Ο τελευταίος μιας γενιάς κορυφαίων πολιτικών που έγραψαν ιστορία

Aπεβίωσε σε ηλικία 99 ετών, πλήρης ημερών, ο πρώην πρωθυπουργός και επίτιμος πρόεδρος της Ν.Δ. Κωνσταντίνος Μητσοτάκης

Στην Ιστορία της νεότερης Ελλάδας, την οποία σφράγισε με τη δράση του επί μισό και πλέον αιώνα, πέρασε λίγο μετά τα μεσάνυχτα της Κυριακής, σε ηλικία 99 ετών, ο πρώην πρωθυπουργός και επίτιμος πρόεδρος της Ν.Δ. Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Το αποτύπωμα του φιλελεύθερου, μεταρρυθμιστή και ευρωπαϊστή πολιτικού, που κλείνει με τον θάνατό του μια εποχή κορυφαίων ηγετών του προηγούμενου αιώνα, αναγνώρισε σύμπας ο πολιτικός κόσμος της χώρας, αλλά και σημαντικές προσωπικότητες της διεθνούς πολιτικής σκηνής.

Ο πρώην πρωθυπουργός και πατέρας του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκου Μητσοτάκη έφυγε από τη ζωή, πλήρης ημερών, στη 01:00 τα ξημερώματα της Δευτέρας «περιστοιχισμένος από τους ανθρώπους που αγαπούσε και τον αγαπούσαν», όπως ανέφερε η λιτή ανακοίνωση της οικογένειας. Σύμφωνα με πληροφορίες, η υγεία του επίτιμου είχε κλονιστεί εδώ και αρκετό καιρό και βρισκόταν υπό στενή ιατρική παρακολούθηση στο σπίτι του και με τη φροντίδα των αγαπημένων του. Η απώλειά του σκόρπισε βαθιά θλίψη στους οικείους του, αλλά και στον πολιτικό κόσμο της χώρας. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δημοσίευσε, μάλιστα, λίγες ώρες αργότερα μια συγκινητική φωτογραφία σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης, όπου εικονίζεται παιδάκι αγκαλιά με τον πατέρα του σε μια ανέμελη στιγμή καλοκαιρινών διακοπών. «Σε ευχαριστώ για όλα» έγραψε ο πρόεδρος της Ν.Δ. Το δικό του συγκινητικά φορτισμένο μήνυμα έστειλε, όμως, και ο εγγονός του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ο περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδος Κώστας Μπακογιάννης, αφιερώνοντάς στον παππού του το διάσημο ποίημα του Κίπλινγκ «Αν». «Λες και γράφτηκε για σένα, παππού...» σημείωσε ο κ. Μπακογιάννης.

Με τη μακρά πολιτική διαδρομή του, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης σημάδεψε την πολιτική ιστορία της Ελλάδας από τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια μέχρι την αυγή του 21ου αιώνα, δί- νοντας το «παρών» σε όλες τις μεγάλες πολιτικές εξελίξεις. Αναγνωρίστηκε από εχθρούς και φίλους για τη διορατικότητά του, τη ρητορική του ικανότητα, το θάρρος του για τις δύσκολες πολιτικές αλήθειες, την προσήλωσή του στην ελληνοτουρκική προσέγγιση και κυρίως για τις έγκαιρες προειδοποιήσεις του σχετικά με τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης της οικονομίας από το φούσκωμα των ελλειμμάτων και τον υπερβολικό δανεισμό. Σταθμοί στη διαδρομή του υπήρξαν η συμμετοχή του στα Ιουλιανά, η αδυσώπητη και πολύχρονη αντιπαράθεσή του με τον Ανδρέα Παπανδρέου, αλλά και η ανατροπή της κυβέρνησής του από τον Αντώνη Σαμαρά.

Γεννήθηκε στις 18 Οκτωβρίου του 1918 στα Χανιά, μικρανιψιός του Ελευθέριου Βενιζέλου και εγγονός του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ιδρυτή και αρχηγού του κόμματος των «Ξυπόλητων» (Φιλελευθέρων). Σπούδασε Νομικές και Πολιτικές Επιστήμες στην Αθήνα και στη Γερμανία. Στην Κατοχή ανέπτυξε αντιστασιακή δράση, συνελήφθη δύο φορές από τους Γερμανούς και καταδικάστηκε σε θάνατο. Τιμήθηκε, μάλιστα, για τη δράση του με τα μετάλλια Εθνικής Αντίστασης από την Ελλάδα και τη Βρετανία.

Το 1946, σε ηλικία μόλις 28 ετών, εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Χανίων με τους Βενιζελικούς Φιλελεύθερους του Σοφοκλή Βενιζέλου, στην κυβέρνηση του οποίου ανέλαβε για πρώτη φορά κυβερνητικό αξίωμα το 1951 ως υφυπουργός Οικονομικών. Το 1961 εξελέγη βουλευτής με τη νεοσύστατη τότε Ένωση Κέντρου του Γεωργίου Παπανδρέου και συμμετείχε στον «ανένδοτο αγώνα» κατά της κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Στις κυβερνήσεις Παπανδρέου διετέλεσε υπουργός Οικονομικών από το 1963 έως το 1964.

