Τρεις πληγές στην αγορά των ιατροτεχνολογικών προϊόντων

Μεγάλες απώλειες τζίρου, πτώση κερδών, έκρηξη απαιτήσεων

Επαληθεύτηκαν οι εκτιμήσεις ότι η αγορά των ιατροτεχνολογικών προϊόντων κινήθηκε πτωτικά κατά το 2015, καθώς από τη συγκέντρωση των οικονομικών μεγεθών ενός αντιπροσωπευτικού δείγματος εταιρειών προκύπτει μείωση των πωλήσεων κατά 5%. Σύμφωνα, δε, με πληροφορίες της αγοράς, η κατάσταση δεν φαίνεται να διαφοροποιήθηκε και το 2016, αν και ο ρυθμός της πτώσης εκτιμάται σχετικά μικρότερος.

Την ίδια στιγμή, σταθερά ανοδική εξακολουθεί να παραμένει και η αύξηση των οφειλών του Δημοσίου, που αποτελούν ένα από τα κυριότερα προβλήματα των εταιρειών του κλάδου των ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Αν και το 2016 έγιναν σημαντικές αποπληρωμές από το Δημόσιο, οι εταιρείες δεν καταφέρνουν να ξεφύγουν από την οικονομική ασφυξία. Είναι χαρακτηριστικό ότι με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία των μεγαλύτερων επιχειρήσεων του κλάδου, που αποτελούν και τους βασικούς προμηθευτές των ελληνικών νοσοκομείων, το 2015 ο συνολικός τζίρος που δεν είχαν εισπράξει ήταν κατά 15% μεγαλύτερος από τον τζίρο που πραγματοποίησαν κατά τη διάρκεια του ιδίου έτους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, τα οποία περιέχονται στη βάση δεδομένων της ICAP, προκύπτει ότι οι εταιρείες του κλάδου ιατροτεχνολογικών προϊόντων το 2015 παρουσίασαν συνολικά περαιτέρω υποχώρηση κύκλου εργασιών, μειωμένα κέρδη και διατήρηση των απαιτήσεων σε υψηλά επίπεδα.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα συνολικά μεγέθη 53 εταιρειών οι οποίες αποτελούν περίπου το 70% της αγοράς και μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται οι μεγαλύτερες του κλάδου, οι συνολικές πωλήσεις διαμορφώθηκαν το 2015 στα 567 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 5% έναντι του 2014, ενώ τα κέρδη μειώθηκαν κατά 2%, στα 51 εκατ. ευρώ. Την ίδια στιγμή οι απαιτήσεις των εταιρειών, δηλαδή οι οφειλές προς αυτές, φτάνουν τα 650 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 10% σε σχέση με το 2014. Σημειώνεται δε πως σε αυτές τις οφειλές δεν περιέχονται και ομόλογα τα οποία έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους οι εταιρείες έναντι παλιών πληρωμών μέχρι το 2009, τα οποία βέβαια έχουν απομειωθεί και λόγω PSI.

Θα πρέπει, επίσης, να σημειωθεί ότι ο κλάδος παρουσιάζει σημαντική διασπορά από πλευράς επιχειρήσεων λόγω του μεγάλου αριθμού των προϊόντων. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί οι 53 εταιρείες τις οποίες αναφέρουμε να συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο κομμάτι της αγοράς, αλλά υπάρχουν άλλες τουλάχιστον 150 επιχειρήσεις με μικρούς τζίρους οι οποίες και αντιμετωπίζουν σημαντικό πρόβλημα ρευστότητας.

Στην Ελλάδα ο εκτιμώμενος κύκλος εργασιών ιατροτεχνολογικών προϊόντων υπολογίζεται ότι πλέον έχει υποχωρήσει περίπου στα 800 εκατ. ευρώ, ήτοι στα επίπεδα που βρισκόταν πριν από 15 και πλέον χρόνια, όταν το 2009 η αξία της αγοράς ήταν της τάξης των 2 δισ. ευρώ. Παρ’ όλα αυτά οι ελληνικές εταιρείες (εμπορικές και παραγωγικές) έχουν καταφέρει να απασχολούν πάνω από 5.000 εργαζόμενους υψηλής επιστημονικής κατάρτισης.

Όπως σημειώνει και η ICAP σε σχετική κλαδική μελέτη, η εγχώρια αγορά (αξία πωλήσεων σε τιμές χονδρικής) των ιατροτεχνολογικών προϊόντων γνώρισε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης κατά την περίοδο 1995-2009, σημειώνοντας μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης 12% και διαμορφώθηκε στα 2.033,7 εκατ. ευρώ το 2009. Από το 2010, ωστόσο, η εικόνα του κλάδου διαφοροποιήθηκε ριζικά, με το αντίστοιχο μέγεθος αγοράς να καταγράφει σταθερά πτωτική πορεία, ο δε ρυθμός μείωσης ήταν ιδιαίτερα έντονος την τριετία 2010-2012.

Παράγοντες του κλάδου επισημαίνουν ότι τη διετία 20132014 παρατηρήθηκε επιβράδυνση του ρυθμού μείωσης στην εγχώρια αγορά ιατροτεχνολογικών προϊόντων, η οποία όμως διατηρήθηκε και το 2015. Να σημειωθεί ακόμη πως την περίοδο 2010-2014 η αγορά κατέγραψε μέσο ετήσιο ρυθμό μείωσης της τάξης του 14%. Η μείωση αυτή κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών οφείλεται στην επιβολή συνδυασμού μέτρων από πλευράς του δημόσιου τομέα, με στόχο τον δραστικό περιορισμό των δημόσιων δαπανών υγείας, με σκοπό την τήρηση των μνημονιακών δεσμεύσεων της χώρας.

Όσον αφορά την κατανομή της αγοράς, ο δημόσιος τομέας απορροφά διαχρονικά ποσοστό μεταξύ 65%-70% των συνολικών πωλήσεων ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Οι ιδιωτικοί όμιλοι παροχής υπηρεσιών υγείας εμφάνισαν τα προηγούμενα έτη υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, πραγματοποιώντας παράλληλα αξιόλογες επενδύσεις, ιδιαίτερα στην αγορά νέου ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού. Με βάση την έρευνα που έχει πραγματοποιηθεί, σε σημαντικό αριθμό επιχειρήσεων του κλάδου, εκτιμάται ότι το μεγαλύτερο μερίδιο της εγχώριας αγοράς ιατροτεχνολογικών προϊόντων εξακολουθεί να καλύπτεται από την κατηγο- ρία των in vitro διαγνωστικών ιατροτεχνολογικών προϊόντων με 25% και ακολουθεί η κατηγορία του αναλώσιμου υγειονομικού υλικού, η οποία εκτιμάται ότι κάλυψε το 13%.

[SID:10857324]