Τα εμπορικά στα malls «τρώνε» από την πίτα των μεμονωμένων καταστημάτων
Στο 1,5 δισ. ευρώ ο ετήσιος τζίρος των επιχειρήσεων στα εμπορικά κέντρα - Σταθερή αύξηση και για τα εκπτωτικά
Επενδυτικό ενδιαφέρον στα malls τόσο από μεγάλους παίκτες του λιανεμπορίου όσο και από ομίλους ανάπτυξης και διαχείρισης ακινήτων προοιωνίζεται η σταθερά αυξανόμενη επισκεψιμότητα και οι ανοδικές τάσεις των πωλήσεων των καταστημάτων που λειτουργούν εντός των εμπορικών κέντρων - σε αντίθεση με τη συρρίκνωση του τζίρου που παρατηρείται σε άλλα σημεία πώλησης λόγω της δυσπραγίας των καταναλωτών και των άλλων παρενεργειών της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης.
Ενδεικτικές κινήσεις αποτελούν η πρόσφατη συμφωνία της Lamda Development με τη Varde Partners για τα εμπορικά κέντρα Golden Hall και Mediterranean Cosmos και η επένδυση της ισπανικής Inditex στο Smart Park, όπου θα ανοίξει το μεγαλύτερο κατάστημα Zara στην Ελλάδα. Θα πρέπει να αναμένονται και νέες πρωτοβουλίες, καθώς οι καλές επιδόσεις των καταστημάτων που λειτουργούν στα malls, τα οποία αποτελούν πλέον τις πιο πολυσύχναστες εμπορικές πιάτσες και αποσπούν σημαντικό μερίδιο αγοράς, αποτελούν δέλεαρ για επίδοξους επενδυτές την τρέχουσα περίοδο.
Εξάλλου, είναι ενδεικτικό ότι το 2016 τα καταστήματα στα malls απέσπασαν από το λιανεμπόριο τζίρο 1,460 δισ. ευρώ, ενώ επιπλέον 165 εκατ. ευρώ μπήκαν στην αγορά για μισθώματα. Οι πωλήσεις και τα έσοδα από τις υπηρεσίες των συγκεκριμένων καταστημάτων σημείωσαν αύξηση 1,4% συγκριτικά με το 2015, όταν είχαν ανέλθει σε 1,440 δισ. ευρώ, όπως αποκαλύπτουν τα στοιχεία κλαδικής μελέτης της Στόχασις Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Α.Ε. για τα εμπορικά-εκπτωτικά κέντρα, που εντάσσεται στο πλαίσιο της σειράς μελετών αγοράς που φέρουν ανάλυση δείγματος επιλεγμένων επιχειρήσεων των δύο κατηγοριών, σύμφωνα με τον Βασίλη Σιέμο, Μanager της Στόχασις, προκύπτει ότι το EBITDA (%) των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε εμπορικά κέντρα κατά τη διετία 2014-2015, αλλά και αυτών των εκπτωτικών κέντρων σε όλη την εξεταζόμενη περίοδο της τριετίας 2012-2015 διατηρείται σε ικανοποιητικά επίπεδα. Ειδικότερα, για τα εμπορικά κέντρα, το 2015 ανήλθε σε 40,24% από 45,92% το 2014, ενώ για τα εκπτωτικά κέντρα διαμορφώνεται σε 30,14% από 28,74% αντίστοιχα. Σύμφωνα με τη μελέτη, οι θετικές και σταθερές τιμές του περιθωρίου λειτουργικού κέρδους για τα εμπορικά κέντρα τη διετία 2014-2015 αποτυπώνουν τον εξορθολογισμό των λειτουργικών εξόδων, ενώ τα εκπτωτικά παρουσιάζουν λειτουργική κερδοφορία καθ’ όλη την εξεταζόμενη περίοδο. Όσον αφορά τη χρησιμοποίηση των συνολικών επενδυμένων κεφαλαίων στη δημιουργία πωλήσεων, είναι περιορισμένη και στις δύο εξεταζόμενες κατηγορίες, γεγονός που οφείλεται κυρίως στον υψηλό βαθμό παγιοποίησής τους. Ο πρόεδρος τη διακριτική ονομασία «Κλαδικές Στοχεύσεις».
