οικονομία της Ρωσίας, όπου τα εργοστάσια όπλων δουλεύουν μέρα - νύχτα, με τρεις βάρδιες, αντιμετωπίζει ελλείψεις εργατικού δυναμικού, μείωση του πληθυσμού, χαμηλή παραγωγικότητα και φτωχές επενδύσεις.
Η επανάσταση στο επίπεδο διαβίωσης που υποσχέθηκε ο Πούτιν δεν ήρθε. Τα πραγματικά εισοδήματα έχουν αυξηθεί κατά 7,6% από τότε που ο Ρώσος πρόεδρος έδωσε αυτή την υπόσχεση, το 2018, αλλά παραμένουν ακόμη σε επίπεδα ελαφρώς χαμηλότερα από ό,τι ήταν το 2013.
Ο πληθωρισμός έχει αυξηθεί πολύ πάνω από τον στόχο της κεντρικής τράπεζας για 4% τα τελευταία χρόνια, φθάνοντας στο 8,4% το 2021, στο 11,9% το 2022 και στο 7,4% το 2023. Τα επιτόκια διαμορφώνονται στο 16%.
Η εκτίναξη στις τιμές των αυγών οδήγησε τον Πούτιν σε μια σπάνια δημόσια συγγνώμη τον Δεκέμβριο. Η εθνική στατιστική υπηρεσία Rosstat άρχισε φέτος να γράφει στις ανακοινώσεις της ότι οι τιμές «μεταβλήθηκαν» αντί «αυξήθηκαν».
Το κόστος του πολέμου πιέζει τον κρατικό προϋπολογισμό, όπου το ένα τρίτο των δαπανών πλέον κατευθύνεται στην άμυνα. Τα τελευταία δύο χρόνια η κυβέρνηση αναγκάστηκε να αντλήσει σχεδόν 6,5 τρισ. ρούβλια από έναν λογαριασμό για τις δύσκολες εποχές, το Εθνικό Ταμείο Ευημερίας. Τις δύο τελευταίες εβδομάδες ο Πούτιν προανήγγειλε αυξήσεις φόρων για τις επιχειρήσεις και τους εύπορους φορολογουμένους, έστω κι αν τον Οκτώβριο ο υπουργός Οικονομικών έλεγε ότι οι βασικοί φόροι δεν θα μεταβληθούν για τα επόμενα τρία χρόνια. Τα όσα υποσχέθηκε ο Πούτιν με την ομιλία του για την «κατάσταση του έθνους», στις 29 Φεβρουαρίου, θα μπορούσαν να κοστίσουν γύρω στα 2 τρισ. ρούβλια τον χρόνο, σύμφωνα με το Reuters.
Αλλά αρκετές ανακοινώσεις είναι στόχοι που είχαν ήδη τεθεί στο παρελθόν, με νέες προθεσμίες. «Ολα τα νέα πράγματα είναι παλιά πράγματα που έχουν ξεχαστεί», λέει ο Dmitry Polevoy, διευθυντής επενδύσεων της Astra Asset Management. Για παράδειγμα, το ποσοστό των Ρώσων που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας (14.339 ρούβλια ή 156,57 δολάρια τον μήνα) έπεσε στο 9,3%, από 12,9% που ήταν στα τέλη του 2017. Δεν έπιασε όμως τον στόχο που είχε θέσει το 2018 ο Πούτιν να μειώσει το ποσοστό των φτωχών στο μισό. Τον περασμένο μήνα έθεσε νέο στόχο να το ρίξει στο 7% έως το 2030.
Στο μέτωπο των επενδύσεων, η Ρωσία πασχίζει από το 2012 να τις αυξήσει στο 25% του ΑΕΠ, με τον Πούτιν να επαναλαμβάνει αυτόν τον στόχο το 2018. Αλλά οι επενδύσεις μειώθηκαν στο 19,7% του ΑΕΠ το 2022, από 21,4% το 2017. Αυτή τη φορά ο Πούτιν δεν έθεσε κάποιο στόχο.
Εξι χρόνια μετά τις υποσχέσεις για «αποφασιστική επανάσταση», τα εισοδήματα είναι στα επίπεδα του 2013 και ο πληθωρισμός «τρέχει» την τελευταία τριετία πάνω από 7%.