Οι οίκοι «τιμωρούν» την Ελλάδα με την πιστοληπτική αξιολόγηση
Αναντίστοιχη με τα μεγέθη της οικονομίας η κατάταξη - Η χώρα θα πρέπει να αναβαθμιστεί στη single Β ζώνη
Αναντίστοιχη με τα θεμελιώδη της ελληνικής οικονομίας είναι η πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας και τώρα, αλλά και πριν από την κρίση και μάλιστα, ακόμη κι αν συμβεί το δυσμενές μακροοικονομικό σενάριο, η Ελλάδα θα πρέπει να αναβαθμιστεί στη single Β ζώνη, δηλαδή B1, B2 και B3, αφού σήμερα «τιμωρείται» σε σχέση με τα θεμελιώδη μεγέθη της.
Η εκτίμηση αυτή διατυπώνεται από τη Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης και Επενδυτικής Στρατηγικής, οι οικονομολόγοι της οποίας υπό τον Ηλία Λεκκό ανέπτυξαν ένα μοντέλο πιστοληπτικής αξιολόγησης, με βασικά χαρακτηριστικά την αντικειμενικότητα, δηλαδή μόνο ποσοτικά κριτήρια, την ευελιξία, με δυνατότητα μεταβολής αξιολογήσεων όταν αλλάζουν τα δεδομένα και τη μη αυτοαναφορικότητα.
Όπως τονίζουν οι οικονομολόγοι της Τράπεζας Πειραιώς, η κατάταξη της οικονομίας στην κλίμακα πιστοληπτικής διαβάθμισης των τεσσάρων μεγαλύτερων rating agencies είναι κρίσιμη για τη δυνατότητα της κάθε κυβέρνησης να εκδίδει χρέος στις εγχώριες και διεθνείς αγορές ομολόγων όπως και στο κόστος αυτού του δανεισμού, αλλά και ορίζει το ανώτατο όριο για τις αντίστοιχες αξιολογήσεις όλων των χρηματοοικονομικών και μη χρηματοοικονομικών επιχειρήσεων, επηρεάζοντας έτσι τόσο το κόστος της χρηματοδότησης όσο και το κόστος κεφαλαίου του συνόλου της κάθε οικονομίας.
Το βασικό συμπέρασμα της ανάλυσης είναι ότι η αξιολόγηση της Ελλάδας από τις εταιρείες πιστοληπτικής αξιολόγησης παρουσιάζει σημαντικές, θετικές αλλά και αρνητικές, αποκλίσεις σε σχέση με τα θεμελιώδη μακροοικονομικά της δεδομένα.
Προ κρίσης, οι εταιρείες πιστοληπτικής αξιολόγησης είχαν τοποθετήσει την Ελλάδα σε ανώτερη βαθμίδα, ίσως λόγω της συμμετοχής της χώρας σε μια ισχυρή νομισματική ένωση, όπως η Ευρωζώνη, του ισχυρού τραπεζικού συστήματος και της σταθερής οικονομικής ανάπτυξης. Αυτό «μεταφράζεται» σε μια βαθμολόγηση στη ζώνη αξιολόγησης Single-Α, σε αντίθεση με την εκτίμηση του μοντέλου, το οποίο τοποθετούσε την Ελλάδα στη ζώνη αξιολόγησης Baa.
Μετά το ξέσπασμα της κρίσης, αυτή η θετική επίδραση έχει αντιστραφεί πλήρως, με αποτέλεσμα οι εταιρείες αξιολόγησης να «τιμωρούν» την Ελλάδα τοποθετώντας τη σε βαθμίδα πολύ χαμηλότερη απ’ αυτή που δικαιολογείται βάσει των θεμελιωδών μεγεθών της. Αυτό λειτουργεί ως μελλοντική παρακαταθήκη, στερώντας από την Ελλάδα μια αναβάθμιση της πιστοληπτικής της αξιολόγησης στη ζώνη B, εκτιμούν οι οικονομολόγοι.
