42% των δήμων χωρίς ανάρτηση έγκρισης λογιστικών καταστάσεων
Βελτίωση χρηματοοικονομικών την πενταετία 2011-2015, παρά την πτώση των επιχορηγήσεων
Το 42% των 325 καλλικρατικών δήμων (137 δήμοι) της χώρας δεν είχε μέχρι τις 13 Μαρτίου 2017 αναρτημένη την έγκριση των λογιστικών του καταστάσεων για το 2015 -σε αυτούς τους δήμους κατοικεί το 31% του πληθυσμού της χώρας. Επιπλέον, σε 18 καλλικρατικούς δήμους (5,5% των δήμων) δεν έχουν εγκριθεί οι λογιστικές καταστάσεις, ούτε καν για την πρώτη διαχειριστική χρήση (2011). Τα παραπάνω προκύπτουν από μελέτη του ΙΟΒΕ, η οποία παρουσιάστηκε χθες, καταδεικνύοντας την ανάγκη μετάβασης των δήμων, αλλά και γενικότερα όλων των φορέων της γενικής κυβέρνησης, σε σύγχρονα λογιστικά πρότυπα, αν και υπάρχει βελτίωση στα χρηματοοικονομικά στοιχεία των δήμων την πενταετία 20112015, παρά τη σημαντική πτώση των τακτικών επιχορηγήσεων κατά 25% σωρευτικά μεταξύ 2011 και 2015.
Δυσκολίες στην περιφέρεια
Σημειώνεται, ειδικότερα, πως αν και με την εφαρμογή του Σχεδίου Καλλικράτη ( N. 3852/2010) η λογιστική βάση του δεδουλευμένου συστήματος έγινε υποχρεωτική για όλους τους δήμους που προέκυψαν από τη νέα αρχιτεκτονική της τοπικής αυτοδιοίκησης, ένας πο- λύ μεγάλος αριθμός δήμων δεν συμμορφώνεται με τη σχετική υποχρέωση. Οι δυσκολίες τήρησης των υποχρεώσεων για έγκαιρη διεκπεραίωση της διαδικασίας σύνταξης και έγκρισης λογιστικών καταστάσεων είναι ιδιαίτερα αυξημένες σε νησιωτικούς δήμους με πολύ μικρό πληθυσμό. Ενδεικτικά, τρεις στους τέσσερεις δήμους (68%) της Περιφέρειας Νότιου Αιγαίου δεν έχουν εγκρίνει τον ισολογισμό τους για το 2015, ενώ σχεδόν ένας στους τέσσερις (24%) δήμους της ίδιας περιφέρειας δεν έχει εγκρίνει κανέναν ισολογισμό από την έναρξη της εφαρμογής του Σχεδίου Καλλικράτης.
Την ίδια ώρα, σε ό,τι αφορά τη συνολική οικονομική κατάσταση των δήμων η μελέτη του ΙΟΒΕ κάνει λόγο για βελτίωση της ρευστότητας, λόγω συσσώρευσης διαθεσίμων κατά 83% μεταξύ 2011 και 2015 και υποχώρησης των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων κατά 63% την ίδια περίοδο, καθώς και η απομόχλευση (43% μείωση των συνολικών υποχρεώσεων), αποτελούν τις βασικές τάσεις στα στοιχεία ισολογισμού των δήμων με διαθέσιμους ισολογισμούς και για τα πέντε οικονομικά έτη 2011-2015 (110 δήμοι). Στην πλευρά των αποτελεσμάτων χρήσης, χαρακτηριστική είναι η πτώση τόσο των λειτουργικών εσόδων όσο και των αντίστοιχων εξόδων κατά 18% μεταξύ 2011 και 2015, με μεταβλητότητα στα καθαρά αποτελέσματα. Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι η διαπίστωση αφορά τους δήμους που έχουν δημοσιοποιήσει ισολογισμούς και για τα πέντε έτη, δήμοι που είναι πιθανό να βρίσκονται σε καλύτερη οικονομική κατάσταση σε σχέση με όσους δεν έχουν δημοσιεύσει οικονομικά στοιχεία.
