Οι 6 προϋποθέσεις για επιστροφή της οικονομίας στην ανάπτυξη

Την έκθεση για τη νομισματική πολιτική υπέβαλε χθες στον Πρόεδρο της Βουλής ο διοικητής της ΤτΕ

Ηεπιστροφή της οικονομίας σε διατηρήσιμη τροχιά ανάπτυξης είναι η μοναδική λύση για να αντιμετωπιστούν τα τρία μείζονα προβλήματα που άφησε πίσω της η παρατεταμένη ύφεση: την υψηλή ανεργία, τον μεγάλο όγκο μη εξυπηρετούμενων δανείων και το γιγαντιαίο δημόσιο χρέος αναλογικά με το ΑΕΠ. Για να επιστρέψουμε όμως στην ανάπτυξη θα χρειαστεί διαφορετικό μίγμα δημοσιονομικής πολιτικής το οποίο θα στηρίζεται στην αναδιάρθρωση των μη παραγωγικών δαπανών, στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και στη μείωση των φορολογικών συντελεστών.

Χρειάζεται επίσης επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων και άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων, όπως επίσης και αποσαφήνιση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για τη διευθέτηση του χρέους, προκειμένου να μην μπει στο τραπέζι ζήτημα 4ου μνημονίου.

Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας όπως προκύπτει από το περιεχόμενο της έκθεσης για τη νομισματική πολιτική που υποβλήθηκε χθες στον Πρόεδρο της Βουλής και στο Υπουργικό Συμβούλιο. Η Τράπεζα της Ελλάδος κατέβασε τον πήχη της ανάπτυξης για το 2017 στο μόλις 1,6% (από 2,5% που ήταν η προηγούμενη πρόβλεψη) και αιτιολόγησε την αναθεώρηση με δύο επιχειρήματα:

Πρώτον, εξαιτίας της μεγάλης καθυστέρησης στην ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης η οποία είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθεί η αβεβαιότητα, να υπάρξουν εκροές καταθέσεων και να μειωθούν οι επενδύσεις.

Δεύτερον, εξαιτίας της μεγάλης αύξησης της φορολογικής επιβάρυνσης.

Ο κ. Στουρνάρας αναφέρει ότι οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές για την ανάπτυξη παραμένουν ευοίωνες, «υπό την προϋπόθεση όμως ότι θα συνεχιστεί απρόσκοπτα η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων». Για το 2018 η ΤτΕ ανεβάζει τον πήχη της ανάπτυξης στο 2,4% και για το 2019 στο 2,7%. Όσον αφορά τις προβλέψεις της ΤτΕ για τα υπόλοιπα βασικά οικονομικά μεγέθη, διαμορφώνονται, μετά και την αναθεώρηση της εκτίμησης για την πορεία του ΑΕΠ κατά την τρέχουσα χρήση, ως εξής: 1. Η ιδιωτική κατανάλωση προβλέπεται να αυξηθεί κατά 1,1% το 2017, κατά 1,4% το 2018 και κατά 1,3% το 2019. 2. Η δημόσια κατανάλωση προβλέπεται να αυξηθεί κατά 1,4% το 2017, να μειωθεί κατά 0,2% το 2018 και να ανακάμψει εκ νέου το 2019 παρουσιάζοντας αύξηση 1,8%. 3. Οι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αναμένεται να αυξηθούν φέτος μόλις κατά 5,6%, ενώ το ποσοστό αναμένεται να ανέβει στο 10,1% το 2018 και στο 11,6% το 2019. 4. Ο ρυθμός αύξησης των εξαγωγών για φέτος αναμένεται να είναι ταχύτερος συγκριτικά με τον αντίστοιχο των εισαγωγών (5,5% για τις εξαγωγές έναντι 4,4% για τις εισαγωγές). Το ίδιο προβλέπεται να γίνει και το 2018 αλλά και το 2019. Έτσι, για την επόμενη χρονιά προβλέπεται αύξηση των εξαγωγών κατά 4,7% και αύξηση των εισαγωγών κατά 4,1%. Για το 2019 η ΤτΕ βλέπει αύξηση εξαγωγών κατά 4,3% και αύξηση εισαγωγών κατά 3,9%. 5. Το ποσοστό της ανεργίας προβλέπεται ότι θα υποχωρήσει φέτος στο 22,4% από 23,5% το 2016, για να μειωθεί περαιτέρω στο 20,9% το 2018 και στο 19,1% το 2019. 6. Ο ενιαίος δείκτης τιμών καταναλωτή θα αυξηθεί κατά 0,7% φέτος, κατά 1,1% το 2018 και κατά 1,2% το 2019.

Σύμφωνα με τον διοικητή της ΤτΕ, το νέο αναπτυξιακό μοντέ- λο που θα πρέπει να εφαρμοστεί στη χώρα πρέπει να έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: 1. Άμεση εφαρμογή ενός μίγματος δημοσιονομικής πολιτικής που θα είναι περισσότερο φιλικό προς την ανάπτυξη. «Η αυξημένη έμφαση στη φορολογία μέσω υψηλών φορολογικών συντελεστών πρέπει να μετριαστεί υπέρ πολιτικών οι οποίες επικεντρώνονται στη συγκράτηση και αναδιάρθρωση των μη παραγωγικών δαπανών και στη βελτίωση της εισπραξιμότητας των φόρων και των εισφορών». 2. Επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων που έχουν ήδη αποφασιστεί και καθυστερούν, καθώς και επέκταση των ιδιωτικοποιήσεων με χρήση του θεσμού των συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα. 3. Ταχεία αξιοποίηση της μεγάλης αργούσας περιουσίας του Δημοσίου, ιδιαίτερα της ακίνητης, μέσω της κατάλληλης νομοθεσίας για τις χρήσεις γης. 4. Δραστικός περιορισμός των μεγάλων καθυστερήσεων στην απονομή της δικαιοσύνης και των γραφειοκρατικών δυσκαμψιών στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης, «οι οποίες συνιστούν από τα μεγαλύτερα προσκόμματα για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων». 5. Μεταρρυθμίσεις στις αγορές ενέργειας, προϊόντων και υπηρεσιών, και άνοιγμα των επαγγελμάτων που παραμένουν κλειστά, με άμεσο στόχο τη βελτίωση της παραγωγικότητας. 6. Ειδικότερα για την απασχόληση, απαιτούνται πολιτικές και μεταρρυθμίσεις που θα διευκολύνουν τη διάχυση της τεχνολογίας και θα ενθαρρύνουν τη νέα επιχειρηματικότητα. Προς το σκοπό αυτό, απαιτείται η ενθάρρυνση και παροχή κινήτρων για συνεργασία του ιδιωτικού τομέα με πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα ώστε να προωθηθεί η καινοτομία, προϋπόθεση για τη μετάβαση στην οικονομία της γνώσης.