Αναλυτικός «οδηγός» για τη συμπλήρωση του φετινού εντύπου Ε1

καθάριση της δήλωσής τους. 22

Στο ηλεκτρονικό έντυπο της φορολογικής δήλωσης υπάρχουν πεδία διαγραμμισμένα με κίτρινο χρώμα. Πατώντας στα διαγραμμισμένα με κίτρινο χρώμα πεδία, είτε θα εμφανίζονται σε πίνακες ήδη προσυμπληρωμένα στοιχεία τα οποία ο φορολογούμενος θα καλείται απλά να επιβεβαιώσει, όπως στις περιπτώσεις των κατοικιών ή των αυτοκινήτων που χρησιμοποίησε το 2017 (και είχε συμπεριλάβει και στις προηγούμενες φορολογικές του δηλώσεις), είτε θα εμφανίζονται πίνακες στους οποίους ο φορολογούμενος θα πρέπει να συμπληρώσει αναλυτικά τα στοιχεία που του ζητούνται, όπως στις περιπτώσεις των ανήλικων τέκνων που τον βαρύνουν. Με την ολοκλήρωση της συμπλήρωσης κάθε εμφανιζόμενου πίνακα, ο φορολογούμενος πρέπει να «κλικάρει» στην επιλογή «μεταφορά στη δήλωση», προκειμένου τα στοιχεία που ανέγραψε να μεταφερθούν αυτόματα στους αντίστοιχους κωδικούς της δήλωσης.

23

Για να δηλώσει ο φορολογούμενος τους τόκους που πιστώθηκαν το 2017 στους τραπεζικούς λογαριασμούς του ιδίου και της συζύγου του ή της συμβίας του (σε περίπτωση συμφώνου συμβίωσης) πρέπει να κάνει «κλικ» πάνω στη λέξη «ΕΔΩ» που περιλαμβάνεται στη φράση «Για εμφάνιση τόκων πατήστε ΕΔΩ», στην παράγραφο 3 του υποπίνακα 4Δ1 της φορολογικής δήλωσης. Μόλις «κλικάρει» πάνω στη λέξη αυτή, τότε θα εμφανίζεται στην οθόνη του υπολογιστή του ένας πληροφοριακός πίνακας στον οποίο αναγράφονται αναλυτικά όλα τα ποσά των τόκων που έχουν πιστωθεί κατά τη διάρκεια του 2017 σε κάθε τραπεζικό λογαριασμό του ιδίου και της συζύγου του. Αναγράφεται επίσης το άθροισμα όλων των ποσών τόκων ξεχωριστά για τον κάθε σύζυγο, καθώς και οι τόκοι που αναλογούν σε συνδικαιούχους λογαριασμών. Επιπλέον, αναγράφονται και τα ποσά του φόρου 10% που έχουν παρακρατηθεί. Το άθροισμα των τόκων απ’ όλους τους τραπεζικούς λογαριασμούς, όπως αναγράφεται στον συγκεκριμένο πίνακα, πρέπει να μεταφερθεί στον κωδικό 667 για τον σύζυγο και στον κωδικό 668 για την σύζυγο. Λίγο πιο κάτω, στους κωδικούς 675-676 πρέπει να δηλωθούν τα ποσά του φόρου που έχουν παρακρατηθεί από τους τόκους των καταθέσεων.

Στις περιπτώσεις κοινών τραπεζικών λογαριασμών σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (κάθε μορφής στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό) υπάρχει υποχρέωση δήλωσης των ποσών των τόκων καταθέσεων που αναλογούν στους πραγματικούς δικαιούχους οι οποίοι καθορίζονται με βάση τις πραγματικές περιστάσεις. Ο προϊστάμενος της ΔΟΥ έχει, σε κάθε περίπτωση, τη διακριτική ευχέρεια να κρίνει διαφορετικά. 24

Στον πίνακα 7, στην 4η σελίδα του Ε1 επανενεργοποιείται από φέτος ο κωδικός 049 και δίπλα σε αυτόν προστίθεται και ο κωδικός 050. Στον κωδικό 049 για τον υπόχρεο φορολογούμενο και στον κωδικό 050 για τη σύζυγό του (ή τη συμβία του αν έχει συναφθεί σύμφωνο συμβίωσης) θα είναι προσυμπληρωμένα από τις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ τα ποσά των δαπανών που πραγματοποιήθηκαν το 2017 για αγορές αγαθών και λήψη υπηρεσιών με πλαστικό χρήμα (χρεωστικές ή πιστωτικές κάρτες). Οι κωδικοί αυτοί θα είναι προσυμπληρωμένοι με ποσά μόνο στα έντυπα Ε1 μισθωτών, συνταξιούχων και κατ’ επάγγελμα αγροτών, οι οποίοι δικαιούνται ετήσιας έκπτωσης φόρου έως 1.900-2.100 ευρώ, αλλά υποχρεούνται να την κατοχυρώσουν με δαπάνες εξοφληθείσες με πλαστικό χρήμα ή άλλα μέσα ηλεκτρονικής πληρωμής.

