Τα υπέρ και τα κατά για την Ελλάδα

Γιατί μπήκε η Ελλάδα στην ΕΟΚ το 1981; «Γιατί δεν θα θέλαμε να δούμε τους απογόνους του Πλάτωνα να παίζουν δεύτερη κατηγορία» είχε πει ο Βαλερί Ζισκάρ ντ’ Εστέν, εξηγώντας την κορυφαίας πολιτικής σημασίας απόφαση. Η είσοδος στο ισχυρό κλαμπ της Ευρώπης ήταν επιβράβευση και θωράκιση της επιλογής για Δημοκρατία. Και γιατί μπήκε στην Ευρωζώνη περίπου 20 χρόνια αργότερα; Η απόφαση ήταν και πάλι πολιτική, όπως άλλωστε και εκείνη για τη δημιουργία της Νομισματικής Ένωσης. Τι πήρε, λοιπόν, και τι έχασε σε οικονομικό επίπεδο η χώρα από την είσοδο στο ευρώ; Από το 2001 έως το 2009 (τελευταία χρονιά πριν από την είσοδο στον μηχανισμό στήριξης) το κατά κεφαλήν ΑΕΠ αυξήθηκε 25%. Την ίδια περίοδο το ποσοστό της ανεργίας μειώθηκε από το 11% στο 9,4%, ενώ ο πληθωρισμός υποχώρησε θεαματικά. Να θυμίσουμε ότι την περίοδο 1973-1993 ο μέσος πληθωρισμός ήταν 18%, ενώ έως και το 1998 δεν έπεσε ποτέ κάτω από το 4%. Την περίοδο 1999-2009 ξεπέρασε το 4% μό- λις δύο φορές. Ναι, αλλά πριν η τυρόπιτα στοίχιζε 250 δραχμές και διπλασιάστηκε στο 1,5 ευρώ, λένε πολλοί. Και άλλα προϊόντα ανατιμήθηκαν πράγματι υπερβολικά, αλλά πολλά ακόμη βασικά αγαθά, όπως το κρέας, έμειναν σταθερά, ενώ άλλα, όπως οι υπηρεσίες κινητής και διαδικτύου, έγιναν σαφώς πιο προσιτά. Ας μην παραγνωρίζουμε ακόμη τον ρόλο των φόρων στο κόστος ζωής και ας σκεφτούμε επιπλέον τι θα μας στοίχιζαν με αδύναμο νόμισμα εισαγόμενα προϊόντα σε δολάριο, όπως το πετρέλαιο, του οποίου η μέση τιμή στη διεθνή αγορά εκτινάχθηκε από τα 17,5 δολ. το 1999 σε 80 δολ. το 2009. Μήπως όμως το φθηνό εθνικό νόμισμα θα ήταν πλεονέκτημα για τις εξαγωγές και τον τουρισμό; Παρά το ισχυρό ευρώ οι εξαγωγές προς τις σημερινές χώρες της Νομισματικής Ένωσης αυξήθηκαν περίπου 60% από το 2000 έως το 2014 και εκείνες προς τρίτες χώρες σχεδόν τετραπλασιάστηκαν, από 6,5 σε 24,8 δισ. ευρώ, σύμφωνα με το Bloomberg. Όσο για το εάν το φθηνό νόμισμα αποτελεί εγγύηση για τον τουρισμό, ας δούμε το παράδειγμα της Τουρκίας. Πέρυσι η λίρα υποτιμήθηκε 18% και οι αφίξεις τουριστών μειώθηκαν 30%. Τα παραπάνω στοιχεία αποκαλύπτουν ότι δεν «μεγαλουργήσαμε» επί δραχμής για να παρακμάσουμε ξαφνικά με το ευρώ. Αν το ευρώ έκρυβε μία μεγάλη παγίδα, αυτή ήταν του φθηνού δανεισμού. Η δραστική μείωση των επιτοκίων για το κράτος και τα νοικοκυριά πυροδότησε φούσκα χρέους. Και μόνο γι’ αυτό θα ήμασταν καλύτερα εάν είχαμε μείνει στη δραχμή, διατείνονται ορισμένοι. Το να βγεις, όμως, σήμερα από το ευρώ δεν είναι το ίδιο με το να μην είχες εισέλθει ποτέ. Η επιστροφή στη δραχμή δεν είναι επιστροφή σε ανέφελες εποχές, που είχαμε δραχμές. Σημαίνει υποτίμηση τουλάχιστον 50% μισθών, περιουσιακών στοιχείων και καταθέσεων, εκτίναξη του πληθωρισμού, περαιτέρω άνοδος της ανεργίας. Σημαίνει επίσης συνέχεια της λιτότητας και όχι απαλλαγή από αυτήν. Η Ελλάδα, η Ιταλία, η Γαλλία δεν έχουν ανάγκη από διάλυση της Ευρωζώνης. Έχουν ανάγκη από μία καλύτερη, πιο ισορροπημένη Ευρωζώνη.