Υστέρησαν οι εισπράξεις του Ιουλίου
Μειωμένα κατά 729 εκατ. ευρώ τα έσοδα, αλλά η συγκράτηση των δαπανών αύξησε το πρωτογενές πλεόνασμα
Πολύ μεγάλη υστέρηση έναντι του στόχου καταγράφηκε τον Ιούλιο στο σκέλος των δημοσίων εσόδων. Κατά τον πρώτο κρίσιμο μήνα για την εκτέλεση του φετινού προϋπολογισμού -λόγω της είσπραξης της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος- καταγράφηκε υστέρηση 729 εκατ. ευρώ στα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού.
Μετά τη «βουτιά» στις εισπράξεις του Ιουλίου, στο επτάμηνο παρατηρείται υστέρηση 656 εκατ. ευρώ σε επίπεδο εσόδων τακτικού προϋπολογισμού. Το πρωτογενές πλεόνασμα παραμένει πάνω από τον στόχο καθώς διαμορφώθηκε στο επτάμηνο στα 3,053 δισ. ευρώ έναντι στόχου 2,098 δισ. ευρώ για το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου. Ωστόσο, αυτή η υπέρβαση στηρίχτηκε εξ ολοκλήρου στην υπερσυγκράτηση των δαπανών οι οποίες σε επίπεδο τακτικού προϋπολογισμού εμφανίζονται μειωμένες κατά 1,047 δισ. ευρώ έναντι του στόχου.
Δεδομένου ότι η χρονιά δεν μπορεί να κλείσει με τόσο μεγάλη συγκράτηση στις δαπάνες -ειδικά στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων η υπερσυγκράτηση φτάνει στα 522 εκατ. ευρώ εις βάρος της ανάπτυξηςη κατάσταση στην εκτέλεση του προϋπολογισμού κρίνεται πλέον ως οριακή.
Και οι επόμενοι μήνες που έρχονται είναι εξαιρετικά δύσκολοι ειδικά σε ό,τι αφορά το σκέλος των εσόδων. Από τα συνολικά 51,664 δισ. ευρώ που πρέπει να συγκεντρωθούν μέχρι το τέλος του χρόνου με βάση τον αναθεωρημένο στόχο του μεσοπρόθεσμου προγράμματος -σε επίπεδο καθαρών εσόδων τακτικού προϋπολογισμού- στο 7μηνο είχαν μαζευτεί μόλις τα 26,277 δισ. ευρώ. Έτσι, στους πέντε μήνες που υπολείπονται θα πρέπει να εισπραχθούν 25,387 δισ. ευρώ ή 5,077 δισ. ευρώ ανά μήνα.
Από τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Οικονομικών προκύπτει ότι η σημαντική υστέρηση των 730 εκατ. ευρώ στο σκέλος των εσόδων προέκυψε για δύο λόγους: 1. Τη μεγαλύτερη -συγκριτικά με τον προγραμματισμό που είχε γίνει- επιστροφή φόρου. Εξαι- ρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών δόθηκαν συνολικά 465 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου 240 εκατ. ευρώ περισσότερα σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο ο οποίος προέβλεπε επιστροφές μόλις 225 εκατ. ευρώ. 2. Εμφανές πρόβλημα προέκυψε τον Ιούλιο και στα φορολογικά έσοδα, αν και το πραγματικό μέγεθος θα φανεί προς το τέλος του μήνα οπότε και θα ανακοινωθούν τα τελικά στοιχεία. Τα έσοδα προ επιστροφών φόρου του Ιουλίου ανήλθαν στα 5,396 δισ. ευρώ έναντι στόχου 5,889 δισ. ευρώ. Ο στόχος για τον συγκεκριμένο μήνα μπήκε πολύ ψηλά λόγω των νέων φορολογικών μέτρων: της αύξησης του συντελεστή φορολόγησης των ενοικίων, τη νέα κλίμακα υπολογισμού της εισφοράς αλλη- λεγγύης, την αύξηση της προκαταβολής φόρου για τους μικρομεσαίους από το 75% που ήταν μέχρι τώρα στο 100% κ.λπ. Ο στόχος δεν επιτεύχθηκε και αυτό προκαλεί μεγάλη ανησυχία στο οικονομικό επιτελείο και για τους υπόλοιπους μήνες. Παρά την αύξηση των φορολογικών συντελεστών, οι φόροι που βεβαιώθηκαν φέτος κατά την τελική εκκαθάριση ήταν λιγότεροι σε σχέση με πέρυσι κάτι που υποδηλώνει μείωση στα δηλωθέντα εισοδήματα. Επίσης, πληροφορίες από την ΑΑΔΕ αναφέρουν ότι την πρώτη δόση του φόρου πλήρωσαν οι 72 στους 100. Το αν θα «κινητοποιηθούν» οι 28 στους 100 που δεν κατέβαλαν την πρώτη δόση μέσα στον Αύγουστο ή μέχρι το τέλος του έτους, καθίσταται πλέον εξαιρετικά κρίσιμο για την εκτέλεση του προϋπολογισμού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα φορολογικά έσοδα του επταμήνου έχουν ενισχυθεί από τρεις διαφορετικές πηγές, οι οποίες δεν θα υπάρξουν και το επόμενο διάστημα. Οι τρεις πηγές είναι οι εξής:
Τα 290 εκατ. ευρώ που προστέθηκαν στον ΦΠΑ λόγω της σύμβασης παραχώρησης των περιφερειακών αεροδρομίων στη Fraport
Τα τουλάχιστον 250 εκατ. ευρώ που έχουν βεβαιωθεί (αρκετά εκ των οποίων έχουν ήδη εισπραχθεί) από τη ρύθμιση της οικειοθελούς αποκάλυψης εισοδημάτων και
Τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων που πλήρωσαν εφάπαξ (κατά κύριο λόγο με τη χρήση πιστωτικής κάρτας) περισσότεροι από 700.000 φορολογούμενοι, δηλαδή τουλάχιστον ο ένας στους τέσσερις που παρέλαβε φέτος χρεωστικό εκκαθαριστικό.
Τα έσοδα του επταμήνου
Τα καθαρά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν στο διάστημα Ιανουαρίου-Ιουλίου στα 27,342 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 610 εκατ. ευρώ ή 2,2% έναντι του αναθεωρημένου στόχου όπως αυτός αποτυπώθηκε στο μεσοπρόθεσμο σχέδιο που ψηφίστηκε τον Μάιο. Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού εμφάνισαν υστέρηση 656 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου με αποτέλεσμα να περιοριστούν στα 26,277 δισ. ευρώ έναντι στόχου 26,933 δισ. ευρώ. Οι επιστροφές εσόδων (εξαιρουμένων των επιστροφών από το πρόγραμμα εκκαθάρισης ληξιπρόθεσμων οφειλών) ανήλθαν -μετά και τις αυξημένες επιστροφές του Ιουλίου- στα 2,307 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση κατά 373 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου που ήταν 1,934 δισ. ευρώ. Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν στο 1,065 δισ. ευρώ, ποσό αυξημένο κατά 46 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου.
Το πλεόνασμα
Για την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2017 παρουσιάζεται έλλειμμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 1,322 δισ. ευρώ έναντι ελλείμματος 1,676 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2016 και στόχου για έλλειμμα 2,280 δισ. ευρώ του ΜΠΔΣ 2018-2021 για το αντίστοιχο διάστημα του 2017. Το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 3,053 δισ. ευρώ έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 2,715 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2016 και στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 2,098 δισ. ευρώ.