Πρωτοβουλίες της δωδέκατης ώρας στο Κυπριακό
Εξαντλούνται όλα τα περιθώρια επίδειξης καλής θέλησης στο Κραν Μοντανά της Ελβετίας
Με σαφή την επιδίωξή τους να αποτρέψουν μια αποτυχία των συνομιλιών στο Κραν Μοντανά για το Κυπριακό, Λευκωσία και Αθήνα αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και εξαντλούν όλα τα περιθώρια επίδειξης καλής θέλησης, προκειμένου να διατηρήσουν ζωντανή τη διαδικασία, εν αναμονή και της άφιξης, σήμερα, του γ.γ του ΟΗΕ στο ελβετικό θέρετρο.
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης ανακοίνωσε χθες το απόγευμα ότι αναλαμβάνει πρωτοβουλία για να ξεπεραστούν τα αδιέξοδα.
Νωρίτερα, το πρωί, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τη Βρετανίδα ομόλογό του Τερέζα Μέι, με μοναδικό αντικείμενο συζήτησης τις εξελίξεις στην Ελβετία.
Είχε προηγηθεί ένα επικοινωνιακό μπαράζ της τουρκικής πλευράς, περί επικείμενης άφιξης στο Κραν Μοντανά των πρωθυπουργών των τριών εγγυητριών δυνάμεων.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, με ανάρτησή του στο Twitter, χθες, έκανε λόγο για υποβολή προτάσεων, αναμένοντας «και η άλλη πλευρά να επιδείξει ανάλογη βούληση».
Παράλληλα, κάλεσε τους πολίτες «να κωφεύσουν σε όσα ενδεχομένως κάποιοι εσκεμμένα διαρρέουν περί δήθεν υποχωρήσεων της δικής μας πλευράς» και τόνισε: «Με σοβαρότητα θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα όσα διαδραματίζονται, προκειμένου να δούμε επιτέλους ακτίνα ελπίδας, προοπτική για το μέλλον». Χθες το πρωί ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας συμφώνησε με τη Τερέζα Μέι «στη σταθερή στήριξη των συνομιλιών για δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ, καθώς και στη σημασία επίτευξης ουσιαστικής προόδου στην υφιστάμενη φάση τους».
Η κα Μέι είχε τις προηγούμενες ημέρες συνομιλία με την τουρκική ηγεσία κι όπως προέκυψε από την τηλεφωνική επικοινωνία της με τον κ. Τσίπρα, οι τρεις πρωθυπουργοί είναι έτοιμοι να μεταβούν στην Ελβετία εάν διαγράφεται προοπτική συμφωνίας.
Στην Τουρκία, τα ΜΜΕ καλλιεργούν την εντύπωση ότι δεν αποκλείεται οι τρεις πρωθυπουργοί να μεταβούν στην Ελβετία ακόμη και την Παρασκευή, πληροφορία την οποία δεν επιβεβαίωσε ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης: «Δεν προβλέπω να υπάρξει κάτι τέτοιο. Θέλουν να στήσουν σκηνικό οι Τούρκοι για τελευταία ευκαιρία. Δεν έχει γίνει κάτι για αυτό μέχρι στιγμής».
Εν όψει της παρουσίας, σήμερα, του γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στο Κραν Μοντανά, υπήρξαν χθες έντονες διεργασίες και διαβουλεύσεις μεταξύ όλων των μερών.
Το μεσημέρι ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς είχε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ενώ προηγουμένως είχε συναντηθεί με τον Βρετανό υφυπουργό Εξωτερικών επί ευρωπαϊκών θεμάτων, σερ Άλαν Ντάνκαν, ο οποίος επέστρεψε και πάλι στο Κραν Μοντανά για να λάβει τη θέση του ως επικεφαλής της βρετανικής αντιπροσωπείας στη Διάσκεψη.
