Δεν υπάρχουν «μαγικές» λύσεις και «θαυματουργά» σκευάσματα
Απογοητευμένα από πλήθος αποτυχημένων προσπαθειών απώλειας βάρους, πολλά άτομα με παχυσαρκία και με το στίγμα του βάρους, επιζητούν μια «μαγική λύση», που θα τους απαλλάξει γρήγορα και ανώδυνα από το μεγαλύτερο πρόβλημα της ζωής τους. Ετσι, στο άκουσμα κάποιας νέας δίαιτας με αλλόκοτη ονομασία ή πολύ περισσότερο κάποιου «θαυματουργού χαπιού» δελεάζονται. «Το λάθος εξαρχής είναι ότι προσδοκούν να λύσουν ένα ιατρικό θέμα χωρίς τη συμβολή κάποιου γιατρού», επισημαίνει μιλώντας στην «Κ» ο δρ Ευθύμιος Καπάνταης, ειδικός παθολόγος με εξειδίκευση στον σακχαρώδη διαβήτη και πρόεδρος της Εταιρείας κατά της Παχυσαρκίας, «κάποιοι απευθύνονται σε διαιτολόγο ή γυμναστή, άλλοι ούτε καν σε αυτές τις ειδικότητες, αφήνονται σε οδηγίες που κυκλοφορούν στο Διαδίκτυο».
Η διαλειμματική νηστεία έχει κερδίσει έδαφος μεταξύ όσων θέλουν να χάσουν βάρος, διχάζει ωστόσο τους επιστήμονες, ειδικά μετά τη δημοσίευση μελέτης που τη συνδέει με τον αυξημένο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά νοσήματα. «Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα δυσκολεύει τον οργανισμό, που δεν μπορεί να το χειριστεί, να ολοκληρώσει τη διαδικασία
της πέψης», επισημαίνει ο δρ Καπάνταης, ο οποίος διατηρεί επιφυλάξεις έναντι του εν λόγω διατροφικού σχήματος. «Ορισμένοι καταλήγουν να ακολουθούν κακής ποιότητας διατροφή στη διάρκεια του παράθυρου σίτισης, κάτι που ενδέχεται να προκαλέσει προβλήματα», σχολιάζει από την πλευρά της η Φωτεινή Πρεβέντη, πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων - Διατροφολόγων. «Εχουμε πολλή βιβλιογραφία που στοιχειοθετεί τα πλεονεκτήματα της διαλειμματικής νηστείας», προσθέτει η ίδια, «το ζητούμενο, λοιπόν, είναι αν ταιριάζει σε κάποιον να την ακολουθήσει· αλλά να την ακολουθήσει σωστά, καθώς το κλειδί στην απώλεια βάρους παραμένει η κατανάλωση λίγων θερμίδων».
Η λογική, επίσης, άλλων διατροφικών σχημάτων είναι κοντόφθαλμη. «Απαντούν στο απλοϊκό ερώτημα: πόσα κιλά θα χάσω σε
πόσο χρόνο;» υπογραμμίζει ο δρ Καπάνταης, «μια πολύ δημοφιλής δίαιτα προτείνει την κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων πρωτεΐνης για τρεις μήνες». Οσοι την εφαρμόζουν «μπαίνουν στο καθεστώς των διαβητικών και απουσία ινσουλίνης χάνουν βάρος», ωστόσο «η άκριτη κατανάλωση αυγών και κρέατος εγκυμονεί άλλους κινδύνους, αφού μπορεί π.χ. να ανεβάσει τα τριγλυκερίδια». Οι δύο επιστήμονες συμφωνούν ότι μόνο ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός και η αλλαγή τρόπου ζωής και διατροφής μπορούν να εξασφαλίσουν σωστό σωματικό βάρος. «Φρονώ ότι πρέπει να δρούμε πρωτογενώς (με την πρόληψη), δευτερογενώς (απώλεια βάρους) και τριτογενώς (διατήρηση)», υπογραμμίζει ο δρ Καπάνταης.
Το τελευταίο διάστημα πολλοί ήταν εκείνοι που έστρεψαν την πλάτη τους στις δίαιτες και προσέφυγαν σε ενέσιμα φαρμακευτικά
σκευάσματα, τα οποία απευθύνονται σε διαβητικούς. «Το φάρμακο μπορεί να λειτουργεί συμπληρωματικά μιας ολιγοθερμιδικής διατροφής και καθημερινής άσκησης», τονίζει ο δρ Καπάνταης. «Τα εν λόγω φάρμακα αναπτύχθηκαν ως αντιδιαβητικά αλλά στη φάση ΙΙΙ της μελέτης, σε μεγάλο πλέον αριθμό ατόμων, φάνηκε ότι με αύξηση της δοσολογίας συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας», υπενθυμίζει ο ίδιος. Ως εκ τούτου, «πριν από ένα μήνα ένα εξ αυτών πήρε έγκριση από τον αμερικανικό οργανισμό τροφίμων και φαρμάκων FDA και για την απώλεια βάρους». Προς το παρόν, στην Ελλάδα τα εν λόγω φάρμακα συνταγογραφούνται μόνο για διαβητικούς. «Αν κάποιος θελήσει να εγγραφεί ψευδώς ως διαβητικός, δεν θα καταφέρει κάτι, καθώς θα του δοθεί η δοσολογία που αφορά τον διαβήτη και όχι την απώλεια βάρους», διευκρινίζει ο ίδιος. «Στα
εν λόγω σκευάσματα δεν έχει κανένα νόημα να καταφεύγουν όσοι θέλουν να χάσουν 5-10 κιλά», σημειώνει η κ. Πρεβέντη, «μόνο για όσους αντιμετωπίζουν πρόβλημα παχυσαρκίας μπορεί να συζητηθεί αυτή η επιλογή, αλλά αυτό πρέπει πάντοτε να το αποφασίζει ο γιατρός τους, ο οποίος θα τους παρακολουθεί σε όλη τη διάρκεια». Δεν έχουν όλοι οι οργανισμοί την ίδια ανταπόκριση.
Πάντως, το ενδιαφέρον στην Ελλάδα φαίνεται ότι έχει «κοπάσει». «Αυτό οφείλεται αφενός στις ελλείψεις των σκευασμάτων, αφετέρου στην ενημέρωση, καθώς έχουν γίνει γνωστές πλέον και οι παρενέργειες», απαντά στο εύλογο ερώτημα ο Γιάννης Δαγρές, φαρμακοποιός και μέλος Δ.Σ. του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής, «συνεπώς, εξασφαλίζουμε τα δυσεύρετα σκευάσματα για τους διαβητικούς πελάτες μας».
«Το λάθος εξαρχής είναι ότι προσδοκούν να λύσουν ένα ιατρικό θέμα χωρίς τη συμβολή ενός γιατρού», λέει στην «Κ» ο δρ Καπάνταης για τις δημοφιλείς δίαιτες και τη «στροφή» σε φάρμακα.