Σύγκριση λιμενικών αγορών: Τερματικά κρουαζιέρας
Η σύγκριση εισόδου στη διαχείριση τερματικών σταθμών κρουαζιέρας και σταθμών εμπορευματοκιβώτιων (ΣΕΜΠΟ) επιτρέπει ασφαλείς εκτιμήσεις για τον βαθμό που οι δύο λιμενικές αγορές διαφέρουν μόνο ως προς τον χρόνο εισόδου διαχειριστών τερματικών σταθμών ή υπάρχουν και άλλες δομικές διαφορές μεταξύ των διακριτών λιμενικών αγορών. Οι ερευνητές παρατηρούν μια σειρά από αναλογίες στις δύο αγορές. Κυρίαρχη, το γεγονός ότι και στις δύο αγορές πρωτοπόρες στη δραστηριοποίηση, στη διαχείριση τερματικών σταθμών είναι οι ναυτι- λιακές εταιρείες (τακτικών γραμμών και κρουαζιέρας αντίστοιχα). Οι ναυτιλιακές εταιρείες μοιράζονται σημαντικά μερίδια αγοράς με «καθαρούς» διαχειριστές τερματικών σταθμών, με τις δύο αυτές κατηγορίες επενδυτών να ακολουθούν μια επιθετική στρατηγική τόσο στη μητρική τους χώρα όσο και σε διεθνές επίπεδο. Και στις δύο αγορές οι «παγκόσμιοι διαχειριστές τερματικών» δείχνουν να έχουν την πλέον ενεργή συμμετοχή και να αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες στη διαμόρφωση των λιμενικών αγορών. Την ίδια στιγμή, όμως, στην περίπτωση της κρουαζιέρας είναι ιδιαίτερα ενεργοί και «παίκτες» που δεν εμφανίζονται στην περίπτωση των εμπορευματοκιβωτίων. Για παράδειγμα επιμελητήρια και εταιρείες σχετικές με τον τουρισμό. Παράλληλα, σε αντίθεση με τη διαχείριση ΣΕΜΠΟ, η συμμετοχή των χρηματοπιστωτικών οργανισμών στη λιμενική αγορά της κρουαζιέρας παραμένει περιορισμένη. Μια πρώτη ανάγνωση θα μπορούσε να θεωρήσει ως αιτίες τον συγκριτικά μικρότερο κύκλο εργασιών των λιμένων κρουαζιέρας ή το ότι οι λιμένες κρουαζιέρες βιώνουν το αρχικό στάδιο εισόδου επενδυτών. Όμως η μικρότερης κλίμακας επένδυση που απαιτούν οι τερματικοί σταθμοί κρουαζιέρας και η επακόλουθη μικρότερη διάρκεια των παραχωρήσεων, μειώνουν το συγκριτικό ενδιαφέρον των θεσμικών επενδυτών. Παραμένει λοιπόν ζητούμενο να διαπιστωθεί αν στο μέλλον η αύξηση των δραστηριοτήτων κρουαζιέρας και οι παραχωρήσεις μεγαλύτερο σε μέγεθος τερματικών σταθμών θα αποτελέσουν κίνητρο πιο ενεργής συμμετοχής των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Τα διαφορετικά χαρακτηριστικά των δύο αγορών έχουν επιπτώσεις και στις προτιμήσεις των διαχειριστών τερμα- τικών σταθμών λιμένων ως προς τους λιμένες που προκαλούν το ενδιαφέρον τους. Στην περίπτωση της κρουαζιέρας, οι εταιρείες κρουαζιέρας προτιμούν να διαχειρίζονται υφιστάμενους λιμένεςαφετηρία (home-ports) με σημαντικό αριθμό κινήσεων επιβατών και στην ανάληψη ευθύνης σε λιμένες με σχετικές προοπτικές λόγω των ευκαιριών που δημιουργούν οι υφιστάμενες υποδομές (π.χ. Σαβόνα). Στην περίπτωση των transit ports η προτίμηση των εταιρειών αφορά κυρίως λιμένες με «προφανή» ανεκμετάλλευτη ελκυστικότητα. Στην περίπτωση των ΣΕΜΠΟ, οι