Κούρσα για το «μαγικό» χάπι
Τα νέα φάρμακα κατά τις παχυσαρκίας έχουν γεννήσει τα τελευταία χρόνια ελπίδες για τους υπέρβαρους ανθρώπους, δημιουργώντας παράλληλα και μια γιγαντιαία βιομηχανία. Το Ozempic της Novo Nordisk είναι το πιο γνωστό από τα σκευάσματα αυτά, όμως, παρά τα κέρδη πολλών δισ. δολαρίων που αποφέρει στη δανική εταιρεία, θεωρείται ότι είναι απλώς η κορυφή ενός παγόβουνου που κερδίζει μάζα κάθε λεπτό που περνάει.
Αρκετοί ανταγωνιστές φαίνεται ότι επιβουλεύονται τον θρόνο των Δανών. Μερικές από τις θεραπείες που προσφέρουν εταιρείες περιέχουν μόνο μία ένεση κάθε επτά ημέρες με αποτέλεσμα την απώλεια του 15% του σωματικού βάρους μέσα σε 68 εβδομάδες, με παρενέργειες που περιγράφονται ως «ανεκτές», όπως αναφέρει η El Pais.
Τα σκευάσματα, γνωστά ως ανταγωνιστές υποδοχέων GLP-1 (ενός πεπτιδίου παρόμοιου με τη γλυκαγόνη) επηρεάζουν διαφορετικές ανά περίπτωση ορμόνες, δημιουργώντας στους χρήστες πιο έντονη αίσθηση κορεσμού, καθώς κάνουν το φαγητό να μένει για περισσότερο χρόνο στο στομάχι. Ταυτόχρονα, πυροδοτούν την έκκριση ινσουλίνης από το πάγκρεας. Ο συνδυασμός των δύο μειώνει τελικά την πρόσληψη τροφής. Αυτό το βιολογικό «τρικ» έχει δημιουργήσει (πέρα από ελπίδα) αμύθητα έσοδα στις φαρμακοβιομηχανίες που τα κατασκευάζουν. Χαρακτηριστικά, κάθε χρόνο πέντε εκατ. άνθρωποι πεθαίνουν εξαιτίας ασθενειών που σχετίζονται με την παχυσαρκία. Μόνο στις ΗΠΑ οι ετήσιες απώλειες στην εθνική
οικονομία που οφείλονται στις αναρρωτικές άδειες των υπαλλήλων εξαιτίας ασθενειών που σχετίζονται με την παχυσαρκία ξεπερνούν τα 30 δισ. δολάρια.
Αυτή τη στιγμή, μόνο τρία φάρμακα αυτού του είδους έχουν εγκριθεί: το Wegovy και το Ozempic, που παράγονται από τη Novo Nordisk, και το Zepbound που παράγεται από τον αμερικανικό γίγαντα των φαρμάκων Eli Lilly, ενώ όσο προχωρούν οι έρευνες αναμένεται ο αριθμός να αυξηθεί. Ειδικότερα, η Amgen, η
AstraZeneca και η Viking Therapeutics έχουν γνωστοποιήσει ήδη πως βρίσκονται στο κυνήγι για το «Aγιο Δισκοπότηρο».
Σιωπηλά και χωρίς πολλή δημόσια συζήτηση, η Novo Nordisk έχει γίνει η πιο ακριβή εταιρεία της Ευρώπης (κόστος 410 δισ. δολάρια, σύμφωνα με την Capital Group), ξεπερνώντας για πρώτη φορά τον κολοσσό της πολυτελούς ένδυσης Louis Vuitton Moet Hennessy (LVMH).
Ωστόσο, υπάρχουν ζητήματα που καθιστούν τη θέση της επίφοβη. «Παρά το γεγονός ότι το GLP-1 και οι εταιρείες που το παράγουν έχουν προσεγγίσει τεράστιο μέρος του επενδυτικού ενδιαφέροντος, είμαστε ακόμη στην αρχή του μεγάλου ταξιδιού την κατανόησης αυτών των φαρμάκων», αναφέρει ο Στιβ Σμιθ, διευθυντής της Capital Group. «Ενας από τους λόγους είναι το ανεξερεύνητο εύρος της αγοράς. Το 2022, τα φάρμακα αυτού του είδους συνταγογραφούνταν σε περίπου εννέα εκατ. ανθρώπους στις ΗΠΑ. Φανταστείτε πως οι παχύσαρκοι άνθρωποι παγκοσμίως είναι περισσότεροι από ένα δισ.».
Ενα άλλο πρόβλημα είναι η προμήθεια των σκευασμάτων. Το φάρμακο χορηγείται με εβδομαδιαίες ενέσεις, πράγμα που δημιουργεί ανάγκη για πολύ περισσότερες φιάλες και φιαλίδια. Μέχρι στιγμής, η Novo Nordisk απαντά στην πρόκληση ανοίγοντας τρία νέα εργοστάσια στην Ιταλία, στο Βέλγιο και στις ΗΠΑ. Το κόστος παραγωγής των φαρμάκων με GLP-1 φαίνεται πως είναι μεγάλο και, προσώρας, η θεραπεία πρέπει να συνεχίζεται για όλη τη ζωή του ασθενούς, κάτι που σημαίνει πολλή θέληση και χρήμα.
Αγώνας δρόμου φαρμακοβιομηχανιών για νέα σκευάσματα αδυνατίσματος, σε μια αγορά όπου για την ώρα κυριαρχεί το Ozempic της Novo Nordisk.