Σε κάθε έντυπο Ε1, οι κωδικοί 049-050 δεν θα είναι «κλειδωμένοι». Οι φορολογούμενοι θα έχουν τη δυνατότητα να παρέμβουν και να προσθέσουν δαπάνες οι οποίες ενδεχομένως να μην εμφανίζονται, όπως π.χ. πληρωμές που έχουν γίνει με μεταφορά χρηματικών ποσών από τους τραπεζικούς λογαριασμούς τους στους λογαριασμούς επιχειρηματιών και ελευθέρων επαγγελματιών (π.χ., εμπόρων, δικηγόρων, ιατρών κ.λπ.), ο οποίοι δεν έχουν δηλωθεί μέχρι σήμερα ως επαγγελματικοί. Σε κάθε τέτοια περίπτωση, οι φορολογούμενοι θα μπορούν να επικαλεστούν τα ενημερωτικά (statements) των τραπεζών.

Πίνακας 4Α - Εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις 25

Όταν συμπληρώνονται οι κωδικοί 307-308 με αμοιβές από «μπλοκάκια», απαιτείται η αναγραφή των ΑΦΜ των εργοδοτών και σε περίπτωση που αυτοί υπερβαίνουν τους τρεις, πρέπει να αναγραφεί οπωσδήποτε ο ΑΦΜ του προσώπου από το οποίο προέρχεται τουλάχιστον το 75% των ακαθάριστων εσόδων. Οι αμοιβές αυτές φορολογούνται ως εισοδήματα από μισθωτή εργασία, δηλαδή με τη φορολογική κλίμακα των μισθωτών, στην οποία ισχύει ετήσια έκπτωση φόρου έως 1.9002.100 ευρώ.

26

Όταν αναγράφονται εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις που δεν έχουν προσυμπληρωθεί, δηλαδή όταν συμπληρώνονται οι κωδικοί 343-344 (χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση), πρέπει να καταχωρούνται οι ΑΦΜ εργοδοτών - ασφαλιστικών φορέων με τα αντίστοιχα ποσά, βάσει

των βεβαιώσεων αποδοχών.

Πίνακας 4Β - Εισόδημα αξιωματικών και κατωτέρω πληρώματος Ε.Ν.

27

Το εισόδημα που αποκτούν οι αξιωματικοί και το κατώτερο πλήρωμα που υπηρετούν σε πλοία του εμπορικού ναυτικού φορολογείται με φορολογικό συντελεστή 15% και 10% αντίστοιχα και εξαντλείται η φορολογική τους υποχρέωση.

Πίνακας 4Γ1 - Εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα

28

Το καθαρό εισόδημα που αποκτάται από αγροτική δραστηριότητα θεωρείται πλέον ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, δηλαδή ως καθαρό κέρδος, και φορολογείται με κλίμακα συντελεστών κυμαινόμενων από 22% - 45%. Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος που έχει αποκτήσει καθαρό εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα είναι κατ’ επάγγελμα αγρότης δικαιούται ετήσιας έκπτωσης φόρου έως 1.900-2.100 ευρώ, όπως και οι μισθωτοί. Το εισόδημα από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, προσδιορίζεται με λογιστικό τρόπο (έσοδα μείον έξοδα) ανεξάρτητα από την υποχρέωση τήρησης βιβλίων ή όχι. Οι μη υπόχρεοι σε έκδοση φορολογικών στοιχείων που έχουν πραγματοποιήσει και λιανικές πωλήσεις αγροτικών προϊόντων, προσθέτουν στα ακαθάριστα έσοδά τους και τις πωλήσεις αυτές που αποδεικνύονται είτε με απλές αποδείξεις είσπραξης είτε με οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο μέσο.

29

Προκειμένου να δηλωθεί εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα για το φορολογικό έτος 2017 είναι απαραίτητη η συμπλήρωση του εντύπου Ε3. Το Ε3 πρέπει υποχρεωτικά να υποβληθεί πριν από το Ε1.

