Ο άγνωστος πόλεμος
Οταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022, πολλοί στη Δύση, όπως και στη χώρα μας, αγνοούσαν ότι υπάρχει ένα βαθύ παρελθόν αντιπαλότητας μεταξύ των δύο χωρών.
Ειδικά για την Ουκρανία, πρόκειται και για ένα τραυματικό παρελθόν: τις γενοκτονικές πολιτικές που ακολούθησε ο Στάλιν τη δεκαετία του '30, οδηγώντας την Ουκρανία σε λιμό, διαδέχθηκε ο Μεγάλος Τρόμος, με τις μεγάλες εκκαθαρίσεις, στα τέλη της ίδιας δεκαετίας.
Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι η Ουκρανία, δεμένη στο άρμα της τότε Σοβιετικής Ενωσης, θεωρήθηκε μια μη χώρα, ένα μη έθνος από τους Ρώσους. Είναι αυτό που διατυμπανίζει και σήμερα ο ίδιος ο Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ομως η επεκτατική πολιτική της Ρωσίας απέναντι στην Ουκρανία προεκτείνεται και στις άλλες γειτονικές της χώρες, κυρίως αυτές της Βαλτικής, αλλά και στη Φινλανδία.
Η σχέση της Μόσχας με τη Φινλανδία αποτελεί ένα ξεχωριστό κεφάλαιο, καθώς και εδώ υπάρχει ένα βαθύ, πολεμικό παρελθόν. Ακριβώς αυτό το παρελθόν, που όμως συνδέεται άμεσα και με το παρόν, καταγράφει στο βιβλίο του «Δαυίδ εναντίον Γολιάθ. Πώς επιβίωσε η Φινλανδία απέναντι στον Στάλιν» ο Φινλανδός ιστορικός Κίμο Ρεντόλα (Kimmo Rentola).
Το βιβλίο κυκλοφόρησε πολύ πρόσφατα από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος, σε μετάφραση (από τα φινλανδικά) των Ριίκα Πουκίνεν και Μαρίας Μαρτζούκου. Ο συγγραφέας του είναι ομότιμος καθηγητής Πολιτικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι και η έρευνά του επικεντρώνεται στην ιστορία του Ψυχρού Πολέμου, των σοβιετικο-φινλανδικών σχέσεων και του σκανδιναβικού κομμουνισμού.
Το βιβλίο κυκλοφορεί στα ελληνικά περίπου ένα χρόνο μετά την ένταξη της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, γεγονός που ο ίδιος ο Πούτιν θεώρησε αποτυχία για τη Ρωσία και αφού προηγήθηκαν 75 ολόκληρα χρόνια μιας ισορροπίας τρόμου ανάμεσα στις δύο χώρες – μάλλον ανάμεσα στον Γολιάθ (Ρωσία) και στον Δαυίδ (Φινλανδία).
Αυτό είναι και το βιβλίο που θα μας απασχολήσει αυτή την εβδομάδα, στο οποίο εξιστορείται μια άγνωστη, αλλά εξαιρετικά δραματική (και απρόσμενη ως προς την έκβασή της) πολεμική αναμέτρηση στο πλαίσιο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Τον Νοέμβριο του 1939, και ενώ η Ρωσία είχε ήδη εισβάλει στην Πολωνία από τα ανατολικά (περίπου δεκαπέντε ημέρες μετά τη γερμανική εισβολή από τα δυτικά, γεγονός που αποτέλεσε και την αφορμή για το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου), ο Κόκκινος Στρατός εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση εναντίον της μικρής ανεξάρτητης δημοκρατίας της Φινλανδίας.
Η σύγκρουση αυτή ονομάστηκε «Χειμερινός πόλεμος» και έληξε με νίκη των Φινλανδών. Αλλά ο Στάλιν προσπάθησε ξανά να κατακτήσει τη μικρή χώρα του παγωμένου Βορρά, και πάλι χωρίς να τα καταφέρει. Είναι μια μοναδική αφήγηση με νέα στοιχεία και τεκμήρια από τον συγγραφέα. Ποιος ξέρει αυτή την ιστορία; Ελάχιστοι. Η συνέχεια αύριο.