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η μετατόπιση της εμπορικής κίνησης από τις συνοικιακές αγορές στα εμπορικά κέντρα αποτελεί τάση της τελευταίας δεκαετίας στην Ελλάδα. Η τάση αυτή συνδέθηκε με την υποβάθμιση ή/και την αναδιοργάνωση άλλοτε πολυσύχναστων εμπορικών γειτονιών, όπως π.χ. η Ομόνοια, το Κολωνάκι και κεντρικές οδοί της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και άλλων πόλεων, όπου παραμένουν πολλά τα λουκέτα παρά την τοποθέτηση νέων λιανεμπορικών brands. Πέρα από την παρατεταμένη ύφεση, άλλοι λόγοι που φαίνεται να εδραιώνουν τα ηγετικά μερίδια των καταστημάτων στα εμπορικά κέντρα είναι οι νέες καταναλωτικές τάσεις, η αντιστάθμιση της πτώσης της μέσης αξίας απόδειξης (που ξεπερνά πλέον τα 25 ευρώ μόνο σε εορταστικές περιόδους) από τη σταθερά αναπτυσσόμενη επισκεψιμότητα και κατά συνέπεια ο έντονος ανταγωνισμός και το αυξανόμενο επενδυτικό ενδιαφέρον λιανεμπόρων για σημεία πώλησης στα malls.
Επιπλέον, η ανάπτυξη των εμπορικών κέντρων ξεκίνησε μετά το 2005, με αποτέλεσμα σήμερα η χώρα μας να εμφανίζει τη χαμηλότερη πυκνότητα εμπορικών κέντρων στην Ευρώπη. Ας σημειωθεί ότι η υψηλή πληρότητα των μεγαλύτερων σύγχρονων εμπορικών κέντρων, κυρίως στην περιοχή της Αττικής (όπου κυμαίνεται άνω του 95%, με βάση στοιχεία του 2015) αποτελεί ένδειξη ότι τα εμπορικά κέντρα έχουν κερδίσει την αποδοχή του καταναλωτικού κοινού. Ως αποτέλεσμα, ενισχύεται ο ανταγωνισμός μεταξύ των retailers που διεκδικούν μερίδιο σε μια πίτα που συνεχώς διευρύνεται. Επίσης, διαπιστώνεται ότι όσον αφορά τους εμπόρους λιανικής, αυτοί συνεχίζουν να έχουν το πλεονέκτημα του χαμηλότερου ενοικίου συγκριτικά με τις κεντρικές οδούς, ενώ παράλληλα λαμβά- νουν υποστήριξη σε ενέργειες marketing και επικοινωνίας, καθώς και εξασφαλισμένη υψηλή επισκεψιμότητα, όπως αποδεικνύει η μέχρι σήμερα πορεία τους.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Στόχασις, Βασίλη Ρεγκούζα, οι πωλήσεις και τα έσοδα από υπηρεσίες των καταστημάτων των εμπορικών κέντρων, μετά τη μείωση της διετίας 2012 - 2013, από το 2014 παρουσιάζουν ανάκαμψη, η οποία οφείλεται τόσο στη λειτουργία νέων εμπορικών κέντρων, τα οποία απέσπασαν μερίδιο αγοράς από τα μεμονωμένα καταστήματα, όσο και στην αύξηση της επισκεψιμότητας. Ειδικότερα, το μέγεθος αγοράς των εμπορικών κέντρων (πωλήσεις και έσοδα από υπηρεσίες των καταστημάτων των εμπορικών κέντρων) παρουσίασε αύξηση 2,1% το 2015 σε σχέση με το 2014 και Μέσο Ετήσιο Ρυθμό Μεταβολής (ΜΕΡΜ) -0,7% κατά το διάστημα 2011 - 2015. Όσον αφορά το 2016, εκτιμάται ότι η ανοδική πορεία συνεχίστηκε με μια θετική μεταβολή της τάξης του 1,4% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Την ίδια στιγμή, τα έσοδα από μισθώματα εμπορικών κέντρων παρουσιάζουν τάσεις σταθεροποίησης την τελευταία τριετία (2014 - 2016).
Το 2017 αποτελεί κρίσιμη χρονιά για την πορεία της συγκεκριμένης αγοράς, καθώς η περαιτέρω μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών και η αρνητική ψυχολογία όπως αποτυπώνεται στους δείκτες οικονομικού κλίματος και καταναλωτικής εμπιστοσύνης συνεχίζουν να επηρεάζουν την αγορά της λιανικής. Ωστόσο, η χαμηλή πυκνότητα εμπορικών κέντρων στην Ελλάδα (57,1 τ.μ. GLAεκμισθώσιμη επιφάνεια/1.000 κατοίκους το 2015), σε συνδυασμό με την υψηλή ετήσια μικτή απόδοση των ενοικίων των εμπορικών κέντρων (8,25% κατά το β’ τρίμηνο του 2016), κρατούν αμείωτο το επενδυτικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη νέων εμπορικών κέντρων, καθώς και για την επέκταση χώρων σε υφιστάμενα κέντρα.