Πώς θα ανοίξει πλήρως η αγορά του yachting στην Ελλάδα

Οεπερχόμενος μετασχηματισμός του ελληνικού yachting και η δημιουργία φιλικού περιβάλλοντος για την προσέλκυση σκαφών αναψυχής στη χώρα κυριάρχησαν στις συζητήσεις και τα «πηγαδάκια» που δημιουργήθηκαν στη διάρκεια του 17ου East Med Yacht Show που πραγματοποιήθηκε στη Μαρίνα Ζέας στον Πειραιά. Για πρώτη φορά τα τελευταία 10 χρόνια όλοι οι φορείς που εμπλέκονται στο ελληνικό θαλάσσιο τουρισμό, πλοιοκτήτες - μαρίνες - πράκτορες, βρίσκονται σε «ανοικτή ακρόαση» με την πολιτεία προκειμένου να αρθούν όλα τα πραγματικά εμπόδια για την προσέλκυση σκαφών στη χώρα μας.

Παρά το γεγονός, όμως, ότι η συζήτηση βρίσκεται σε εξέλιξη για περισσότερο από 10 μήνες, δεν έχει βρεθεί ακόμα κοινός τόπος. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που αλίευσε η «Ν» στη διάρκεια των εκδηλώσεων για την έκθεση, το ζήτημα της αλλαγής θεσμικού πλαισίου στον κλάδο έχει κολλήσει. Η θέση που εκφράζουν όλες οι πλευρές είναι ότι στόχος όλων είναι να μην υπάρχουν παράνομοι ναύλοι. Ωστόσο δεν είναι λίγοι οι πλοιοκτήτες των επαγγελματικών σκαφών αναψυχής που ανέφεραν χαρακτηριστικά ότι αν κάποιος λειτουργεί «πειρατικά» για πολλά χρόνια του είναι εξαιρετικά δύσκολο να προσαρμοστεί στις νόμιμες διαδικασίες ακόμα και αν η επιβάρυνση είναι ελάχιστη. Η πλευρά των πρακτόρων υποστηρίζει ότι δεν τίθεται θέμα οργανωμένων παράνομων ναύλων και ότι απλά τα μεγάλα yachts με τρίτες (εκτός Ε.Ε.) σημαίες δεν θα επισκέπτονται τη χώρα μας για όσο διάστημα ισχύει ο «αποκλεισμός» τους. Σημειώνεται ότι με την ισχύουσα νομοθεσία τα εμπορικά σκάφη αναψυχής με σημαίες εκτός Ε.Ε. δεν έχουν τη δυνατότητα να κάνουν ταξίδια σε ελληνικούς προορισμούς, με αποτέλεσμα, όπως ισχυρίζονται όσοι είναι υπέρ της άμεσης και πλήρους άρσης του καμποτάζ, η ελληνική οικονομία και οι επιχειρήσεις να χάνουν δεκάδες ίσως και εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ. Κλάδοι που ευνοούνται άμεσα από τα σκάφη που το καλοκαίρι θα κάνουν κρουαζιέρες στα ελληνικά νησιά και τον χειμώνα θα «δένουν» στην Ελλάδα είναι οι μαρίνες, οι εφοδιαστές, οι επισκευαστές, οι κατασκευαστές, οι trader ναυτιλιακών καυσίμων, τα εστιατόρια, τα εμπορικά καταστήματα αλλά και νυχτερινά κέντρα διασκέδασης.

Από την άλλη πλευρά, όσοι υποστηρίζουν ότι η απελευθέρωση της αγοράς πρέπει να γίνει με όρους ισονομίας για όλους, σημειώνουν ότι η Ελλάδα έχει την ιδιομορφία των επαγγελματικών σκαφών τουρισμού, κάτι που δεν απαντάται σε συχνά στην υπόλοιπη Ευρώπη. Τα σκάφη αυτά που είναι αρκετές χιλιάδες χρησιμοποιούν Έλληνες ναυτικούς, καταβάλλουν εισφορές στο Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο καθώς και τους φόρους που προβλέπει η νομοθεσία. Για τον λόγο αυτό, επιμένουν ότι θα πρέπει ο ανταγωνισμός να έχει ανάλογες υποχρεώσεις ώστε να παραμείνει ανταγωνιστική και η ελληνική σημαία. Στα επιχειρήματά τους, όσοι υποστηρίζουν αυτό το μοντέλο σημειώνουν και την εθνική σημασία που έχει να υπάρχει η ελληνική σημαία στο Αιγαίο, σε μια περίοδο που τα τουρκικά σκάφη αναψυχής προσπαθούν αν βρουν τρόπους να «εισβάλουν» στην ελληνική αγορά.

