Κάτι τρέχει με την Ούρσουλα
Το ακριβό «ρουσφέτι» στο κόμμα της και η αλλαγή στάσης του Εμανουέλ Μακρόν μπορεί να της κοστίσουν
Δευτέρα 10 Ιουνίου. Η επόμενη ημέρα των ευρωπαϊκών εκλογών θα δώσει το εναρκτήριο λάκτισμα για την πραγματική προεκλογική εκστρατεία για την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Τότε θα ξεκινήσει και η πραγματική μάχη επιβίωσης και παραμονής της στο Μπερλεμόντ. Υπό κανονικές συνθήκες, ο πολιτικός μαραθώνιος για την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που ξεκίνησε στις 7 Μαρτίου, όταν έλαβε το χρίσμα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) για την προεδρία της Κομισιόν, θα εξελισσόταν τότε σε αγώνα σπριντ με στόχο την εξασφάλιση της στήριξης και των 27 Ευρωπαίων ηγετών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ενώ θα κατέληγε στη μητέρα όλων των μαχών – την εκλογή της από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ομως, ο μαραθώνιος τελικά εξελίχθηκε ήδη σε αγώνα δρόμου μετ' εμποδίων. Ενας αμφιλεγόμενος διορισμός στα τέλη Ιανουαρίου έδωσε την αφορμή –που μάλλον αναζητούσαν εδώ και καιρό– οι πολιτικοί της αντίπαλοι εντός και εκτός Κομισιόν. Το πρώτο «χτύπημα» ήρθε μάλιστα από «αντάρτικο» εντός του Κολλεγίου της. Τέσσερις επίτροποι έβαλαν στο «στόχαστρο» την επιλογή της για τον διορισμό ως «απεσταλμένου της Ε.Ε. για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις» –με μηνιαίες απολαβές σχεδόν 20.000 ευρώ– ενός Γερμανού που ανήκει στο Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα (CDU), παρότι δύο συνυποψήφιές του φέρεται να είχαν περισσότερα προσόντα.
Ηταν αυτός ο πρώτος διορισμός που έκανε χωρίς να τους υπολογίσει; Οχι. Συνιστά αυτή η υπόθεση σκάνδαλο; Για τους πολιτικούς αντιπάλους της, ναι. Ισως μάλιστα, ύστερα από πέντε χρόνια που απλώς έκαναν τα στραβά μάτια σε αποφάσεις που λάμβανε μόνη της μαζί με έναν κλειστό κύκλο συνεργατών της, ήταν απλώς η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.
Ο διορισμός του Μάρκους Πίπερ ενόχλησε κυρίως τον Γάλλο επίτροπο Τιερί Μπρετόν, καθώς σε αυτόν υπάγεται το πόστο του «απεσταλμένου της Ε.Ε. για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις».
Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοσέπ Μπορέλ καθώς και οι επίτροποι Τιερί Μπρετόν, Νικολά Σμιτ και Πάολο Τζεντιλόνι όχι μόνο ζήτησαν εξηγήσεις για τον διορισμό του Μάρκους Πίπερ, σχετικά με τη διαφάνεια και την αμεροληψία της διαδικασίας, αλλά και να τεθεί στην ατζέντα του Κολλεγίου των Επιτρόπων. Οπερ και εγένετο, την περασμένη Τετάρτη. Αλλά, το σκορ μάλλον έληξε υπέρ της Φον ντερ Λάιεν, καθώς γύρω της συνασπίστηκε σχεδόν η πλειοψηφία των επιτρόπων και ιδιαίτερα όσων ανήκουν στο ΕΛΚ. Η ίδια δεν φαίνεται να μπήκε καν στον κόπο να δικαιολογήσει την πολιτική επιλογή της να δώσει ως «αντάλλαγμα» στο κόμμα της ένα διορισμό για την εξασφάλιση της υποψηφιότητάς της. Ηταν πράγματι «πολιτικό αντάλλαγμα», σχολιάζει στην «Κ» ο Νταβίντ Καρέτα, βετεράνος ανταποκριτής στις Βρυξέλλες και εκείνος που αποκάλυψε το περίφημο πια θέμα του Μάρκους Πίπερ για λογαριασμό του δημοφιλούς newsletter «La Matinale Européenne».
Για τον Ιταλό ανταποκριτή, φυσικά, η υπόθεση αποτελεί «σκάνδαλο», γιατί συνδέεται με την προεκλογική καμπάνια της. «Σύμφωνα με αρκετές πηγές μου και εντός του ΕΛΚ, η Φον ντερ Λάιεν έδωσε τη θέση στον Πίπερ για να έχει τη στήριξη του CDU στην υποψηφιότητά της ως επικεφαλής για την προεδρία της Κομισιόν. Επομένως, ήταν μια πολιτική συμφωνία. Αλλά δεν μπορείς να χρησιμοποιείς τη θέση της προέδρου της Κομισιόν για τέτοιου είδους συμφωνίες».
