Αντισυνταγματική κρίθηκε η «οριζόντια» εφαρμογή του bonus

Ενδεικτική της στάσης του Συμβουλίου της Επικρατείας απέναντι στα bonus του οικοδομικού κανονισμού είναι η πρώτη μιας σειράς αποφάσεων η οποία δημοσιεύτηκε προ δεκαπενθημέρου. Το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο κρίνει αντισυνταγματική την «οριζόντια» εφαρμογή των ευνοϊκών στη δόμηση διατάξεων, χωρίς να τεκμηριώνεται από χωριστή για κάθε περιοχή επιστημονική μελέτη. Περισσότερα ζητήματα αναμένεται να θέσει η απόφαση επί της προσφυγής του Δήμου Αλίμου, η οποία αναμένεται να δημοσιευτεί τις επόμενες ημέρες, ενώ έπονται τουλάχιστον ακόμη δύο. Ολες οι αποφάσεις πάντως παραπέμπουν το θέμα, λόγω

σοβαρότητας, στην Ολομέλεια.

Η πρώτη από τις αποφάσεις για τα bonus ύψους (απόφαση 310/2024 Ε΄ Τμήμα) αφορά προσφυγή οκτώ κατοίκων κατά της

οικοδομικής άδειας κτιρίου στον Αλιμο και της θετικής γνωμοδότησης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πειραιώς και Νήσων. Το ανώτατο διοικητικό δικαστήριο έκανε

δεκτό το κύριο επιχείρημα των προσφευγόντων ότι η έμμεση και περιπτωσιακή αύξηση του ύψους των κτιρίων αντίκειται στον ορθολογικό πολεοδομικό σχεδιασμό, απέρριψε όμως αντίστοιχα επιχειρήματα για άλλες διατάξεις του ΝΟΚ που οδηγούν σε αύξηση συντελεστή, όπως το γεγονός ότι δεν προσμετρώνται στην οικοδομήσιμη επιφάνεια ενός κτιρίου πατάρια και εξώστες.

Οπως αναφέρεται στην απόφαση, το bonus ύψους δίνεται «υπό την αυτονόητη προϋπόθεση ότι δεν υπερβαίνει το ανώτατο όριο που καθορίζεται από τον οικοδομικό κανονισμό (σ.σ. από τις γενικές διατάξεις). Αντίθετη ερμηνεία θα ήταν αντίθετη προς

το άρθρο 24 του Συντάγματος το οποίο επιτάσσει την ορθολογική πολεοδόμηση των οικισμών και τη θέσπιση εξειδικευμένων όρων δομήσεως για τον καθένα, κατόπιν μελέτης των τοπικών συνθηκών και της φυσιογνωμίας κάθε περιοχής και με τη συμμετοχή του οικείου ΟΤΑ και των ενδιαφερομένων πολιτών. Δεν επιτρέπει δε τη διά γενικής διατάξεως και χωρίς επιστημονική μελέτη κατάργηση συλλήβδην των ειδικών όρων δομήσεως που είχαν θεσπιστεί για κάθε περιοχή κατόπιν τηρήσεως των ανωτέρων συνταγματικών εγγυήσεων», αναφέρει.

Ειδικά για τον Αλιμο, «οι επίμαχες διατάξεις του ΝΟΚ (...)

εφαρμόστηκαν για την έκδοση της προσβαλλόμενης οικοδομικής άδειας χωρίς να υφίσταται ειδική επιστημονική μελέτη που να τεκμηριώνει τις ρυθμίσεις σε

σχέση με τον οικισμό στον οποίο εφαρμόστηκαν». Ελλείψει δε της μελέτες αυτής, το Δημόσιο δεν μπορεί να αποδείξει ότι το περιβαλλοντικό όφελος (λ.χ. από τα φυτεμένα δώματα ή τη βελτίωση της ενεργειακής κλάσης του ακινήτου) είναι σημαντικότερο από την πολεοδομική επιβάρυνση.

Η αξία αυτής της πρώτης υπόθεσης έγκειται στο γεγονός ότι δεν διαχωρίζει μόνο τις περιοχές που έχουν ειδικά προστατευτικά διατάγματα (λ.χ. παραδοσιακοί οικισμοί, που ούτως ή άλλως εξαιρούνται από την εφαρμογή των συγκεκριμένων διατάξεων), αλλά αφορά όλες τις περιοχές που έχουν πολεοδομικό σχέδιο (καθώς το ανώτατο ύψος των κτιρίων σε μια περιοχή έχει προκύψει από τη μελέτη των πολεοδομικών και κοινωνικών δεδομένων κατά την εκπόνηση του πολεοδομικού σχεδίου).

Η πρώτη απόφαση του ΣτΕ αφορά την προσφυγή οκτώ κατοίκων του Αλίμου, ενώ έπονται ακόμη τρεις.

Η αξία της πρώτης υπόθεσης έγκειται στο γεγονός ότι αφορά όλες τις περιοχές με πολεοδομικό σχέδιο.