Το 1965 είχε ενεργή συμμετοχή στα Ιουλιανά, που οδήγησαν στην απομάκρυνση της κυβέρνησης Παπανδρέου από τον βασιλιά Κωνσταντίνο Β’ και στον σχηματισμό αλλεπάλληλων κυβερνήσεων από πρώην στελέχη της Ένωσης Κέντρου. Ο ίδιος συμμετείχε στην κυβέρνηση του Γε- ωργίου Αθανασιάδη - Νόβα και στη συνέχεια του Στέφανου Στεφανόπουλου ως υπουργός Συντονισμού. «Εκείνο το βράδυ βρέθηκα ενώπιον του σκληρότερου διλήμματος της ζωής μου. Αν δεν ορκιζόμουν, θα πηγαίναμε σε εμφύλιο» δήλωσε χρόνια αργότερα.

Την 21η Απριλίου 1967 συνελήφθη από τη δικτατορία των συνταγματαρχών και κρατήθηκε σε καθεστώς περιορισμού, αλλά αφέθηκε ελεύθερος με την αμνηστία του Δεκεμβρίου 1967 και ύστερα διέφυγε στη Γαλλία, όπου παρέμεινε περίπου πεντέμισι χρόνια, συμμετέχοντας ενεργά στη δράση κατά του στρατιωτικού καθεστώτος.

Στις εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1974 συμμετείχε ως ανεξάρτητος υποψήφιος με το ψηφοδέλτιο του Δημοκρατικού Συνδυασμού Νομού Χανίων. Στις εκλογές του 1977 εξελέγη βουλευτής του κόμματος των Νεοφιλελευθέρων που ίδρυσε ο ίδιος. Το 1978 προσχώρησε στη Ν.Δ. και το 1981 ορίστηκε κοινοβουλευτικός της εκπρόσωπος.

Τον Σεπτέμβριο του 1984 εξε- λέγη πρόεδρος της Ν.Δ. απέναντι στον Κωστή Στεφανόπουλο. Στις εκλογές του Ιουνίου 1985 έχασε τις εκλογές από το ΠΑΣΟΚ, λαμβάνοντας 40,84%. Τον Ιούνιο του 1989 κέρδισε τις εκλογές με ποσοστό 44,25% και τη Ν.Δ. να συγκεντρώνει 145 έδρες και να σχηματίζει κυβερνητική συμμαχία με τον τότε Συνασπισμό και πρωθυπουργό τον Τζαννή Τζαννετάκη. Στις νέες εκλογές του Νοεμβρίου του 1989 η Ν.Δ. κερδίζει και πάλι την πρωτιά με ποσοστό 46,2%, αλλά δεν κατακτά την αυτοδυναμία, με αποτέλεσμα να σχηματιστεί οικουμενική κυβέρνηση υπό τον Ξενοφώντα Ζολώτα. Με τις τρίτες κατά σειράν εκλογές της 8ης Απριλίου 1990 ο Μητσοτάκης οδηγεί τη Ν.Δ. στο 46,88%, συγκεντρώνοντας 150 έδρες και κατορθώνοντας να σχηματίσει κυβέρνηση ισχνής πλειοψηφίας με την υποστήριξη του Θ. Κατσίκη της ΔΗΑΝΑ.

Η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη απώλεσε τη δεδηλωμένη στη Βουλή τον Σεπτέμβριο του 1993 έπειτα από αποχώρηση του βουλευτή της Ν.Δ. Γ. Συμπιλίδη και πρωτοβουλία του Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος είχε αποπεμφθεί το 1992 από υπουργός Εξωτερικών λόγω του ζητήματος της ονομασίας της ΠΓΔΜ. Στις πρόωρες εκλογές που ακολούθησαν στις 10 Οκτωβρίου του 1993 η Ν.Δ. συγκέντρωσε 39,3%, χάνοντας την εξουσία, και στη συνέχεια ο Μητσοτάκης παραιτήθηκε από την προεδρία, ανοίγοντας τον δρόμο της διαδοχής. Στις 3 Νοεμβρίου ανακηρύχθηκε επίτιμος πρόεδρος του κόμματος.

Δημοσία δαπάνη η κηδεία

Η εξόδιος ακολουθία θα τελεστεί μεθαύριο στις 15:00, στη Μητρόπολη Αθηνών με τιμές που προσήκουν σε εν ενεργεία πρωθυπουργό. Η σορός του θα τεθεί σε λαϊκό προσκύνημα στη Μητρόπολη την Τετάρτη από τις 07:00 έως τις 13:30. Η κηδεία θα γίνει την Πέμπτη στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τα Χανιά.

Σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος εξέφρασε τα ειλικρινή του συλλυπητήρια για την απώλεια του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, αναγνωρίζοντας ότι υπήρξε κορυφαία φυσιογνωμία στην πολιτική ζωή του τόπου. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος υπογράμμισε ότι ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης υπήρξε «κορυφαίος πολιτικός ηγέτης», ενώ ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας αναγνώρισε ότι ο επίτιμος πρόεδρος της Ν.Δ. «ήταν ένας από τους διαμορφωτές της νεότερης Ελλάδας». Η επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμμαχίας Φώφη Γεννηματά ανέφερε ότι υπήρξε σημαντική προσωπικότητα που σημάδεψε την πολιτική ζωή του τόπου. Τα συλλυπητήριά τους εξέφρασαν επίσης ο γ.γ. του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ Πάνος Καμμένος, ο επικεφαλής του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης και ο πρόεδρος της Ένωσης Κεντρώων Βασίλης Λεβέντης. Θερμά ήταν όμως και τα λόγια του Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος χαρακτήρισε τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη «τον τελευταίο μίας γενιάς Ελλήνων πολιτικών με μεγάλη ιστορική παρουσία».

Τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη αποχαιρέτησαν και προσωπικότητες της διεθνούς πολιτικής σκηνής. [SID:11087589]