«Ναυμαχία» για τους ρύπους
Στο τραπέζι οι στόχοι μείωσης εκπομπών CO2
Ένα σκληρό παιχνίδι... πόκερ βρίσκεται σε εξέλιξη σε διεθνές επίπεδο με αφορμή τη συνεδρίαση της Επιτροπής Προστασίας του Θαλασσίου Περιβάλλοντος του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) που αρχίζει στις 9 Απριλίου, όπου θα συζητηθούν οι στόχοι για τη μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων του θερμοκηπίου από τη ναυτιλία.
Ομάδα χωρών της Ε.Ε. προωθεί μια θέση που έχει προκαλέσει ανησυχία στη διεθνή ναυτιλία και χαρακτηρίζεται ως ανορθολογική, ανεφάρμοστη και αναποτελεσματική, αφού προβλέπει τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακος από τα πλοία κατά 70%100% μέχρι το 2050, χωρίς παράλληλα να έχει εξασφαλιστεί τεχνικά η διάθεση καυσίμων μηδενικού CO2! Η πρόταση αυτή της Ε.Ε. συνεπικουρείται από «περιβαλλοντικά» λόμπι στις Βρυξέλλες, τα οποία, σύμφωνα με εφοπλιστικούς κύκλους, διακρίνονται από αρνητική στάση απέναντι στον ναυτιλιακό κλάδο, παρά το γεγονός ότι το πλοίο μεταφέρει το 90% του παγκόσμιου εμπορίου και «συνεισφέρει» μόλις 2,7% στους αερίους ρύπους του CO2.
Δυσαρέσκεια
Η Ελλάδα μαζί με την Κύπρο και τη Μάλτα, που εκπροσωπούν το μεγαλύτερο τμήμα της ευρωπαϊκής ναυτιλίας, αρχικά τάχθηκαν κατά της πρότασης.
Όπως προκύπτει από έγγραφο της Ε.Ε., η θέση χαρακτηρίστηκε ως «ανορθολογική» και επιζητούσαν να έχουν αυτόνομη παρουσία κατά τη συζήτηση του θέματος στον ΙΜΟ. Ωστόσο, οι Βρυξέλες επέμειναν σε ενιαία ευρωπαϊκή θέση και εκπροσώπηση. Θα πρέπει να σημειωθεί, ως ενδεικτικό των πιέσεων που ασκούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ότι πριν από λίγες ημέρες κυκλοφόρησε μελέτη περιβαλλοντικής οργάνωσης που ήθελε τις τρεις χώρες να έχουν τη χαμηλότερη βαθμολογία αναφορικά με τους στόχους που θέτουν για τη μείωση των εκπομπών αερίων ρύπων από τη ναυτιλία. Στην πορεία οι τρεις χώρες αποφάσισαν να άρουν τις επιφυλάξεις τους και να δεχθούν να τους εκπροσωπήσει στον ΙΜΟ η Ε.Ε. με την «ανορθολογική» αυτή θέση. Η ελληνική πλευρά εκτιμά, ωστόσο, ότι τελικά θα υπάρξει μια συμβιβαστική πρόταση που θα προστατεύει και τα ναυτιλιακά συμφέροντα. Πάντως, κύκλοι της Ακτής Μιαούλη εξέφρασαν στη «Ν» την έντονη δυσαρέσκειά τους για το γεγονός ότι η Ελλάδα «υπαναχώρησε» από τις θέσεις της και θεωρούν ότι η ευρωπαϊκή ναυτιλία, το 50% της οποίας είναι η ελληνική, υπήρξε θύμα πολιτικών σκοπιμοτήτων.
Εναλλακτικές προτάσεις
Απέναντι στη «φιλόδοξη» πρόταση της Ε.Ε., που εκπορεύεται κυρίως από τις ανεπτυγμένες βιομηχανικά και λιγότερο «ναυτιλιακές» χώρες, βρίσκονται άλλες μεγάλες ναυτιλιακές δυνάμεις, όπως η Κίνα και η Ιαπωνία, οι οποίες προκρίνουν πιο ρεαλιστικές λύσεις που γίνονται εν μέρει αποδεκτές και από τη διεθνή πλοιοκτησία.
Εν όψει της διαμορφωθείσης κατάστασης, το Διεθνές Ναυτικό Επιμελητήριο (ICS) και η Ένωση των εφοπλιστικών φορέων της Ευρώπης (ECSA) τάσσονται υπέρ ενός συμβιβασμού στον ΙΜΟ, γύρω από ρεαλιστικούς στόχους. Οι μη ρεαλιστικές προτάσεις, εκτιμούν ότι υπονομεύουν την επίτευξη μιας συμφωνίας στον ΙΜΟ και η αποτυχία θα οδηγήσει τελικά στην υπονόμευση του κύρους του οργανισμού και στη λήψη αποφάσεων σε περιφερειακό επίπεδο σε βάρος και του περιβάλλοντος και του ελεύθερου υγιούς ανταγωνισμού.
Χαρακτηριστική από την άποψη αυτή είναι η τοποθέτηση του προέδρου της ECSA Πάνου Λασκαρίδη, ο οποίος τόνισε χθες ότι η ECSA στηρίζει σθεναρά και υποστηρίζει μια διορατική συμβιβαστική προσέγγιση από τα κράτημέλη και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα για την επίτευξη συμφωνίας, η οποία είναι ο στόχος προς όφελος της βιομηχανίας και του περιβάλλοντος.
Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να επιδείξουν πολύ μεγαλύτερη προθυμία για συμβιβασμό παρά να θέσουν σε κίνδυνο μια συμφωνία για μια ουσιαστική στρατηγική. Μια τέτοια εξέλιξη θα υπονόμευε σε μεγάλο βαθμό το κύρος του ΙΜΟ και τη μελλοντική βιωσιμότητα της ναυτιλιακής βιομηχανίας, δήλωσε από την πλευρά του ο πρόεδρος της ICS, Esben Poulsson.
Για την εξεύρεση μια κοινά αποδεκτής λύσης το ICS προτείνει να εξεταστούν οι εναλλακτικές προτάσεις που διατυπώνονται από την Κίνα και την Ιαπωνία (η δεύτερη προτείνει μείωση των ρύπων κατά 40% μέχρι το 2050), οι οποίες και μπορούν να αποτελέσουν τη βάση ενός πιθανού συμβιβασμού. Η Κίνα φαίνεται ότι σε αντίθεση με το παρελθόν αποδέχεται τώρα στόχους μείωσης των ρύπων CO2. Συνεπώς, τονίζει το ICS, εάν τα κράτη της Ε.Ε. επιθυμούν μια παγκόσμια συμφωνία θα πρέπει να αναγνωρίσουν τη μετατόπιση της Κίνας και να μεταβάλουν ομοίως τις δικές τους θέσεις.