Διορθωτικές κινήσεις
Ο πρόεδρος του ΙΟΒΕ, Τάκης Αθανασόπουλος, υπογράμμισε στον χαιρετισμό του τη γενικότερη ανάγκη αναθέρμανσης της οικονομίας, αναφέροντας ότι η εκδήλωση εντάσσεται στην προσπάθεια του ΙΟΒΕ να συνδράμει σε αυτή τη διαδικασία αξιολόγησης, αναπροσαρμογής και εξόδου από την κρίση. «Έχει έρθει πλέον η ώρα να αξιολογήσουμε, με επιστη- μονικές μεθόδους και με τα κατάλληλα στοιχεία, τις αλλαγές που συντελέστηκαν στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Έχει έρθει η ώρα να αντλήσουμε τα διδάγματα από την πορεία μεταρρυθμίσεων και να προβούμε σε διορθωτικές κινήσεις, με στόχο όσο το δυνατό ταχύτερη έξοδο από τη βαθιά οικονομική και κοινωνική κρίση που εξακολουθούμε να βιώνουμε στη χώρα μας» τόνισε ο κ. Αθανασόπουλος.
Ο καθηγητής Νίκος Βέττας, γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, υπογράμμισε ότι στον δημόσιο τομέα στην Ελλάδα παραδοσιακά η ταμειακή βάση αποτελεί τη λογιστική βάση που χρησιμοποιείται, η οποία εμφανίζει ορισμένα πλεονεκτήματα -με κυριότερα την απλότητα της μεθόδου και την αντικειμενικότητα-, ωστόσο δεν παρέχονται σχετικά κίνητρα για εξοικονόμηση πόρων και βελτίωση της αποδοτικότητας. «Η υιοθέτηση της δεδουλευμένης λογιστικής βάσης επιτρέπει την αναγνώριση και καταγραφή στοιχείων ενεργητικού και υποχρεώσεων, την καταγραφή των δαπανών όταν καθίστανται δεδουλευμένα και των εσόδων όταν κερδίζονται και όχι όταν γίνεται η πληρωμή ή η είσπραξή τους αντίστοιχα. Η διεθνής εμπειρία έχει καταδείξει ότι ο συνδυασμός της δεδουλευμένης λογιστικής βάσης με αποκεντρωμένες διοικητικές δομές μπο- ρεί να αποτελέσει τη βάση για ορθολογικότερη κατανομή πόρων και ορθότερη αξιολόγηση της αποδοτικότητας» εξήγησε ο κ. Βέττας, προσθέτοντας ότι η αύξηση της διαφάνειας βελτιώνει την αποτελεσματικότητα στη χρήση πόρων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και τις προοπτικές συμβολής του στην ανάπτυξη.
Νέες προτάσεις
Για να ξεπεραστούν τα προβλήματα αναφορικά με την παραγωγή και τη δημοσίευση των πληροφοριών της λογιστικής του δεδουλευμένου και των λογιστικών καταστάσεων, προτείνεται επιπλέον η εξέταση των εξής μέτρων:
Αυστηροποίηση των ποινών σε περίπτωση μη έγκαιρης διεκπεραίωσης της διαδικασίας σύνταξης και έγκρισης των λογιστικών καταστάσεων για τους μεγαλύτερους δήμους της χώρας.
Τεχνική υποστήριξη για τη διεκπεραίωση της διαδικασίας σύνταξης και έγκρισης των λογιστικών καταστάσεων στους μικρούς δήμους της χώρας.
Υποχρεωτική ανάρτηση των λογιστικών καταστάσεων στη Διαύγεια και στις ιστοσελίδες των δήμων.
Ανάπτυξη βάσης δεδομένων καταχώρησης των λογιστικών καταστάσεων τέλους χρήσης των δήμων. [SID:11156259]