Οδηγία για τα απορρίμματα πλοίων μειώνει και το διοικητικό κόστος
Πρόταση σχετικά με τις λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής για την παράδοση θαλάσσιων αποβλήτων
Στη μείωση των απορρίψεων στη θάλασσα, αλλά και στην ελάφρυνση του διοικητικού κόστους, που ξεπερνάει τα 127 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, στοχεύει μία νέα πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που προωθούν οι Βρυξέλλες σχετικά «με τις λιμενικές εγκαταστάσεις παραλαβής για την παράδοση αποβλήτων από πλοία, για την κατάργηση της οδηγίας 2000/59/ΕΚ και την τροποποίηση της οδηγίας 2009/16/ΕΚ και της οδηγίας 2010/65/ΕΕ».
Οι απορρίψεις αποβλήτων στη θάλασσα, που επηρεάζουν αρνητικά το θαλάσσιο περιβάλλον, φθάνουν σύμφωνα με τις εκτιμήσεις στα 31.000 κ.μ. σε ελαιώδη απόβλητα, στα 136.000 κυβικά μέτρα στα λύματα και στους 300.000 τόνους στα απορρίμματα. Ο διοικητικός φόρτος που συνδέεται με την εφαρμογή της υφιστάμενης οδηγίας και επηρεάζει αρνητικά τις θαλάσσιες μεταφορές υπολογίζεται, όπως προαναφέρθηκε, σε 127 εκατ. ευρώ ανά έτος.
Με τη νέα οδηγία στόχος είναι να επιτευχθεί:
H προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος με μείωση των απορρίψεων αποβλήτων πλοίων στη θάλασσα και συμβολή στην επίτευξη των ευρύτερων στόχων της κυκλικής οικονομίας.
Η διευκόλυνση των ναυτιλιακών δραστηριοτήτων με μείωση του διοικητικού φόρτου.
Εναρμονισμένη εφαρμογή των διεθνώς συμφωνημένων κανόνων (MARPOL) για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της ρύπανσης από τα πλοία και να διασφαλισθούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για τους λιμένες και τους χρήστες των λιμένων, ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα του κλάδου.
Με βάση τα διάφορα μοντέλα που εξέτασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προωθήθηκε τελικά η επιλογή που χαρακτηρίστηκε ως «3Β», καθώς συνδυάζει τους στόχους της μείωσης των απορρίψεων αποβλήτων στη θάλασσα, ιδιαίτερα των απορρίψεων σκουπιδιών (θαλάσσια απορρίμματα), με την πρόθεση μείωσης του διοικητικού φόρτου μέσω της περαιτέρω εναρμόνισης με τη σύμβαση MARPOL.
Η προτιμώμενη επιλογή αναμένεται να δημιουργήσει, ωστόσο, πρόσθετες δαπάνες συμμόρφωσης και λειτουργικές δαπάνες, ιδιαίτερα για επενδύσεις στη συλλογή αποβλήτων στους λιμένες, την εναρμόνιση των συστημάτων κάλυψης του κόστους και την ανάπτυξη νέας ικανότητας παραλαβής και επεξεργασίας νέων ροών αποβλήτων. Όμως, οι δαπάνες αυτές αναμένεται να είναι περιορισμένες, υποστηρίζουν τα κοινοτικά όργανα. Επίσης σημειώνουν ότι τα κράτη-μέλη διασφαλίζουν ότι το κόστος της λειτουργίας λιμενικών εγκαταστάσεων για την παραλαβή και την επεξεργασία αποβλήτων από πλοία, πλην των καταλοίπων φορτίου, καλύπτεται με την είσπραξη τέλους από τα πλοία.
Τα τέλη μπορούν να διαφοροποιούνται λαμβανομένων υπ’ όψιν, μεταξύ άλλων, της κατηγορίας, του τύπου και του μεγέθους του πλοίου και του είδους των δρομολογίων που εκτελεί, καθώς και λαμβανομένων υπ’ όψιν υπηρεσιών που παρέχονται εκτός του κανονικού ωραρίου λειτουργίας στον λιμένα.
Ακόμη, τα τέλη μειώνονται εάν βάσει του σχεδιασμού, του εξοπλισμού και της λειτουργίας του πλοίου μπορεί να αποδειχθεί ότι το πλοίο παράγει μειωμένες ποσότητες EL 30 EL αποβλήτων και διαχειρίζεται τα απόβλητά του με βιώσιμο και περιβαλλοντικά ορθό τρόπο.
Σε κάθε περίπτωση η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημειώνει ότι η επιλογή έγινε δεκτή με ικανοποίηση, όμως ορισμένοι λιμένες είναι κατά της επιβολής εξ ολοκλήρου έμμεσου τέλους για τα απορρίμματα. Επίσης χρήστες των λιμένων ζήτησαν μεγαλύτερη διαφάνεια στα τέλη αποβλήτων, βελτιωμένες διαδικασίες διαβούλευσης και εναρμόνιση του καθεστώτος απαλλαγής. Πάντως τα κράτη-μέλη δύνανται να εξαιρούν πλοίο που καταπλέει στους λιμένες τους από τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στην οδηγία, εάν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις ότι: α) το πλοίο εκτελεί τακτική γραμμή με συχνούς και τακτικούς ελλιμενισμούς, β) υπάρχει διακανονισμός που εγγυάται την παράδοση των αποβλήτων και την καταβολή του τέλους σε λιμένα ευρισκόμενο στη διαδρομή του πλοίου.
Τέλος, η Ε.Ε. επισημαίνει ότι για να αποφευχθεί η πληθώρα διαφορετικών πολιτικών στους λιμένες όσον αφορά την παράδοση αποβλήτων από τα πλοία και για να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού τόσο για τους λιμένες όσο και για τους χρήστες των λιμένων, είναι αναγκαία η περαιτέρω εναρμόνιση σε επίπεδο Ε.Ε.
[SID:11661752]