Ναρκοθέτηση του διαλόγου
Η Αγκυρα επιστρέφει στις «γκρίζες ζώνες» με αφορμή θαλάσσιο πάρκο στο Αιγαίο
Τα όρια των πραγματικών προσδοκιών που μπορεί να έχει η Ελλάδα από την τρέχουσα περίοδο ύφεσης της έντασης στις σχέσεις με την Τουρκία, η οποία όπως είναι ευρέως γνωστό προέκυψε μετά τους καταστροφικούς σεισμούς του Φεβρουαρίου 2023 στα νότια της γειτονικής χώρας, αποκαλύπτει η επιστροφή της Αγκυρας στη ρητορική των «γκρίζων ζωνών», μάλιστα με αφορμή ανακοινώσεις του υπουργού Περιβάλλοντος Θόδωρου Σκυλακάκη σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τους υπουργούς Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη και Γεωργίας Λ. Αυγενάκη, στο πλαίσιο του επικείμενου διεθνούς συνεδρίου «Our Ocean» σχετικά με τη δημιουργία δύο θαλασσίων πάρκων, εκ των οποίων ένα στο Αιγαίο, με βραχονησίδες που εκτείνονται από τα ανοιχτά της Μήλου μέχρι και τη Νίσυρο. Πρακτικά, η Αγκυρα επιχειρεί να παρουσιάσει την ανακοίνωση μιας πολιτικής, η οποία δεν αφορά κανένα ζήτημα κυριαρχίας στο Αιγαίο, ως απόπειρα παραβίασης του πνεύματος της Διακήρυξης των Αθηνών. Εχει, επίσης, κάποια σημασία το γεγονός ότι αυτές οι απόψεις καταγράφονται λίγες ημέρες πριν από τον επόμενο γύρο των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) και περίπου ένα μήνα πριν από τη συνάντηση των ηγετών στην Αγκυρα.
Είναι σαφές ότι η αρχική αντίδραση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών υπαγορεύεται και από την εσωτερική διάσταση, δηλαδή της ανόδου του CHP, πολλά στελέχη του οποίου ήδη κατηγορούν το ΑΚΡ για «χαλαρή» στάση έναντι της Ελλάδας, και μετά τις επιτυχείς –για τους κεμαλιστές– εκλογές έχουν αναθαρρήσει. Επιπλέον, η υπόθεση των ζωνών προστασίας του ευαίσθητου περιβάλλοντος σε ακατοίκητες νησίδες και βραχονησίδες, υπενθυμίζει στην τουρκική διπλωματία τις παλαιότερες τοποθετήσεις του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου
περί εκμετάλλευσης της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τις ζώνες NATURA, αλλά και τις σχετικές αναφορές του πρώην υπουργού και στελέχους του ΠΑΣΟΚ, Κώστα Λαλιώτη, ο οποίος ήταν και πρωτεργάτης της σχετικής νομοθεσίας. Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι ακόμη οι συγκεκριμένες ζώνες προστασίας δεν έχουν οριστικοποιηθεί. Μένει να φανεί ποιες θα είναι οι οριστικές ανακοινώσεις της Αθήνας και ο τρόπος με τον οποίο η Αγκυρα θα αντιδράσει.
Επισήμως, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών ακολούθησε την πεπατημένη των χαμηλών τόνων, αναφέροντας ότι η Αγκυρα «πολιτικοποιεί ένα αμιγώς περιβαλλοντικό ζήτημα», καθώς «η οικουμενική πρόκληση της προστασίας του περιβάλλοντος θα έπρεπε να ευαισθητοποιεί τις κυβερνήσεις και όχι να χρησιμοποιείται για τη δημιουργία εντυπώσεων». Επιπλέον στην ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών σημειώνεται ότι «η ελληνική κυβέρνηση θα συνεχίσει να υποστηρίζει απαρέγκλιτα την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας στο πλαίσιο εξωτερικής πολιτικής αρχών. Με έρεισμα στο διεθνές δίκαιο και, ιδίως, στη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας, της οποίας η Ελλάδα αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος». Η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών καταλήγει με την εξής διατύπωση: «Η πρακτική της συναλλακτικής διπλωματίας και της χρήσης
υβριδικών μέσων για γεωπολιτικά οφέλη δεν προσιδιάζει στην ελληνική εξωτερική πολιτική». Ανεπισήμως, πάντως, δεν είναι λίγοι όσοι εκτιμούν ότι η τρέχουσα ατμόσφαιρα στα ελληνοτουρκικά έχει ημερομηνία λήξης, την οποία μάλιστα θα επιλέξει σε δικό της χρόνο η Αγκυρα.
Στα ελληνοτουρκικά αναφέρθηκε και ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Δένδιας, ο οποίος χθες από το 9ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών υπογράμμισε ότι «η Ελλάδα πρέπει να αντιδρά κάθετα και απόλυτα σε κάθε τουρκική θέση που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, αλλά να αποφεύγει τις εντάσεις», σημειώνοντας ότι κάτι τέτοιο θα ήταν ουσιαστική ενίσχυση των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης των δύο χωρών. Επιπλέον, ξεκαθάρισε ότι καμία ελληνική κυβέρνηση δεν θα προχωρήσει στην αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, ειδικά όσο υπάρχει η τουρκική προκλητικότητα.
Η Τουρκία παρουσιάζει μια πολιτική που δεν αφορά ζητήματα κυριαρχίας ως απόπειρα παραβίασης της Διακήρυξης των Αθηνών – Η απάντηση της Αθήνας και η αναφορά Δένδια στα ελληνοτουρκικά.