Στο επίκεντρο των συνομιλιών -το απόγευμα- ήταν και χθες τα κεφαλαιώδους σημασίας ζητήματα των Εγγυήσεων και της Ασφάλειας. Υπενθυμίζεται ότι την Τρίτη ο Τούρκος ΥΠΕΞ εμφανίστηκε αμετακίνητος, δηλώνοντας ότι «μηδέν στρατός, μηδέν εγγυήσεις δεν είναι αφετηρία συζήτησης για την Τουρκία, ούτε για τους Τουρκοκύπριους».
Ο κ. Κοτζιάς, αργά το βράδυ της Τρίτης ερωτώμενος από τους δημοσιογράφους «τι άλλαξε κι έρχεται ο γ.γ. του ΟΗΕ;», σημείωσε: «Αν ρωτάτε εμένα, τίποτα. Αλλά είναι καλό που έρχεται. Θέλω να πω το εξής. Κάναμε μια συζήτηση γύρω από τη Συνθήκη των Εγγυήσεων, αποδείξαμε ότι πρέπει να τερματιστεί η παρουσία της και υποβάλαμε δέκα ερωτήματα όσον αφορά τη Συνθήκη Συμμαχίας και την παρουσία των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων, στα οποία ερωτήματα αναμένουμε κάποιος να μας απαντήσει. Τα ερωτήματα αυτά από την πλειοψηφία των πλευρών θεωρήθηκαν ορθά, σωστά και ως ο μόνος τρόπος για να προχωρήσουμε. Διότι κάποιοι κάνουν γύρω-γύρω από τα ζητήματα και δεν καταλήγουμε. Κάποιοι θέλουν να έρθουν οι πρωθυπουργοί, τους απάντησα ξανά ότι για να έρθουν οι πρωθυπουργοί πρέπει να έχουμε προχωρήσει. Διότι αν λένε ότι πέρασαν οι ημέρες και πρέπει να έρθουν οι πρωθυπουργοί, τους λέω ότι θα έρθουν οι πρωθυπουργοί με αυτή τη νοοτροπία, θα ξαναπεράσουν οι ημέρες και θα λένε ότι θα πρέπει να έρθουν οι πρόεδροι».
Εν τω μεταξύ, επιβαρύνονται τα πράγματα και στις ευρωτουρκικές σχέσεις, καθώς υπάρχει ισχυρότατο ενδεχόμενο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να ζητήσει σήμερα την αναστολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας με την Ε.Ε., σε περίπτωση που η Άγκυρα προχωρήσει στην αναθεώρηση του Συντάγματος.
Σύμφωνα με το προσχέδιο της Έκθεσης Προόδου για την Τουρκία το 2016 -παρουσιάστηκε χθες στο Στρασβούργο από την εισηγήτρια Κάτι Πίρι (Σοσιαλιστές, Ολλανδία) και το οποίο θα τεθεί σήμερα σε ψηφοφορία στην Ολομέλεια της Ευρωβουλής- οι ευρωβουλευτές αναμένεται να εκφράσουν την ανησυχία τους για την απομάκρυνση της Άγκυρας από το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και την καταπολέμηση της διαφθοράς. Παράλληλα, οι ευρωβουλευτές αναμένεται να καταδικάσουν τις επανειλημμένες δηλώσεις του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν περί επαναφοράς της θανατικής ποινής.
Ωστόσο, στο σχέδιο της Έκθεσης υπογραμμίζεται η σημασία των καλών σχέσεων μεταξύ της Ε.Ε. και της Τουρκίας και η ανάγκη να διατηρηθεί ένας «εποικοδομητικός και ανοιχτός διάλογος», ο οποίος είναι το «κλειδί» για να αντιμετωπιστούν «κοινές προκλήσεις», όπως η μετανάστευση, η ασφάλεια και η τρομοκρατία.
Η κα Πίρι επισημαίνει ότι έναν χρόνο μετά το πραξικόπημα στην Τουρκία, η κυβέρνηση έχει απομακρυνθεί από τις δημοκρατικές αξίες και έχει παραβιάσει θεμελιώδη δικαιώματα, υπενθυμίζοντας ότι μέσα σε ένδεκα μήνες η Άγκυρα έχει φυλακίσει πάνω από 15.000 άτομα και έχει απολύσει 150.000. [SID:11175132]