Η επαγρύπνηση απέναντι στο παράλογο
Ήταν πριν από 25 χρόνια, όταν στον μεγάλο Γάλλο ιστορικό Jacques Le Goff ανατέθηκε να εκφωνήσει τον εναρκτήριο λόγο της -ετήσιας- συνάντησης προς τιμήν του θρυλικού Marc Bloch. Είχε επιλέξει τότε ο Le Goff σαν θέμα το «Από τον Μεσαίωνα μέχρι τη σημερινή Ευρώπη» και έκλεισε την ομιλία του με τα εξής λόγια: «Ένας από τους μεγάλους κινδύνους της εποχής μας, που θα μπορούσε να είναι καταστροφικός για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, είναι η άνοδος του παραλόγου».
Ευλόγως ο αναγνώστης θα αναρωτηθεί «καλά, τι τον έπιασε πάλι αυτόν, με αναφορές στην ιστορική αναζήτηση, αν μη στην ιστορική ανθρωπολογία;». Να εξηγηθούμε: Τη στιγμή που στην Ελλάδα και την «Ευρώπη» πάλι περιμένουμε να δούμε πού θα μας βγάλει η αναζήτηση κάποιας βάσης για συζήτηση μπροστά στο (κατασκευασμένο) νέο ελληνικό αδιέξοδο, εκείνο που παραμονεύει στη γωνία είναι ακριβώς «η άνοδος του παραλόγου». Αν ο αναγνώστης δυσπιστεί για τη διατύπωση, ας κάτσει να σκεφτεί πόσο η τριγωνική αντιδικία των τελευταίων μηνών -με το ΔΝΤ να αρνείται την ικανότητα/σκοπιμότητα του να ζητηθεί από την Ελλάδα (του 23% ανεργίας, του 25% υποχώρηση του ΑΕΠ σε 6 χρόνια) να παράγει πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ σε βάθος δεκαετίας, με την «Ευρώπη» (=Γερμανία) να θεωρεί έναν τέτοιο δημοσιονομικό στραγγαλισμό εύλογο· με το ΔΝΤ να προβάλλει την απόλυτη ανάγκη ρύθμισης του χρέους, με την «Ευρώπη» (=Γερμανία) να αποκλείει ακόμη και συζήτηση· με αμφότερους να συμφωνούν σε σώρευση δημοσιονομικών μέτρων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στους ώμους της τρίτης κορυφής του τριγώνου, της παγίως απορημένης και τζαναμπέτικης Ελλάδας- είναι αντιδικία που ουσιαστικά ξεκινάει από τις καφκικά ασύμβατες προβλέψεις που προτείνουν/δέχονται τα μέρη σχετικά με τις δυνατότητες και αντοχές της ελληνικής οικονομίας. Του συμπαθούς και ανεκτικού πειραματόζωου όλης αυτής της ιστορίας, από το 2010 μέχρι σήμερα.
Τι εννοούμε; Ότι ήδη την εποχή του Μνημονίου-1, πάντως με το Μνημόνιο-2 (οπότε πλέον οι «εταίροι» της Ελλάδας είχαν δει το απόλυτο αδιέξοδο των εύκολων λύσεων τύπου ΔΝΤ του 2010, των χαζοχαρούμενων προβολών δημοσιονομικού πολλαπλασιαστή κοντά στη μονάδα, των θεσμικών κορονών τύπου Μέρκελ/Σόιμπλε/Τρισέ του 2011...) διαδοχικά Μεσοπρόθεσμα σφιχταγ- Τη στιγμή που στην Ελλάδα και την «Ευρώπη» (=Γερμανία) πάλι περιμένουμε να δούμε πού θα μας βγάλει η αναζήτηση κάποιας βάσης για συζήτηση μπροστά στο (κατασκευασμένο) νέο ελληνικό αδιέξοδο, εκείνο που παραμονεύει στη γωνία είναι ακριβώς «η άνοδος του παραλόγου».
!καλιάστηκαν με τον παραλογισμό. Είχε φανεί -τη χρωστάμε την έκφραση στον Κ. Νικολόπουλο, άνθρωπο της αγοράς εκεί που η ελληνική πραγματικότητα τέμνεται με τη διεθνή ματιά...- ότι οι σχεδιασμοί των μνημονίων απαιτούσαν «δημοσιονομικές επιδόσεις Νορβηγίας και αναπτυξιακή αναπήδηση/resilience Νότιας Κορέας».
Και όμως: στο Μεσοπρόθεσμο 2014-18 μάς μιλούσαν για ρυθμούς ανάπτυξης 0,6% το 2014, για ετήσιο μέσο όρο (!) 3,3% το 2015-18· θεωρούσαν ότι οι αποκρατικοποιήσεις θα απέδιδαν 11,3 δισ. ευρώ στο διάστημα 2015-18, αν προτιμάτε 12,8 δισ. το 2014-18· πίστευαν (και εδώ το πράγμα γίνεται σαρκαστικό, αν όχι χυδαίο καθώς αφορά ανθρώπους) ότι η ανεργία από το 24,5% το 2014 θα έπεφτε στο 15,9% το 2018! Πηγαίνοντας παραπέρα, σε Μεσοπρόθεσμο του 2016-19 συναντούσε κανείς 3,5% στόχο ανάπτυξης για το 2016, στόχο 9,5 δισ. απόδοση των αποκρατικοποιήσεων, στόχο 17,1% για την ανεργία...
Είναι αλήθεια ότι κάθε φορά που παρόμοιες προβλέψεις/προβολές προς ένα παγωμένο μέλλον αστοχούν, υπάρχει η βολικότατη εξήγηση ότι μεσολαβούν (στην Ελλάδα, εκεί κάτω δεξιά στην άκρια της Ευρώπης, αριστερά από την Τουρκία, με τη θάλασσα και με τα πολλά στίγματα που πρέπει να ‘ναι νησιά, ξέρετε τώρα!) αποσταθεροποιητικές πολιτικές εξελίξεις και μετακινήσεις· ότι υπάρχει δυσανεξία στις μεταρρυθμίσεις και άρνηση εφαρμογής των συμφωνημένων (implementation, implementation, implementation)· οπότε... πώς να βγει πέρα ένα πρόγραμμα;
Τώρα, λοιπόν, που ο Αλέξης Τσίπρας «επέστρεψε» την υπόδειξη της Άγκελα Μέρκελ να μην επιτίθενται οι Έλληνες πολιτικοί και τα ελληνικά μίντια στον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε με την έκκλησή του προς την καγκελάριο «να αποθαρρύνει τον υπουργό Οικονομικών της από την επιθετικότητα εναντίον της Ελλάδας» (εν τω μεταξύ ο ίδιος ο Σόιμπλε είχε στοχοποιήσει... τον υποψήφιο των Σοσιαλδημοκρατών για την Καγκελαρία ως ευρωπαϊκή εκδοχή Τραμπ (!) επειδή εκείνος στήριξε την Ελλάδα δημόσια), τώρα που και ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα βρεθεί αντιμέτωπος με Μέρκελ και Σόιμπλε στην έδρα της «Ευρώπης», δηλαδή στο Βερολίνο, τώρα ακριβώς χρειάζεται προσοχή για να μην ολισθήσουμε στον παραλογισμό.
...Έκλεινε την ομιλία του, το 1992 επαναλαμβάνουμε, ο Le Goff που είχε επισημάνει την απειλή του παραλόγου για την Ευρώπη: «Μπροστά στον κίνδυνο αυτό οφείλουμε να επαγρυπνούμε». [SID:10837921]