Βαρύ το κόστος των ακραίων καιρικών φαινομένων για τις επιχειρήσεις
Πενήντα φορές πάνω σε σύγκριση με το 2013 είναι πλέον το κόστος που πληρώνει η Ελλάδα λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων, κόστος που πληρώνουν Δημόσιο, πολίτες, μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις. Οι τελευταίες μάλιστα πλήρωσαν βαρύ τίμημα το 2023, ειδικά στις περιοχές που επλήγησαν από ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως η Θεσσαλία. Για τη θωράκιση των επιχειρήσεων από τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης εκτιμάται ότι απαιτούνται μέχρι το 2030 επενδύσεις της τάξης των 15 δισ. ευρώ. Αλλά επειδή ουδέν κακόν αμιγές καλού, οι επενδύσεις αυτές θα μπορούσαν, σύμφωνα με μελέτη της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, να επιφέρουν καθαρά οφέλη 1040 δισ. ευρώ μέχρι το 2030. Η ανησυχία για τη φετινή χρονιά έχει ήδη ξεκινήσει, τόσο λόγω της περυσινής εμπειρίας όσο και λόγω των πολύ υψηλών θερμοκρασιών και της εκδήλωσης δασικών πυρκαγιών ήδη από τα τέλη Μαρτίου, με συνέπεια ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις να ασφαλίζονται, αλλά και να λαμβάνουν μέτρα ενεργητικού χαρακτήρα.
Σύμφωνα, λοιπόν, με την ΕΤΕ το σχετικό κόστος από τα ακραία καιρικά φαινόμενα έφτασε το 2021 το μισό δισ. ευρώ, από μόλις 0,01 δισ. ευρώ το 2013, ενώ το 2023, χρονιά καταστροφικών πυρκαγιών και πλημμυρών, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, εκτός από υλικές καταστροφές σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, εκτιμάται ότι συνέβαλαν στη μείωση της εγχώριας αγροτικής προστιθέμενης αξίας κατά 8% και σε απώλεια 1,2 εκατ. τουριστικών αφίξεων. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με στοιχεία της Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδας (ΕΑΕΕ) οι ζημιές που αποζημιώθηκαν από τις ασφαλιστικές εταιρείες την περίοδο 19932023 προσεγγίζουν το 1 δισ. ευρώ, με τις μισές από αυτές τις αποζημιώσεις να έχουν πληρωθεί τα τελευταία πέντε χρόνια – και το 2023, λόγω των δασικών πυρκαγιών και της κακοκαιρίας «Daniel» να αποτελεί μακράν την πιο καταστροφική χρονιά. Συγκεκριμένα, το 2023 στοίχισε σε αποζημιώσεις για τον ασφαλιστικό κλάδο 404,6 εκατ. ευρώ σε σύνολο 968,5 εκατ. ευρώ που καταβλήθηκαν από το 1993 έως το 2023.
Από την έρευνα που πραγματοποίησε η ΕΤΕ σε επιχειρήσεις σε Αρτα, Βοιωτία, Εβρο, Εύβοια, Ευρυτανία, Θεσπρωτία, Ιωάννινα, Καρδίτσα, Λάρισα, Μαγνησία, Ξάνθη, Πρέβεζα, Ροδόπη, Τρίκαλα, Φθιώτιδα, Φωκίδα προκύπτει ότι το 75% των ΜμΕ στις εν λόγω περιοχές επηρεάστηκε αρνητικά από τις φυσικές καταστροφές. Το 30% δήλωσε άμεσο πλήγμα που αφορά υλικές ζημιές (κυρίως σε εγκαταστάσεις και δευτερευόντως σε μηχανήματα και αποθέματα), με τα 2/3 αυτών να έχουν πληγεί και στο παρελθόν. Ενα επιπλέον 42% δέχθηκε έμμεση διαταραχή στη λειτουργία της επιχείρησης, που κυρίως αφορούσε ακυρώσεις παραγγελιών και ελλείψεις πρώτων υλών.
Πάντως, τα 2/3 των πληγεισών μικρομεσαίων επιχειρήσεων σχεδιάζουν επενδύσεις για την επόμενη τριετία, με το 41% να λαμβάνει την απόφαση αυτή μετά τις καταστροφές. Οι νέες επενδύσεις αφορούν σε μεγάλο βαθμό εκσυγχρονισμό, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε πράσινες επενδύσεις.
Επιπλέον, το 88% των πληγεισών ΜμΕ, ποσοστό μεγαλύτερο κατά 15 μονάδες, προχωράει σε ασφαλιστική κάλυψη, έστω και μερική. Τα 2/3 περίπου της αύξησης αυτής αφορούν πλήρη ασφαλιστική κάλυψη (ασφάλιση εγκαταστάσεων, μηχανημάτων αλλά και παραγγελιών), με το υπόλοιπο να αφορά μερική μόνο ασφάλιση (κυρίως εγκαταστάσεων).
Για τη θωράκιση των επιχειρήσεων εκτιµάται ότι απαιτούνται µέχρι το 2030 επενδύσεις της τάξης των 15 δισ. ευρώ.