ΟΙ ΑΜΦΙΣΒΗΤHΣΕΙΣ
αμφισβητήσεων και διεκδικήσεων που εγκαινίασε η Τουρκία στις αρχές της δεκαετίας του 1970 έναντι των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας (από το 1973 με τις πρώτες διεκδικήσεις στην υφαλοκρηπίδα και το 1975 με την πρώτη αμφισβήτηση του εύρους του ελληνικού εθνικού εναερίου χώρου, την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο και την κατοχή του βόρειου τμήματός της τον Ιούλιο 1974, μέχρι την κρίση στα Ίμια τον Ιανουάριο 1996, αλλά και τις τρέχουσες εντάσεις) και συνεχίζεται ως σήμερα καθιστά δύσκολη την προσπάθεια των δύο λαών να οικοδομήσουν σχέσεις καλής γειτονίας.
Η τουρκική πολιτική έναντι της Ελλάδας ήταν και είναι η μεταβολή του εδαφικού status quo, που προβλέπεται σε διεθνείς συνθήκες, με κεντρικό άξονα τη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης, καθώς και του νομικού καθεστώτος στον θαλάσσιο και εναέριο χώρο που πηγάζει από το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας (UNCLOS).
Από την πλευρά της η Ελλάδα, σύμφωνα με το υπουργείο Εξωτερικών, είναι αυστηρώς προσηλωμένη στην αρχή της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών επί τη βάσει του διεθνούς δικαίου και έχει αποδεχτεί με δήλωσή της τη γενική υποχρεωτική δικαιοδοσία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης με τις εξαιρέσεις που ρητά ορίζονται στο κείμενο αυτής, ενώ έχει κυρώσει τη Σύμβαση των Η.Ε. για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS 1982). Με δήλωσή της το 2015 εξαίρεσε από τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου της Σύμβασης τις οριοθετήσεις θαλασσίων ζωνών, σύμφωνα με το άρθρο 298 αυτής.
Η χώρα μας επιδιώκει, στο πλαίσιο αυτό, να επιλύσει τη μόνη διαφορά που υφίσταται μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, δηλαδή την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, σύμφωνα με τους κανόνες του διεθνούς δικαίου και, ειδικότερα, το δίκαιο της θάλασσας.
Η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας επιτελεί ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στις ελληνο-τουρκικές σχέσεις. Η Ελλάδα είναι υποστηρικτική γιατί θεωρεί ότι η Ε.Ε. είναι καταλύτης για την περιφερειακή σταθερότητα και ανάπτυξη και πιστεύει πως η ένταξη της Τουρκίας, αφού εκπληρωθούν οι αναγκαίες προϋποθέσεις που τέθηκαν από την Ε.Ε., θα είναι επωφελής για την ίδια. Παρά κάποια βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, που έχει πραγματοποιήσει η Τουρκία σε σχέση με την ελληνική μειονότητα στην Κωνσταντινούπολη και στην Ίμβρο και με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, η Άγκυρα παραμένει εγκλωβισμένη σε μια παρωχημένη λογική αμοιβαιότητας. Συγκεκριμένα, η Τουρκία εξακολουθεί να συνδέει τις υποχρεώσεις της όσον αφορά τον σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου και της θρησκευτικής ελευθερίας των πολιτών της με τη μουσουλμανική μειονότητα στη Θράκη. Από την πλευρά της, η ελληνική πολιτεία, πέραν της πλήρους και έμπρακτης συμμόρφωσης με τις ειδικότερες προβλέψεις της Συνθήκης της Λωζάννης και του διεθνούς δικαίου εν γένει, σέβεται τις θρησκευτικές πεποιθήσεις και πολιτιστικές ιδιαιτερότητες των τριών συνιστωσών της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη και επιφυλάσσει στους Έλληνες πολίτες, μέλη της μειονότητας, πλήρη ισονομία και ισοπολιτεία. Οι τουρκικές απόπειρες σφετερισμού της ταυτότητας της μειονότητας και ισοπέδωσης των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της κάθε συνιστώσας αντιστρατεύονται το διεθνές δίκαιο και καταλήγουν σε παραβίαση των δικαιωμάτων των μελών της μειονότητας. Αποτελεί σταθερή επιδίωξη της
Ελλάδας η μετατροπή της ελληνοτουρκικής σχέσης από αντιπαραθετική σε συνεργατική.