«Σαν μια χύτρα ταχύτητας»
Η αλήθεια είναι ότι έχει μια πολύ ιδιαίτερη γκριζάδα. Μια απειλητική μουντάδα, που βέβαια διαφέρει από εκείνη της «παλιάς, καλής» κακοκαιρίας, ενώ γίνεται ανυπόφορη και από τον υγρό νοτιά. Η σκόνη, αυτή που έρχεται από την Αφρική δημιουργώντας μιαν ατμόσφαιρα δυσοίωνη σαν να είσαι πρωταγωνιστής σε αποκαλυπτικό θρίλερ, είναι τα τελευταία χρόνια μια καθημερινότητα, και όχι μόνο τους ζεστούς μήνες του καλοκαιριού.
Ομως, ειδικά η σκόνη αυτών των τελευταίων ημερών (με ένα λαμπρό, γαλάζιο Σαββατοκύριακο για διάλειμμα...) συνοδεύεται από πρωτοφανείς για την εποχή θερμοκρασίες: στη Λιβαδειά, στο τελείωμα του Μαρτίου, ο υδράργυρος σκαρφάλωσε στους 31 βαθμούς Κελσίου...
Ο Νίκος Μιχαλόπουλος, καθηγητής και διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνών και Βιώσιμης Ανάπτυξης στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και συντονιστής της ερευνητικής ομάδας ΠΑΝΑΚΕΙΑ, που μελετά την ατμοσφαιρική σύσταση και την κλιματική αλλαγή, έλεγε χθες στην «Κ»: «Φανταστείτε την αφρικανική σκόνη σαν μια χύτρα ταχύτητας που της ανοίγουμε το καπάκι», προσθέτοντας πως «λόγω κλιματικής αλλαγής, καθώς θα έχουμε ολοένα και περισσότερες άνυδρες περιοχές λόγω ξηρασίας, μείωσης των βροχοπτώσεων κ.τ.λ., θα αρχίσουμε να παρατηρούμε αύξηση του φαινομένου της ερημοποίησης και στην περιοχή μας. Ετσι, σύντομα θα αρχίσουμε να έχουμε και δική μας, εγχώρια σκόνη, όχι μόνο αφρικανική. Αυτό είναι κάτι που έχει αρχίσει ήδη να συμβαίνει στην Ισπανία». Στην ταινία «Interstellar» (2014) του Κρίστοφερ Νόλαν, η ανθρωπότητα αναζητεί την επιβίωσή της στα άστρα εξαιτίας της έλλειψης τροφής: κύματα σκόνης επικαλύπτουν τα σπαρτά· η Γη αργοπεθαίνει – ή, τουλάχιστον, ο άνθρωπος επάνω στη Γη. Δεν έχουμε φτάσει ακόμα εκεί. Συνεχίζουμε τις ζωές μας όπως και άλλοτε: εργαζόμαστε, κάνουμε οικογένεια, προγραμματίζουμε για το μέλλον, αλλά η χύτρα ταχύτητας έχει ένα πολύ συγκεκριμένο όριο. Περισσότερο κι από την πνιγηρή σκόνη, πρέπει να μάθουμε τι σημαίνει να ζούμε με αυτό το δεδομένο. Τα δε άστρα βρίσκονται πολύ μακριά και το Διάστημα είναι ένα εξαιρετικά εχθρικό μέρος για την ανθρώπινη φυσιολογία. Ο πλανήτης αυτός είναι ό,τι πιο κοντινό σε πατρίδα, σε σπίτι, σε φωλιά, μπορεί να γνωρίσει ο άνθρωπος. Η σκόνη έρχεται να κατακάτσει στα μάτια μας, θυμίζοντάς μας πόσο άστεγοι είμαστε στην πραγματικότητα.