«Εφυγε» 94 ετών ο Χιγκς, «πατέρας» του μποζονίου
Ο Βρετανός φυσικός Πίτερ Χιγκς, που τιμήθηκε με το βραβείο Νομπέλ για τη συμβολή του στην ανακάλυψη του «σωματιδίου του Θεού», πέθανε χθες στο σπίτι του στο Εδιμβούργο σε ηλικία 94 ετών. Ο Χιγκς τιμήθηκε με το κορυφαίο βραβείο το 2013 για εργασία που δημοσίευσε το 1964 στο περιοδικό Physical Rev. Letters. Σ’ αυτήν πρότεινε μία θεωρία για τον τρόπο που θα μπορούσαν να αποκτούν μάζα τα σωματίδια στο Σύμπαν. Ο μηχανισμός που είχε παρουσιάσει προϋπέθετε την ύπαρξη ενός στοιχειώδους σωματιδίου (μποζονίου), του οποίου οι διακυμάνσεις θα μπορούσαν να «δημιουργούν» μάζα σε όσα σωματίδια συνδέονται μαζί του.
Υστερα από μία σειρά πειραμάτων, τα οποία ξεκίνησαν το 2008, επιστήμονες που εργάζονταν στον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων του Cern απέδειξαν τελικώς την ύπαρξη του στοιχειώδους σωματιδίου το καλοκαίρι του 2012, σχεδόν 50 χρόνια μετά τη δημοσίευση της εργασίας και το ονόμασαν προς τιμήν του «μποζόνιο Χιγκς». Η ύπαρξη του μποζονίου του Χιγκς δίνει τη δυνατότητα για λεπτομερή εξήγηση του τρόπου με τον οποίο συγκροτείται η ύλη αποκτώντας ιδιότητες όπως για παράδειγμα η μάζα. Το βραβείο Νομπέλ που ακολούθησε το πείραμα στο Cern μοιράστηκε με τον Φρανσουά Ανκλέρ, έναν Βέλγο φυσικό, το έργο του οποίου συνέβαλε επίσης καθοριστικά στην ανακάλυψη.
Η πρόβλεψή του για την ύπαρξη του σωματιδίου που φέρει το όνομά του θεωρείται από τους επιστήμονες μια βαθιά διορατική εικασία, ενώ η ανακάλυψή του αποτέλεσε κορυφαία στιγμή και επιβεβαίωσε τη σπάνια κατανόησή του για τον τρόπο λειτουργίας του Σύμπαντος.
Μέλος της Βασιλικής Εταιρείας και του Τάγματος των Εταίρων της Τιμής, ο Χιγκς πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της επαγγελματικής του ζωής στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, το οποίο ίδρυσε το κέντρο θεωρητικής φυσικής Χιγκς προς τιμήν του το 2012.
Ο καθηγητής Πίτερ Μάτιεσον, διευθυντής του πανεπιστημίου, δήλωσε χθες το βράδυ στον βρετανικό Guardian: «Ο Πίτερ Χιγκς ήταν ένα αξιοσημείωτο άτομο – ένας πραγματικά προικισμένος επιστήμονας του οποίου το όραμα και η φαντασία εμπλούτισαν τις γνώσεις μας για τον κόσμο που μας περιβάλλει. Το πρωτοποριακό του έργο έχει παρακινήσει χιλιάδες επιστήμονες και η κληρονομιά του θα συνεχίσει να εμπνέει πολλούς άλλους για τις επόμενες γενιές». Η καθηγήτρια Φαμπιόλα Τζιανότι, γενική διευθύντρια του Cern και επικεφαλής του πειράματος Atlas, το οποίο συνέβαλε στην ανακάλυψη του σωματιδίου το 2012, δήλωσε λίγο αργότερα στο BBC: «Εκτός από την εξαιρετική συμβολή του στη σωματιδιακή φυσική, ο Πίτερ ήταν ένας πολύ ιδιαίτερος άνθρωπος, ένας άνθρωπος σπάνιας σεμνότητας, ένας σπουδαίος δάσκαλος. Κατάφερνε να εξηγήσει τη φυσική με πολύ απλό και συνάμα βαθύ τρόπο».
Ενας πολύ ντροπαλός άνθρωπος, που αντιμετώπιζε τους γύρω του με τρυφερότητα, ο Χιγκς απέφευγε τις δημόσιες εμφανίσεις και την πολυκοσμία.
Οταν η Σουηδική Ακαδημία ανακοίνωσε τη βράβευσή του, η επίσημη δήλωση έλεγε: «Το
Ο Βρετανός φυσικός τιμήθηκε με το βραβείο Νομπέλ το 2013 για εργασία που δημοσίευσε το 1964 στο περιοδικό Physical Rev. Letters και συνέβαλε στην ανακάλυψη του «σωματιδίου του Θεού».
μοντέλο που χρησιμοποιεί η φυσική για την κατανόηση του Σύμπαντος στηρίζεται στην ύπαρξη ενός και μόνον σωματιδίου: του σωματιδίου Χιγκς. Το σωματίδιο αυτό προέρχεται από ένα αόρατο πεδίο που γεμίζει όλο τον χώρο. Ακόμα και όταν το Σύμπαν φαίνεται άδειο, αυτό το πεδίο είναι εκεί. Χωρίς αυτό δεν θα υπήρχαμε, διότι από την επαφή με το πεδίο τα σωματίδια αποκτούν μάζα». Την ώρα εκείνη ο Χιγκς έτρωγε μόνος του μία σούπα στο κέντρο της Γλασκώβης. Εμαθε τα νέα από τον γείτονά του καθώς επέστρεφε σπίτι.