Και μπορεί η Φον ντερ Λάιεν να ξεπέρασε τον πρώτο «σκόπελο» του Κολλεγίου επικαλούμενη μάλιστα την κρισιμότητα των στιγμών, λόγω του ρωσοουκρανικού πολέμου –συνήθης τακτική της, ευρισκόμενη σε άμυνα–, δεν είναι σίγουρο όμως ότι θα ξεπεράσει εύκολα τον δεύτερο, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Με μεγάλη πλειοψηφία –382 ψήφων υπέρ και μόλις 149 κατά– η Ολομέλεια του Κοινοβουλίου ζήτησε την Πέμπτη την ανάκληση του διορισμού του Πίπερ. Το σχετικό ψήφισμα στήριξαν οι ευρωβουλευτές των Πρασίνων, των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών και των Φιλελευθέρων (Renew). Για τον Νταβίντ Καρέτα η απόφαση αποτελεί «ηχηρό μήνυμα» για τη Φον ντερ Λάιεν, χωρίς να είναι σίγουρος εάν θα ικανοποιηθεί το αίτημα. «Εάν όμως κάποιος ηγέτης θέσει το ζήτημα δημόσια την ερχόμενη εβδομάδα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, τότε ναι, η υπόθεση δεν θα κλείσει», ισχυρίζεται. Δεν κατονομάζει τον ηγέτη, είναι ωστόσο «κοινό μυστικό» στις Βρυξέλλες η κλιμακούμενη δυσανεξία που επιδεικνύει τον τελευταίο καιρό ο Γάλλος πρόεδρος έναντι της προέδρου της Κομισιόν. Η υπόθεση του Πίπερ άλλωστε ενόχλησε κυρίως τον επίτροπό του, Τιερί Μπρετόν, καθώς σε αυτόν υπάγεται το πόστο του «απεσταλμένου για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις». Ο Καρέτα, μάλιστα, αναφέρει ότι ο διορισμός εγκρίθηκε κάπως βολικά, εν απουσία του Γάλλου επιτρόπου από το Κολλέγιο, στις 27 Ιανουαρίου.
«Ο Εμανουέλ Μακρόν μπορεί κάποτε να την έχρισε βασίλισσα, θα είναι τελικά ο ίδιος που ενδεχομένως να την αποκαθηλώσει», λέει χαρακτηριστικά, υπενθυμίζοντας την αιφνιδιαστική πρόταση του Γάλλου προέδρου, πριν από πέντε χρόνια, όταν προσπέρασε τον εκλεγμένο από το ΕΛΚ Μάνφρεντ Βέμπερ φέρνοντας στο τραπέζι το όνομα της εν πολλοίς άγνωστης έως τότε Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την προεδρία της Κομισιόν. Ο ίδιος αποφεύγει, πάντως, τις εκτιμήσεις για το πώς θα εξελιχθεί το «μοίρασμα της τράπουλας» στα κρίσιμα Ευρωπαϊκά Συμβούλια αμέσως μετά τις ευρωεκλογές. Σχολιάζοντας τη διάθεση της Ρώμης έναντι της Φον ντερ Λάιεν εκτιμά ότι δεν είναι εξασφαλισμένη η στήριξη της Τζόρτζια Μελόνι, η οποία μόλις συνειδητοποίησε ότι η υποψηφιότητα της Γερμανίδας δεν θα είναι εύκολη, θυμήθηκε τη δική της πολιτική οικογένεια, τους συντηρητικούς του ECR, λέγοντας μάλιστα ότι θα μπορούσαν να έχουν δικό τους υποψήφιο για την Κομισιόν.
«Χρειάζεται συμμαχίες»
Για τον Ρικάρντο ντε Μπόργκες Κάστρο, αναλυτή και πρώην σύμβουλο του Ζοζέ Μπαρόζο, η «μάχη» της Φον ντερ Λάιεν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν θα είναι «περίπατος», καθώς θα έχει απέναντί της και τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Ορμπαν, που αναλαμβάνει τότε την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όσο και τον «άσπονδο φίλο» της, πρόεδρο του Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, «που σίγουρα δεν θα κάνουν τη ζωή της εύκολη».
Οπως σημειώνει ο Κάστρο, «όλα τα ακροδεξιά κόμματα τάσσονται εναντίον της», το ίδιο ισχύει και για την Αριστερά. «Χρειάζεται λοιπόν έναν πολύ ευρύ συνασπισμό, που πρέπει να κερδίσει με συγκεκριμένες δεσμεύσεις, έναντι δηλαδή των Σοσιαλιστών, Φιλελευθέρων και Πρασίνων, αλλά πλέον και των Συντηρητικών του ECR», ενώ στην εξίσωση δεν πρέπει να λείπει το κόμμα της, το ΕΛΚ, καθώς «υποψιάζομαι ότι αρκετοί δεν θα ψηφίσουν υπέρ της».