Από τη Δαφνομήλη στην Ισαύρων και τη Λασκάρεως
Πάνω από το Γαλλικό Ινστιτούτο και τη Γερμανική Εκκλησία και το σχολείο του Πικιώνη, στα υψώματα της Νεάπολης, απλώνεται σκαρφαλωμένη μια Αθήνα που ζεσταίνει τις αισθήσεις. Είναι μια πόλη μέσα στην πόλη, με τους στενούς δρόμους, τις ανηφόρες και τις κατηφόρες, τα πολλά παλιά σπίτια και τις πολλές πολυκατοικίες, τα σκαλάκια και τους πολλούς θάμνους, όλα σε μια συνύπαρξη πυκνή, πυκνότατη, αλλά πάντα με την εντύπωση ενός μεγάλου ουρανού σαν θόλος. Μια πόλη ανοικτή στον αέρα και το φως.
Από τη Δαφνομήλη είναι εύκολο να χαθείς στα στενά, να αλλάζεις κατευθύνσεις αριστερά και δεξιά και έπειτα από ώρα να βρεθείς ώς την άλλη άκρη της Νεάπολης προς τη λεωφόρο Αλεξάνδρας και τον λόφο του Στρέφη. Ενας από τους συναρπαστικότερους αστικούς περιπάτους είναι η διαδρομή ανάμεσα στον Λυκαβηττό και τον Στρέφη, μια μέθεξη γνήσια αθηναϊκή με αντίδωρο αυτήν την ατμόσφαιρα που δύσκολα μπορείς να μεταφράσεις. Είχα σταθεί σε εξώθυρες
ταπεινών οικιών που έμενε μόνο η πρόσοψη με τα παντζούρια να υποδέχονται τον ήλιο από τη ρημαγμένη στέγη και εκεί ένιωθα εκείνο το χάδι της συνομιλίας με άγνωστες και αδιόρατες σκιές. Στη νοερή συλλογή από εξώθυρες αναζήτησα στη μνήμη την πόρτα-έργο τέχνης στη Δαφνομήλη 34, εκεί όπου υπάρχει μόνο μια λαμαρίνα.
Αλλά δίπλα στα ερείπια ήταν και τα νοικοκυρόσπιτα και μερικές ωραίες, μοντέρνες πολυκατοικίες (στους αριθμούς 4 και 35Α της οδού Δαφνομήλη). Ενα ρόπτρο με αιγυπτιακό θέμα σε πράσινη πόρτα (θύμισε χολιγουντιανές ταινίες με αναβίωση της φαραωνικής αισθητικής), η μαρμάρινη πλάκα για το τελευταίο σπίτι του Γιαννούλη Χαλεπά και μετά κατηφόρα στην Ισαύρων για να βγω στη Νικηφόρου Ουρανού και μετά στην Ασκληπιού από Βουλγαροκτόνου.
Το κομμάτι της Ισαύρων από τη Δαφνομήλη και κάτω είναι μια συναίρεση της παλιάς Νεάπολης. Σπίτια φωτογραφημένα για την απλότητα της ομορφιάς τους, και αν σηκώσει ο διαβάτης
το βλέμμα θα δει τους γρύπες-φρουρούς σε έναν από τους ωραιότερους εξώστες σε σπίτι εγκαταλελειμμένο.
Η ίδια η πόλη, έτσι όπως περπατούσα, με έσπρωχνε όλο και παρακάτω και ανάμεσα στην Ασκληπιού, την Ιπποκράτους, τη Μαυρομιχάλη και τη Χαριλάου Τρικούπη, όσο και αποσπασμένος να είναι κανείς στις σκέψεις του, θα νιώσει την αύρα της περιοχής. Είναι γνωστά τα ερειπωμένα αρχοντόσπιτα της οδού Λασκάρεως, μεγάλα σε όγκο, με ομορφιά γνήσια, αθηναϊκή. Μας δείχνουν ένα μέτρο σύγκρισης και μια κλίμακα βάθους αυτής της αστικότητας για την οποία όλη η περιοχή ήταν ξακουστή. Εκεί, στη Λασκάρεως καθώς παρατηρούσα και πάλι αυτά τα μεγάλα σπίτια της παλιάς Νεάπολης, χτισμένα γύρω στο 1920, το βλέμμα μου στράφηκε προς τη μεγάλη χέρσα έκταση, γωνία με Ιπποκράτους.
Ξαφνιάζει η ύπαρξή της. Εχει προέλθει από κατεδαφίσεις. Εδώ ήταν κάποτε σπίτια, κάμαρες, σαλόνια και βιβλιοθήκες. Σκάλες μαρμάρινες και σκάλες σιδερένιες,
στριφογυριστές σαν αυτές που έβλεπα στην πίσω όψη των ερειπωμένων αρχοντικών της Λασκάρεως. Στη σειρά, τα τέσσερα παλιά σπίτια της Ιπποκράτους, στο σημείο εκείνο, σαν μια πολύπτυχη σκηνογραφία, σε ώχρα, ρόδινη και πράσινη αυλαία. Αλλά εκεί, στη χέρσα γη, που αν ήταν λίμνη αυτές οι ευγενείς προσόψεις των παλιών σπιτιών θα καθρεφτίζονταν στα νερά της, βλέπω ατίθασα να ψηλώνουν μέρα τη μέρα μολόχες και αγριόχορτα, βρωμοκαρυδιές και καλαμπόκια, χορτάρι της αττικής γης και λογιών λογιών παράσιτα, όμορφα και χλοερά μέσα στην ανοιξιάτικη ευωχία.
Και στο βάθος τα δύο ερμάρια, σαν μισόκλειστα μάτια, μέσα σε ένα κάδρο αστικού σπαράγματος. Πιο δίπλα, ο ρόδινος τοίχος, που πάντα συνδέω με ένα κοριτσίστικο δωμάτιο, θα έβλεπε στην οδό Ιπποκράτους. Να είχε άραγε και μπαλκόνι, με γιρλάντες και γρύπες ή χερουβείμ; Να έπιαναν τα κάγκελά του εκείνα τα κοριτσίστικα χέρια να ρουφήξουν ήλιο και φως της Αθήνας;