Φoρο-παγίδα στα χαμηλά εισοδήματα
Περίπου 3.000.000 υπόχρεοι που δεν υπερβαίνουν τα νέα αφορολόγητα όρια θα έρθουν αντιμέτωποι με τα τεκμήρια διαβίωσης
Υπέρογκα ποσά φόρου εισοδήματος θα κληθούν να καταβάλλουν περίπου 3.000.000 χαμηλόμισθοι, χαμηλοσυνταξιούχοι, άνεργοι, περιστασιακά απασχολούμενοι και κατ’ επάγγελμα αγρότες με ζημιές από την άσκηση των δραστηριοτήτων τους ή με πολύ χαμηλά εισοδήματα, από τη στιγμή που θα εφαρμοστεί η διάταξη του άρθρου 10 του ν. 4472/2017, η οποία προβλέπει τη μείωση του αφορολόγητου ορίου εισοδήματος των μισθωτών, των συνταξιούχων και των κατ’ επάγγελμα αγροτών.
Η κυβέρνηση αποδέχθηκε τη μείωση του αφορολόγητου ορίου εισοδήματος για τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους κατ’ επάγγελμα αγρότες, από τα 8.636 ευρώ στα 5.682 ευρώ για τους άγαμους και από τα 8.863 - 9.545 ευρώ στα 5.909 - 6.591 ευρώ για τους έγγαμους με προστατευόμενα τέκνα. Η εφαρμογή των νέων μειωμένων αφορολόγητων ορίων θα ξεκινήσει από τα εισοδήματα του 2020 ή από τα εισοδήματα του 2019, εφόσον το 2018 το πρωτογενές αποτέλεσμα του κρατικού προϋπολογισμού υστερεί σημαντικά από τον στόχο του 3,5% του ΑΕΠ.
Από μια πρώτη «ανάγνωση» του μέτρου αυτού προκύπτει ότι όσοι μισθωτοί, συνταξιούχοι και κατ’ επάγγελμα αγρότες αποκτούν ετήσια εισοδήματα κάτω των 5.682 ευρώ εφόσον είναι άγαμοι ή κάτω των 5.909 - 6.591 ευρώ εφόσον είναι έγγαμοι με παιδιά, θα γλιτώσουν από την επιβολή φόρου εισοδήματος, επειδή τα αφορολόγητα δεν θα πέσουν κάτω από τα όρια αυτά. Στην πραγματικότητα, όμως, η μείωση των αφορολόγητων ορίων στα επίπεδα των 5.682 ευρώ για τους άγαμους και των 5.909 - 6.591 ευρώ για τους έγγαμους με παιδιά κρύβει άκρως δυσάρεστες εκπλήξεις και για περίπου 3.000.000 φορολογούμενους με ετήσια εισοδήματα κάτω από τα νέα αφορολόγητα όρια, πολλοί από τους οποίους ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Σ’ αυτούς περιλαμβάνονται ακόμη και άνεργοι με μηδενικά ή πενιχρά ετήσια εισοδήματα, της τάξεως των 500, των 1.000, των 2.000 ευρώ ή των 3.000 ευρώ τον χρόνο, λόγω πε- Η εφαρμογή ριστασιακής απασχόλησης. Ακόμη δηλαδή και όσοι βγάζουν 35, 70, 140, 250 ή και 300 ευρώ τον μήνα θα πληρώνουν φόρο εισοδήματος.
Ο λόγος είναι ότι στη συντριπτική τους πλειονότητα οι πολίτες αυτοί δεν φορολογούνται με βάση τα πραγματικά ετήσια εισοδήματά τους, αλλά με βάση εξωπραγματικά ετήσια τεκμαρτά εισοδήματα, συνήθως μεγαλύτερα των 6.500 ή και των 7.000 ευρώ, τα οποία τους προσδιορίζουν οι υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, εφαρμόζοντας τις διατάξεις του ισχύοντος Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος για τα τεκμήρια διαβίωσης.
Ειδικότερα, από τη στιγμή που τα αφορολόγητα όρια των μισθωτών, των συνταξιούχων και των κατ’ επάγγελμα αγροτών θα μειωθούν στα επίπεδα των 5.682-6.591 ευρώ, περίπου 1,5 εκατομμύριο χαμηλόμισθοι και χαμηλοσυνταξιούχοι που έχουν ετήσια πραγματικά εισοδήματα χαμηλότερα των νέων αυτών αφορολόγητων ορίων θα κληθούν να πληρώσουν φόρο εισοδήματος για πρώτη φορά μετά από πάρα πολλά χρόνια, καθώς καθένας από αυτούς βαρύνεται με τεκμαρτό εισόδημα το οποίο προσδιορίζεται αθροιστικά: α) από το ελάχιστο τεκμήριο διαβίωσης των 3.000 ευρώ αν είναι άγαμος ή των 2.500 ευρώ αν είναι έγγαμος, β) από το τεκμήριο διαβίωσης της κύριας κατοικίας (είτε αυτή είναι ιδιόκτητη είτε ενοικιαζόμενη είτε δωρεάν παραχωρούμενη), το ποσό του οποίου στις περισσότερες των περιπτώσεων ξεπερνά κατά πολύ τα 2.0002.500 ευρώ (υπολογίζεται με 40 ευρώ ανά τ.μ. μέχρι τα πρώτα 80 τ.μ. και με 65 ευρώ ανά τ.μ. για τα επόμενα 40 τ.μ., από 81 έως τα 120 τ.μ. κ.λπ.) γ) από το τεκμήριο διαβίωσης για τη χρήση Ι.Χ. αυτοκινήτου, το οποίο στις περισσότερες των περιπτώσεων ξεπερνά κατά πολύ τα 2.000 ευρώ.
Δηλαδή, το εισόδημα για το οποίο τελικά φορολογείται ο καθένας τους προσδιορίζεται με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης σε επίπεδα υψηλότερα των 6.5007.000 ευρώ, πάνω από τα νέα μειωμένα αφορολόγητα όρια.
Παρόμοια «τύχη» θα έχουν και άλλοι 1,5 εκατ. φορολογούμενοι στους οποίους περιλαμβάνονται κατ’ επάγγελμα αγρότες, άνεργοι και περιστασιακά απασχολούμενοι με ετήσια εισοδήματα σημαντικά χαμηλότερα από τα νέα μειωμένα αφορολόγητα όρια των 5.682-6.591 ευρώ. Όλοι αυτοί οι πολίτες φορολογούνται με την κλίμακα φόρου εισοδήματος που ισχύει για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, δηλαδή δικαιούνται κι αυτοί σήμερα αφορολόγητο όριο από 8.636 έως και 9.545 ευρώ. Ως φορολογητέο εισόδημα λαμβάνεται στις περισσότερες περιπτώσεις και αυτών των φορολογουμένων, το τεκμαρτό εισόδημα (το οποίο προκύπτει με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης) κι όχι το πραγματικό εισόδημα το οποίο είναι πάρα πολύ χαμηλό. Συνεπώς και αυτοί οι φορολογούμενοι, που σήμερα δεν πληρώνουν καθόλου φόρο εισοδήματος, θα υποχρεωθούν να καταβάλουν τον φόρο αυτό, ο οποίος μάλιστα θα είναι και αρκετά βαρύς.
[SID:11071019]