Με αργό ρυθμό οι εκταμιεύσεις δανείων από Ταμείο Ανάκαμψης
Καθυστερήσεις παρουσιάζουν οι εκταμιεύσεις δανείων όσο και οι επιχορηγήσεις προς τις επιχειρήσεις μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται στους πρωτοπόρους της Ε.Ε. ως προς την απορρόφηση των πόρων του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Αυτό επισημαίνεται στην έκθεση του διοικητή της ΤτΕ Γιάννη Στουρνάρα, σημειώνοντας ότι «έτσι μετριάζεται το αναπτυξιακό όφελος που αναμένεται να έχει η αξιοποίηση των σχετικών κονδυλίων».
Η τάση αυτή, μεταξύ άλλων, οδήγησε και σε επιβράδυνση του ετήσιου ρυθμού πιστωτικής επέκτασης προς τον ιδιωτικό τομέα το 2023, ύστερα από σημαντική επιτάχυνση το 2022 και σύμφωνα με την ΤτΕ αντανακλά κυρίως τη βραδύτερη αύξηση των χορηγήσεων προς τις επιχειρήσεις και την εντονότερη μείωση των στεγαστικών δανείων προς τα νοικοκυριά. Ως βασική αιτία αναφέρεται η άνοδος των τραπεζικών επιτοκίων και η υποχώρηση του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας, που είχε αρνητική επίδραση στη ζήτηση νέων χορηγήσεων, σε αντίθεση με τον ρυθμό αύξησης των καταναλωτικών δανείων που επιταχύνθηκε, ως συνέπεια της ανόδου της ιδιωτικής κατανάλωσης. Σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην έκθεση διοικητή, οι εκταμιεύσεις επιχειρηματικών δανείων που συνδέονται με τα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως δάνεια του ομίλου ΕΤΕπ και της ΕΑΤ, ανήλθαν το 2023 σε 2 δισ. ευρώ έναντι 4,2 δισ. ευρώ το 2022, ποσό που ισοδυναμεί με το 11% (έναντι 18% το 2022) των συνολικών νέων δανείων τακτής λήξης προς τις επιχειρήσεις. Επιπροσθέτως, οι εκταμιεύσεις των επιχειρηματικών δανείων που συνδέονται με τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ανήλθαν το 2023 σε 1,45 δισ. ευρώ (έναντι 360 εκατ. ευρώ το 2022), εκ των οποίων περίπου 900 εκατ. ευρώ συνιστούσαν κεφάλαια του Μηχανισμού και τα υπόλοιπα τραπεζικά κεφάλαια και αντιπροσώπευαν ένα επιπλέον 8% του συνόλου των
νέων δανείων τακτής λήξης προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις. Συνολικά, από τον Ιούνιο του 2022 (οπότε και υπεγράφη η πρώτη δανειακή σύμβαση) έως τις 25 Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους είχαν υπογραφεί 271 δανειακές συμβάσεις ύψους 8 δισ. ευρώ και περίπου το ήμισυ των δανειακών συμβάσεων (αξίας 1,2 δισ. ευρώ) αφορούσε επιχειρήσεις μικρομεσαίου μεγέθους.
Σε ό,τι αφορά τα δάνεια από χρηματοδοτικούς φορείς, άνω των
Οι καθυστερήσεις μετριάζουν το αναπτυξιακό όφελος των σχετικών κονδυλίων, σημειώνει η ΤτΕ.
2/3 της αξίας των συγκεκριμένων χρηματοδοτήσεων κατευθύνθηκαν προς ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις πολύ μικρού, μικρού και μεσαίου μεγέθους, μερίδιο που αντικατοπτρίζει τη διαχρονική στόχευση στη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Εντούτοις, η συμβολή των χρηματοδοτικών εργαλείων στη συνολική χρηματοδότηση των εγχώριων επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών περιορίστηκε το 2023 σε 11%, από 18% το 2022.
Σε ό,τι αφορά τα επιτόκια, η ΤτΕ διαπιστώνει ότι η άνοδος των ονομαστικών επιτοκίων δανεισμού στην Ελλάδα το 2023 ήταν ηπιότερη για τις επιχειρήσεις αλλά και για τα νοικοκυριά, καθώς οι ελληνικές τράπεζες επωφελήθηκαν από την υψηλή ρευστότητα που εξασφαλίζει η άνοδος των καταθέσεων και η μικρότερη ενσωμάτωση των αυξήσεων των επιτοκίων. Σύμφωνα με την ΤτΕ, «όταν πλέον τα βασικά επιτόκια αρχίσουν να μειώνονται, καθώς ο πληθωρισμός θα προσεγγίσει τον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%, θα δημιουργηθούν οι συνθήκες για μείωση των εγχώριων τραπεζικών επιτοκίων».