Περί «προτύπων»
Ημίμηση προτύπων στη πολιτική συνήθως απολήγει σε τραγέλαφο. Αλλά συμβαίνει ενίοτε. Το επιχείρησε ο τότε ηγέτης των Συντηρητικών του Ηνωμένου Βασιλείου, Μπόρις Τζόνσον, όταν διεκδικούσε την πρωθυπουργία – πράγμα που το επέτυχε με ποσοστό εκλογικό εντυπωσιακότατο, και στόχο να ολοκληρώσει την έξοδο της χώρας από την Ε.Ε.
Τα πάσης φύσεως πολιτικά παραλειπόμενα του εγχειρήματος εκείνου δεν είναι της παρούσης. Ενδιαφέρον έχουν, όμως, οι αναφορές στο «πρότυπο» που χρησιμοποιήθηκε την εποχή εκείνη. Και φυσικά δεν ήταν άλλο από εκείνο του Ουίνστον Τσώρτσιλ, ένθερμος θαυμαστής του οποίου υπήρξε ο κ. Τζόνσον.
Το βάρος του προτύπου υπήρξε, όπως αποδείχθηκε, δυσβάστακτο. Το πνεύμα της Δουνκέρκης και η ομιλία του Τσώρτσιλ στο Κοινοβούλιο την 4η Ιουνίου 1940, όταν ειπώθηκε εκείνο το περίφημο «ποτέ δεν θα παραδοθούμε», ανήκουν στην κατηγορία των άπαξ λεγομένων. Ο κ. Τζόνσον παραιτήθηκε από την πρωθυπουργία έπειτα από τρία χρόνια. Τον διαδέχθηκε στο αξίωμα η κ. Λιζ Τρας, για πενήντα ημέρες μετρημένες· και σήμερα ο κ. Ρίσι Σούνακ.
Στη Γαλλία, τα πράγματα είναι ασφαλώς πιο σύνθετα. Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είναι ένας βοναπαρτιστής, όπως και κάθε πρόεδρος αυτής της χώρας. Είχε επιχειρήσει αρχικώς να δώσει στην Ε.Ε. μια γενναία ώθηση. Προσέκρουσε στις αντιρρήσεις της Γερμανίας.
Οταν στις προηγούμενες εκλογές η μείζων πολιτική αντίπαλός του, η κ. Μαρίν Λεπέν, άρχισε να αναφέρεται συχνότατα στον πρώην πρόεδρο Σαρλ ντε Γκωλ, ο κ. Μακρόν έσπευσε να τη μιμηθεί, με κάποια επιτυχία όντως. Η παραδοσιακή Δεξιά κατέρρευσε. Και όταν ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ηγήθηκε της εκστρατείας του ΝΑΤΟ εναντίον της Ρωσίας προς υπεράσπιση της Ουκρανίας, ο κ. Μακρόν ανέσυρε από το παρελθόν το πρότυπο του Ζορζ Κλεμανσό, τον επονομαζόμενο «Τίγρη», που έστειλε στρατιωτικές δυνάμεις στην Ουκρανία μετά το τέλος του Μεγάλου Ευρωπαϊκού Πολέμου, χαρίζοντας μια νίκη στους μπολσεβίκους της Ρωσίας. Η πρόταση περί αποστολής στρατιωτικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία απορρίφθηκε.
Για να επιστρέψουμε στα καθ' ημάς, και ο Ελληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είναι πολιτικός που εμπνέεται από «πρότυπο» του παρελθόντος, που δεν είναι άλλο από τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Κεντρώος φιλελεύθερος πολιτικός όπως κατ' επανάληψιν διακηρύττει, είναι –όπως και το πρότυπό του, ο Βενιζέλος– θηρευτής των μεγάλων ευκαιριών.
Συνέπλευσε ενθουσιωδώς με τον πρόεδρο Μπάιντεν στο θέμα της ρωσοουκρανικής συγκρούσεως, προσβλέποντας σε μια γεωστρατηγική αναβάθμιση της χώρας μας έναντι της Τουρκίας, αξιοποιώντας μια μοναδική «ευκαιρία», λόγω της τότε υφισταμένης απομονώσεως της Αγκυρας.
Αλλά η μεγάλη «ευκαιρία» υπήρξε μάλλον περιορισμένης χρονικής διαρκείας. Υστερα από μακρά περίοδο διαπραγματεύσεων, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συναίνεσε στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο πρόεδρος Μπάιντεν διαβίβασε στο Κογκρέσο απόφαση πωλήσεως νέας γενιάς μαχητικών F-16. Και στις 9 Μαΐου, ο κ. Ερντογάν θα πραγματοποιήσει την πρώτη επίσημη επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον στη διάρκεια της προεδρίας Μπάιντεν. Αλλά αρκετά περί πολιτικών «προτύπων».