Στην ανάλυση ευαισθησίας που πραγματοποίησε η Διεύθυνση Οικονομικής Ανάλυσης και Επενδυτικής Στρατηγικής, εξετάζεται η εξέλιξη της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδας κάτω από σενάρια που αντιπροσωπεύουν τόσο αντίξοες όσο και θετικές μακροοικονομικές εξελίξεις για την περίοδο 2016-2017 και συμπεραίνεται ότι το μέγεθος της «ποινής που ενσωματώνεται στην τρέχουσα αξιολόγηση της Ελλάδας από τις εταιρείες αξιολόγησης είναι τέτοιο ώστε η Ελλάδα να χρήζει αναβάθμισης στη ζώνη SingleΒ ακόμα και στην περίπτωση υλοποίησης του δυσμενούς μακροοικονομικού σεναρίου».
Το βασικό σενάριο, της ολοκλήρωσης της αξιολόγησης εντός του πρώτου εξαμήνου 2017, περιλαμβάνει τη διατήρηση της πολιτικής σταθερότητας και τη σταδιακή εφαρμογή του προγράμματος προσαρμογής ώστε να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των αγορών και να ενισχυθεί το κλίμα εντός της χώρας. Οι προοπτικές ανάπτυξης βασίζονται σε ισχυρή αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,1% και ετήσια αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ της τάξης του 2,8% εφεξής, με θετικό πρόσημο στον πληθωρισμό, στο επίπεδο του 0,8% και ποσοστό ανεργίας στο 22%. Τα capital controls θα παραμείνουν εν ισχύ με κάποια χαλάρωση που θα σχετίζεται με τις πληρωμές και την εισαγωγική / εξαγωγική δραστηριότητα, σύμφωνα με το σενάριο αυτό.
Το δυσμενές σενάριο στηρίζεται σε ολοκλήρωση της αξιολόγησης στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, με επακόλουθα την πολιτική αστάθεια, μικρή πιθανότητα εκλογών, περαιτέρω μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος λόγω δημοσιονομικών μέτρων.
Υπ’ αυτές τις συνθήκες, το ΑΕΠ εκτιμάται μεταξύ -1% και 0,5% και το ονομαστικό ΑΕΠ μεταξύ -1,5% και 0,6% σε ετήσια βάση, ο αποπληθωρισμός συνεχίζεται και αυξάνεται η ανεργία, ενώ τα capital controls παραμένουν σε πλήρη ισχύ σε όλο το 2017.
Οι οικονομολόγοι της Πειραιώς καταγράφουν και ένα ευνοϊκό σενάριο υπό το οποίο δεν θα υπάρξουν περαιτέρω καθυστερήσεις και η αξιολόγηση θα κλείσει στο πρώτο τρίμηνο και πέραν της πολιτικής σταθερότητας και της ενίσχυσης της εμπιστοσύνης, θα καταγραφεί ισχυρή αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ, μείωση της ανεργίας, έξοδος στις αγορές ως τα τέλη του έτους και συμμετοχή στο QE.
Όσον αφορά τους κεφαλαιακούς περιορισμούς, αναμένεται σημαντική χαλάρωσή τους. Το ίδιο σενάριο περιλαμβάνει συνδυασμό ισχυρής μεταρρυθμιστικής ατζέντας και επενδυτικής αντιμετώπισης με εφαρμογή όσων έχουν ήδη νομοθετηθεί και με υλοποίηση έργων υποδομής.
Η αξιολόγηση με βάση το μοντέλο της τράπεζας διαφέρει διαχρονικά από τις αξιολογήσεις που πράγματι έγιναν: Το premium της κρίσης, ελέω συμμετοχής στην Ευρωζώνη, μετατράπηκε σε «ποινή» μετά την κρίση. Υπό το βασικό σενάριο, είναι πιθανή η αναβάθμιση προς την ζώνη single B, από Β3 ως Β1.
Υπό το ευνοϊκό σενάριο, είναι ενδεχόμενη μια αναβάθμιση προς τη ζώνη Ba, αλλά και υπό το δυσμενές σενάριο, είναι δυνατή η βελτίωση της τρέχουσας αξιολόγησης προς τη ζώνη B3B1, εκτιμούν οι οικονομολόγοι της Τράπεζας Πειραιώς.
[SID:10846306]