30

Κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα συνυπολογίζονται, εκ των άμεσων ενισχύσεων του Πυλώνα I της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, όπως αυτές ορίζονται, μόνο η βασική ενίσχυση καθώς και, κατά το ποσό που υπερβαίνουν τα 12.000 ευρώ, οι πράσινες και συνδεδεμένες ενισχύσεις. Οι αγροτικές αποζημιώσεις στο σύνολό τους δεν περιλαμβάνονται στον προσδιορισμό του κέρδους από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα. Οι βεβαιώσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ για τις επιδοτήσεις που αφορούν το έτος 2017 θα φέρουν ακριβή χαρακτηρισμό για τον ορθό φορολογικό χειρισμό τους.

Ειδικότερα, η βασική ενίσχυση φορολογείται από το πρώτο ευρώ, ενώ οι πράσινες και οι συνδεδεμένες φορολογούνται μόνο κατά το μέρος που, αθροιζόμενες, υπερβαίνουν τα 12.000 ευρώ. Ωστόσο κάθε περίπτωση αγροτικής επιδότησης / ενίσχυσης πρέπει να αναγραφεί υποχρεωτικά στην πρώτη σελίδα του εντύπου Ε3, αρχικά, για πληροφοριακούς σκοπούς (Πίνακας Γ2’, κωδικοί 071-080). Το ποσό της βασικής ενίσχυσης (κωδ. 071) από το πρώτο ευρώ, καθώς και το άθροισμα των πράσινων (κωδ. 072) και συνδεδεμένων ενισχύσεων (κωδ. 073) για το μέρος άνω των 12.000 ευρώ, μεταφέρονται στη δεύτερη σελίδα του εντύπου Ε3 για να προσμετρηθούν στη διαμόρφωση του κέρδους από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα. Οι τρεις αυτές κατηγορίες αποτελούν εισοδηματικές ενισχύσεις, ενώ όλες οι περιπτώσεις των επενδυτικών επιδοτήσεων (κωδικοί 074, 076 και 079 του Ε3), καθώς και οι λοιπές περιπτώσεις των εισοδηματικών ενισχύσεων (κωδικοί 075, 077 και 080 του Ε3) δεν λαμβάνονται υπ’ όψιν στον προσδιορισμό του κέρδους από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα.

Οι υπόλοιπες κατηγορίες των εισοδηματικών αγροτικών επιδοτήσεων (λοιπές περιπτώσεις επιδοτήσεων / ενισχύσεων, κωδικοί 075,077 και 080 του εντύπου Ε3), καθώς και το μέρος των πρασίνων και συνδεδεμένων που δεν λήφθηκε υπ’ όψιν κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα (αθροιζόμενες δηλαδή μέχρι τα 12.000 ευρώ) δύνανται να καλύπτουν τεκμήρια και υπόκεινται σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Γι’ αυτόν τον λόγο, τα ποσά αυτά, αναγράφονται στους κωδικούς 659-660 του εντύπου Ε1 της δήλωσης φόρου εισοδήματος. Τα παραπάνω δεν ισχύουν για τα ποσά των επενδυτικών ενισχύσεων / επιδοτήσεων (κωδικοί 074, 076 και 079 του εντύπου Ε3) τα οποία συμπληρώνονται για πληροφοριακούς λόγους.

Οι αγροτικές αποζημιώσεις δεν δύνανται να καλύπτουν τεκμήριο και, συνεπώς, δεν δηλώνονται στο Ε1.

Πίνακας 4Γ2 - Εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα 31

Στον υποπίνακα Γ2 του ΠΙΝΑΚΑ 4, δηλώνονται τα ακαθάριστα έσοδα, καθαρά κέρδη/ζημίες και οι παρακρατηθέντες προκαταβλητέοι φόροι των εισοδημάτων από επιχειρηματική δραστηριότητα για τους επιτηδευματίες που είτε τηρούν βιβλία με βάση τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα (ΕΛΠ) είτε είναι απαλλασσόμενοι/μη υπόχρεοι σε βιβλία με βάση τα ΕΛΠ (κωδ.: 401-402, 425-426, 413-414, 415-416, 601-602, 605-606). Στους φορολογούμενους που θεωρούνται ότι αποκτούν εισοδήματα αυτής της κατηγορίας περιλαμβάνονται και οι ελεύθεροι επαγγελματίες (πρώην Ζ΄ πηγή