Είναι τα happinomics μια νέα επιστήμη;
Πριν από τρία χρόνια περίπου είχα παρακολουθήσει μία τηλεοπτική συνέντευξη του Γάλλου φιλόσοφου και πρώην υπουργού Παιδείας στην χώρα του, καθηγητή Ζαν-Λικ Φερί, στην οποία μιλούσε για το βιβλίο του «Η Καταστροφική Καινοτομία». Στη συζήτηση που είχε με άλλους συγγραφείς αναφέρθηκε στο θέμα της ευτυχίας και τη φιλοσοφική του διάσταση. Δύο χρόνια αργότερα κυκλοφορούσε το βιβλίο του «Τα 7 Βήματα Προς Την Ευτυχία», στο οποίο ο συγγραφέας ανιχνεύει ποιο είναι το νόημα των πραγμάτων και πώς, μέσα από την αναζήτηση αυτή, ένας άνθρωπος μπορεί να δώσει περιεχόμενο στη ζωή του - που αποτελεί και προϋπόθεση για είσοδο στην ευτυχία.
Σήμερα, δέκα χρόνια μετά το ξέσπασμα της κρίσης του 2008, τα φαινόμενα που προκλήθηκαν από το γεγονός αυτό έφεραν στο προσκήνιο τα αποκαλούμενα «οικονομικά της ευτυχίας» (Happinomics), τα οποία έχουν ήδη γίνει μια νέα μόδα. Από τις βρετανικές και γαλλικές κυβερνήσεις που εξετάζουν τρόπους για την παρακολούθηση των happinomics, έως τα Ηνωμένα Έθνη που δημοσίευσαν την πρώτη ετήσια Έκθεση Παγκόσμιας Ευτυχίας το 2012, η ευεξία έχει γίνει το δημοφιλέστερο αντικείμενο μέτρησης.
Δυστυχώς, όμως, όσοι αναζητούν έναν πιο ευχάριστο τρόπο να προσεγγίσουν τα τελευταία δέκα χρόνια, θα απογοητευθούν. Σύμφωνα με τον δείκτη αρνητικών συναισθημάτων (π.χ. θυμός, λύπη, πόνος) που συντάσσεται από την εταιρεία δημοσκοπήσεων Gallup, αν συνεχιστούν οι σημερινές τάσεις, ο κόσμος μας θα είναι φέτος πολύ πιο κατσουφιασμένος απ’ ό,τι ήταν πριν από μία δεκαετία. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν παγκόσμιες νησίδες ευτυχίας που, πιθανότατα, έως το τέλος του έτους να ανατρέψουν τη σημερινή κατάσταση.
Σύμφωνα με την Gallup, κατά την τελευταία δεκαετία οι περισσότερες χώρες έχουν δει βελτίωση κι όχι χειροτέρευση. Αλλά η πρόοδος είναι άνιση. Ενώ οι Κινέζοι γίνονται πιο χαρούμενοι, στην Αμερική, την Ιαπωνία και σε 11 χώρες της δυτικής Ευρώπης οι άνθρωποι είναι κατά μέσον όρο όλο και λιγότερο ικανοποιημένοι από τη ζωή τους - με την Ελλάδα να κατέχει τα πρωτεία στη Δύση και να εμφανίζεται ως η τρίτη πιο δυστυχισμένη χώρα στον κόσμο, μετά την Υεμένη και το Σουδάν. Και το ερώτημα που τίθεται είναι αυτό της σύνδεσης της ευτυχίας με την οικονομική μεγέθυνση και ανάπτυξη και υπό ποιους όρους.
Το θέμα της σχέσης οικονομίας και ευτυχίας έχει έλθει στο προσκήνιο από τις αρχές της δεκαετίας