Η «νέα οικονομία» τρέχει με τριπλάσιο ρυθμό ανάπτυξης
Αλμα 11,2% για τους τεχνολογικούς κλάδους έναντι 2,8% στους υπολοίπους
Τριπλάσιο ρυθμό ανάπτυξης σε σύγκριση με τους λοιπούς κλάδους της οικονομίας πέτυχαν το 2023 οι κλάδοι της λεγόμενης «νέας οικονομίας», κλάδοι όπως αυτός της Τεχνολογίας Πληροφοριών και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), της βιομηχανίας υψηλής τεχνολογίας και της έρευνας και ανάπτυξης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύονται σε ειδική μελέτη της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος «Τάσεις του Επιχειρείν», η νέα οικονομία πέτυχε ρυθμό ανάπτυξης 11,2% έναντι 2,8% που πέτυχε ο υπόλοιπος επιχειρηματικός τομέας. Το στοιχείο αυτό –και όχι μόνο– δείχνει αν μη τι άλλο ποια θα πρέπει να είναι η μία τουλάχιστον από τις κατευθύνσεις για την πολυσυζητημένη αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της Ελλάδας. Δεδομένου, μάλιστα, ότι σε μια μικρή χώρα όπως η Ελλάδα ίσως ταιριάζουν περισσότερο δραστηριότητες όχι εντάσεως εργασίας, αλλά εντάσεως γνώσης, καθώς και δραστηριότητες όχι ευάλωτες σε γεωπολιτικές αβεβαιότητες, όπως για παράδειγμα ο τουρισμός.
Ηδη το μερίδιο της «νέας οικονομίας» στις πωλήσεις του επιχειρηματικού τομέα ανήλθε σε 10,9% το 2023 από 7,6% το 2019, με τους συγγραφείς της μελέτης της ΕΤΕ να εκτιμούν ότι έχει τα εχέγγυα να φτάσει το 20% μέχρι το 2030. Οι ισχυρές επιδόσεις των κλάδων της «νέας οικονομίας» έναντι των άλλων οφείλονται και στην όλη προσπάθεια ψηφιοποίησης της οικονομίας που βρίσκεται σε εξέλιξη, με τον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων, αλλά και τον εκσυγχρονισμό του δημοσίου τομέα.
Οι κλάδοι αυτοί, μαζί με τον πιο παραδοσιακό, αυτόν των κατασκευών, σημείωσαν αύξηση των πωλήσεών τους κατά 20% συνολικά το τέταρτο τρίμηνο του 2023, σε μεγάλη απόσταση από τους λοιπούς κλάδους. Ειδικότερα, οι πωλήσεις των εταιρειών υπηρεσιών πληροφορίας αυξήθηκαν κατά 23% (σε αποπληθωρισμένους όρους), των εταιρειών πληροφορικής κατά 19%, των εταιρειών R & D (έρευνα και ανάπτυξη) κατά 12%. Η άνοδος των πωλήσεων στις κατασκευές σχετίζεται με το γεγονός ότι την προηγούμενη δεκαετία
είχαν περιοριστεί σημαντικά οι επενδύσεις σε έργα υποδομής και κατοικίες, στη σκιά της οικονομικής κρίσης και της έλλειψης χρηματοδότησης και στη συνέχεια στη σκιά της πανδημίας. Οι υποκλάδοι που σημειώνουν σημαντική ανάπτυξη είναι αυτοί των υποδομών (αύξηση 11% στις αποπληθωρισμένες πωλήσεις) των κτιρίων (7%), των ειδικών κατασκευών (3%). Θετικά επηρεάζονται οι συναφείς κλάδοι, όπως η βιομηχανία μεταλλικών προϊόντων (13%), οι υπηρεσίες αρχιτεκτόνων (11%) και η βιομηχανία ορυκτών (6%).
Η ισχυρή άνοδος των πωλήσεων στις χερσαίες μεταφορές (κατά 23%) οφείλεται κυρίως σε συγκυριακούς λόγους και στην επανέναρξη του μεταφορικού έργου που είχε ανασταλεί λόγω των πλημμυρών στην Κεντρική Ελλάδα (κακοκαιρία «Daniel»).
Στην πραγματικότητα οι πωλήσεις του επιχειρηματικού τομέα κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2023 –τρίμηνο, πάντως, στο οποίο αποτυπώνεται στην πραγματικότητα και η γενική τάση– κινήθηκαν με τρεις ταχύτητες. Πέραν των κλάδων της «νέας οικονομίας», μαζί με αυτούς των κατασκευών και των μεταφορών, που «έτρεξαν» με τη μεγαλύτερη ταχύτητα, το χονδρεμπόριο και οι λοιποί βιομηχανικοί κλάδοι κινήθηκαν σταθεροποιητικά, υπό την πίεση της αδύναμης εξωτερικής ζήτησης. Πτωτικά σε όλη τη διάρκεια του 2023 κινήθηκε το λιανεμπόριο με τον πληθωρισμό να επηρεάζει αρνητικά την κατανάλωση. Αξίζει, εξάλλου, να σημειωθεί ότι και το 2024 ξεκίνησε ακόμη χειρότερα για όλο τον κλάδο του λιανεμπορίου με τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους ο κύκλος εργασιών να υποχωρεί κατά 2,3% και τον όγκο πωλήσεων να καταγράφει ισχυρή μείωση, της τάξης του 8,9%.
Αρνητικές ήταν οι επιδόσεις κατά το δ΄ τρίμηνο του 2023 και για τους μεγάλους κλάδους της παραδοσιακής βιομηχανίας, με τις αποπληθωρισμένες πωλήσεις τους να υποχωρούν κατά 8% στον κλάδο ένδυσης - υφασμάτων, κατά 5% στη βιομηχανία τροφίμων, κατά 4% στη βιομηχανία μετάλλων και κατά 3% στη χημική βιομηχανία. Ακόμη και ο πολλά υποσχόμενος το προηγούμενο διάστημα κλάδος των logistics επηρεάζεται έντονα από τις επιθέσεις στην Ερυθρά Θάλασσα, με τις πωλήσεις, σε αποπληθωρισμένους όρους, να υποχωρούν κατά 11%.
Συνολικά το 2023 οι επιχειρηματικές πωλήσεις ενισχύθηκαν κατά 3,6% σε αποπληθωρισμένους όρους, ενώ για το 2024 εκτιμάται ρυθμός ανάπτυξης του επιχειρηματικού τομέα κατά 4%.
Πρωταθλητές ανάπτυξης πληροφορική, βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας, έρευνα και ανάπτυξη.