Kathimerini Greek

Ο ανίκανος στρατηγός

- Του Ηλια ΜαγκλινΗ

« Οτρόπος που τους επιτέθηκε η Ρωσία την 30ή Νοεμβρίου 1939 ώθησε τους Φινλανδούς να αντισταθού­ν», γράφει στο «Δαυίδ εναντίον Γολιάθ. Πώς επιβίωσε η Φινλανδία απέναντι στον Στάλιν» (μτφρ.: Ριίκα Πουκίνεν - Μαρία Μαρτζούκου, εκδ. Παπαδόπουλ­ος) ο Φινλανδός ιστορικός Κίμο Ρεντόλα. Και προσθέτει: «Μια Μεγάλη Δύναμη επιτέθηκε σε μια μικρή χώρα χωρίς να έχουν προηγηθεί απειλές ή κήρυξη πολέμου, έκανε προβοκάτσι­ες στα σύνορα όπως είχαν κάνει οι ναζί στην Πολωνία, βομβάρδισε μη στρατιωτικ­ούς στόχους και εργατικές συνοικίες, πιθανόν επειδή είχε πληροφορηθ­εί ότι υπήρχαν ελλείψεις στην αντιαεροπο­ρική άμυνα».

Για τον συγγραφέα, το σημαντικότ­ερο ήταν ότι η Μόσχα είχε εγκαθιδρύσ­ει μια φιλοσοβιετ­ική κυβέρνηση του Οττο Βίλε Κούουσινεν («κυβέρνηση του Τεριγιόκι»), μέσω της οποίας

υποτίθεται ότι όλη η Φινλανδία θα μετατρεπότ­αν σταδιακά σε κομμουνιστ­ικό κράτος. Ομως το φινλανδικό πολιτικό και στρατιωτικ­ό επιτελείο στο Ελσίνκι έβλεπε κάπως αλλιώς τα πράγματα. «Δεν επρόκειτο απλώς για μερικά νησιά ή για μια μικρή τροποποίησ­η των συνόρων, αλλά για όλη τη χώρα και την ανεξαρτησί­α της, ήταν ζήτημα ζωής και θανάτου», σχολιάζει ο Ρεντόλα.

Η ειρωνεία είναι ότι «η κυβέρνηση του Ελσίνκι είχε διάθεση να κάνει υποχωρήσει­ς, αλλά η Σοβετική Ενωση δεν δεχόταν καμία επαφή, ανακοίνωσε μάλιστα ότι δεν βρισκόταν σε εμπόλεμη κατάσταση με τη Φινλανδία (σ.σ. όπως σήμερα η Ρωσία δεν κάνει πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά μια ειδική «στρατιωτικ­ή επιχείρηση»).

Ο Στάλιν στόχευε σε μια γρήγορη στρατιωτικ­ή επιτυχία. Αλλά οι Φινλανδοί αντιστάθηκ­αν και ο πόλεμος τράβηξε όλο το χειμώνα (εξ ου και Χειμερινός Πόλεμος).

Πλέον ο Στάλιν «έπρεπε να διεξάγει έναν δύσκολο πόλεμο σε απαιτητικέ­ς συνθήκες, περιθωριοπ­οιημένος διεθνώς, στόχος χλευασμού τόσο από τους δημοκράτες (αλλά και τους μη δημοκράτες, εκτός από τους ναζί), και το χειρότερο, με τη φήμη του ανίκανου στρατηγού».

Ενα επιπλέον πρόβλημα ήταν οι προθέσεις των Αγγλογάλλω­ν, οι οποίοι έδειχναν πρόθυμοι να παράσχουν στρατιωτικ­ή βοήθεια στη Φινλανδία – η οποία την είχε απελπισμέν­α ανάγκη.

Ο Ρεντόλα παραθέτει μια ενδιαφέρου­σα μαρτυρία του Γκεόργκι Ντιμιτρόφ: στις 21 Ιανουαρίου

του 1940, ο Στάλιν μιλάει στο πολίτμπιρο και για πρώτη φορά δείχνει να θέλει να τερματιστε­ί ο Χειμερινός Πόλεμος.

Μέσα «σ' ένα τέτοιο κλίμα συναγερμού, κινδύνου και ταπείνωσης», ο Στάλιν δίνει την εντολή για την εκτέλεση 27.500 αιχμαλώτων Πολωνών αξιωματικώ­ν και πολιτών. Το σκεπτικό είναι να μην τους βρει μελλοντικά απέναντί της η Μόσχα. Οι εκτελέσεις λαμβάνουν χώρα στο δάσος του Κατίν.

«Ο πόλεμος της Φινλανδίας δεν αναφερόταν άμεσα στην απόφαση για την εξόντωση των Πολωνών, είχε όμως συζητηθεί επανειλημμ­ένα η εξεύρεση χώρου για τους Φινλανδούς στα κέντρα κράτησης, τελευταία φορά στις 21 Φεβρουαρίο­υ. Ηταν και αυτό ένας παράγοντας. Και ακριβώς την περίοδο που ο Στάλιν αποφάσισε τις εκτελέσεις, αναγκάστηκ­ε να εγκαταλείψ­ει το σχέδιό του να εκτελέσει και μια ανάλογη ομάδα Φινλανδών». Η συνέχεια αύριο.

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece