Ατυχείς χειρισμοί και λάθος επιλογές
Ηπρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης απορρίφθηκε, όπως αναμενόταν, αλλά η κυβέρνηση μετράει ζημιές από την τριήμερη συζήτηση, αφού κατέληξε στην αποχώρηση Παπασταύρου και Μπρατάκου από το Μαξίμου.
Εξ αντανακλάσεως, η αντιπολίτευση συνολικά βγήκε ενισχυμένη από τη διαδικασία, κυρίως όμως ο κ. Ανδρουλάκης, ο οποίος ανέκτησε την πρωτοβουλία των κινήσεων μετά από λάθη («όχι» στην επιστολική ψήφο, καταψήφιση μη κρατικών ΑΕΙ) που έφεραν το ΠΑΣΟΚ πιο χαμηλά από τον ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις. Χαμένος ήταν προσωπικά ο κ. Κασσελάκης από τις εκτός τόπου και χρόνου δηλώσεις του, για την ανάγκη να πάει η χώρα σε εκλογές –μόλις οκτώ μήνες από τις προηγούμενες– και μάλιστα με την παρουσία διεθνών παρατηρητών, λες και είμαστε Ουζμπεκιστάν.
Τίποτε απ' όσα ειπώθηκαν στη Βουλή, πάντως, δεν είναι ικανό να αλλάξει την άποψη της κοινής γνώμης ότι κύρια επιδίωξη της κυβέρνησης ήταν να αποσείσει από πάνω της κάθε ευθύνη για τη διάλυση που εξακολουθεί να επικρατεί στον ΟΣΕ και να δείξει ότι μόνος υπεύθυνος για την τραγωδία ήταν ένας ανεκδιήγητος σταθμάρχης.
Στάση που απογοήτευσε και ψηφοφόρους της Ν.Δ., που περίμεναν ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη μετά 3,5 χρόνια στην εξουσία θα είχε καταφέρει να διορθώσει κάποια από τα κακώς κείμενα (αδιαφορία, διαφθορά, αναξιοκρατία) στους σιδηροδρόμους, προκειμένου να αποτρέψει τον θάνατο 57 νέων στα Τέμπη.
Από την άλλη, όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι υπάρχουν ποινικές ευθύνες του κ. Καραμανλή, την κεφαλή του οποίου πολλοί ζητούν επί πίνακι κυρίως λόγω του ονόματός του. Τον κατηγορούν ότι θα έπρεπε να είχε ολοκληρώσει στη θητεία του τη σύμβαση «717» για τα μέτρα ασφαλείας των τρένων. Ξεχνούν ότι η σύμβαση έτρεχε από το 2014 κι ενώ θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί έως το 2016 πήρε έξι παρατάσεις –επί ΣΥΡΙΖΑ– και ήταν ουσιαστικά ανεφάρμοστη όταν έφτασε στα χέρια του: το έργο είχε δοθεί σε δύο εταιρείες, που έχτισαν δύο διαφορετικά μη συμβατά μεταξύ τους συστήματα! Και ήταν υποχρεωμένος είτε να τη συνεχίσει παντρεύοντας τα δύο σε ένα –όπως και έκανε– είτε να την ξεκινήσει από την αρχή, αφήνοντας, ωστόσο, για πολλά χρόνια ακόμη τα τρένα χωρίς συστήματα ασφαλείας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ακόμη κι αν υπήρχαν ενεργά συστήματα ασφαλείας την 28η Φεβρουαρίου 2023, ο συγκεκριμένος σταθμάρχης θα ήταν απίθανο να αποτρέψει την τραγωδία, διότι δρομολόγησε χειροκίνητα τη διαδρομή του τρένου δίνοντας μόνο προφορικές εντολές. Ακόμη και τα πιο προηγμένα συστήματα, όμως, για να λειτουργήσουν πρέπει πρώτα ο χειριστής τους να εντάξει ηλεκτρονικά το κάθε δρομολόγιο στον υπολογιστή της τηλεδιοίκησης αλλιώς δεν το αναγνωρίζουν και δεν μπορούν να παρέμβουν.
Εκεί, ωστόσο, που η κυβέρνηση πήρε συνολικά κάτω από τη βάση ήταν στην ελαφρότητα με την οποία διαχειρίστηκε το θέμα των ερευνών. Αντί να βγει μπροστά και να συστήσει μια εξεταστική επιτροπή ανοιχτή να διερευνήσει κάθε σκοτεινή πλευρά της τραγωδίας, ώστε να αποκαλυφθούν όλες οι συσσωρευμένες παθογένειες του συστήματος, αντιμετώπισε την υπόθεση αμυντικά σαν να επρόκειτο για ένα ενοχλητικό θέμα τρέχουσας πολιτικής, με την αλαζονεία μιας κυβέρνησης που πήρε 41% στις εκλογές και θεωρεί ότι η υπόθεση είχε πλέον πολιτικά εκκαθαριστεί.
Ετσι, έφτασε ο πρόεδρος της επιτροπής να απορρίπτει όσους μάρτυρες δεν του άρεσαν, ακόμη κι αν προέρχονταν από την πλευρά των συγγενών των θυμάτων, και να κόβει ακόμη και ουσιώδεις περιπτώσεις μαρτύρων επειδή ήταν συνδικαλιστές άλλου κόμματος, αν και είχαν να συνεισφέρουν στην έρευνα, μια και είχαν προειδοποιήσει ξανά και ξανά με επιστολές τους για τα κενά ασφαλείας του δικτύου. Αυτή η αυταρχική «πόρτα» στους ενοχλητικούς μάρτυρες ενίσχυσε την εκ προοιμίου δεδομένη καχυποψία της κοινής γνώμης για συγκάλυψη. Και γιγάντωσε τις ανυπόστατες θεωρίες συνωμοσίας όπως το «μπάζωμα» του χώρου για να αποκρυβούν στοιχεία ή η εξαφάνιση βαγονιών με εύφλεκτα υλικά που ίσως να προκάλεσαν εκρήξεις κατά τη σύγκρουση των τρένων.
Ανίκανη φάνηκε επίσης η κυβέρνηση να αντιληφθεί το φοβερό σοκ της κοινής γνώμης από την τραγωδία, καθώς όλοι οι πολίτες έβλεπαν στους 57 νεκρούς του μοιραίου τρένου το δικό τους παιδί. Κάτι που προσωποποιήθηκε στη συνταρακτική παρουσία της Μαρίας Καρυστιανού, μητέρας της 20χρονης Μάρθης Ψαροπούλου, που σκοτώθηκε στα Τέμπη. Μιας μητέρας που κατόρθωσε μέσα στον ανείπωτο πόνο της να αρθρώσει πειστικά επιχειρήματα για την ανικανότητα του κράτους να προστατεύσει το παιδί, συγκεντρώνοντας 1.300.000 υπογραφές συμπαράστασης.
Ετσι κι αλλιώς, πάντως, οι αποφάσεις για την τραγωδία θα ληφθούν στα δικαστήρια και οι συνέπειες στην αντιμετώπισή της θα φανούν στις κάλπες των ευρωεκλογών.