Οι εκπρόσωποι των πρακτόρων, όμως, απαντούν ότι δεν είναι συμφέρουσα η απαίτηση εγκατάστασης γραφείου στην Ελλάδα, διότι έτσι θα ανεβαίνει απότομα το κόστος, και αντιπροτείνουν την ύπαρξη φορολογικού εκπροσώπου. Το θέμα αυτό, που θεωρείται και το πλέον δύσκολο στην επίλυσή του, έχει φτάσει στο υπουργείο Οικονομικών, το οποίο καλείται να απαντήσει αν σε νομικό επίπεδο η ύπαρξη φορολογικού εκπροσώπου φτάνει για την έκδοση επαγγελματικής άδειας, αφού θα πρέπει να ξεκαθαρίσει ποιος θα έχει την ευθύνη απέναντι στις Αρχές, σε περίπτωση έκνομων δραστηριοτήτων.

Ανάλογης βαρύτητας σημασία έχει και η δημιουργία του ηλεκτρονικού μητρώου σκαφών αναψυχής που, από την περίοδο υπουργίας του κ. Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, οπότε ψηφίστηκε στη Βουλή, ακόμα δεν έχει υλοποιηθεί και επί χρόνια ο φάκελος βρισκόταν καταχωνιασμένος στα συρτάρια των υπουργείων Ναυτιλίας και Οικονομικών. Η εφαρμογή του μητρώου είναι το «κλειδί» για να ελεγχθεί ο θαλάσσιος χώρος, αλλά και να αρθεί η γραφειοκρατία που ταλαιπωρεί επαγγελματίες και επιβάτες στις μαρίνες σε όλη τη χώρα. Σύμφωνα με τη πληροφόρηση της «Ν» η προετοιμασία του νομοθετικού σκέλους έχει τελειώσει και τα κείμενα των υπουργικών αποφάσεων είναι έτοιμα προς υπογραφές. Δεν ισχύει όμως το ίδιο και για το τεχνικό κομμάτι, στο οποίο βγαίνουν συνεχώς ζητήματα που χρειάζεται να ξεπεραστούν. Λέγεται ότι τελευταία μεγάλη πρόκληση θα είναι το e-ναυλοσύμφωνο το οποίο μόλις ανέβει στην ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα ελέγχουν τα υπουργεία Οικονομικών και Ναυτιλίας, το ηλεκτρονικό μητρώο θα έχει ολοκληρωθεί. Το αρχικό χρονοδιάγραμμα προέβλεπε τα λειτουργία του αρχές Ιουλίου, αλλά σύμφωνα με τους τελευταίους υπολογισμούς οι εργασίες θα ολοκληρωθούν μετά το καλοκαίρι.

Ακόμα ένα ζήτημα που είναι ανοικτό και το οποίο όμως αναμένεται να κλείσει πιο σύντομα είναι η χρέωση των σκαφών υπέρ του κράτους. Υπάρχουν δύο προτάσεις στο τραπέζι, η μία που προβλέπει 500 ευρώ το μέτρο για ένα έτος και μια δεύτερη που προτείνει τη χρέωση στα 250 ευρώ (ανά μέτρο τον χρόνο). Εκτιμάται πάντως ότι σε αυτό το ζήτημα θα γίνει σύντομα συμβιβασμός.

Το άνοιγμα της αγοράς των σκαφών αναψυχής θεωρείται πολύ σημαντικό και για την ανάπτυξη της βιομηχανίας των μαρίνων, ειδικά σε μια περίοδο που το ΤΑΙΠΕΔ βρίσκεται σε διαδικασία ιδιωτικοποίησής τους. Σημειώνεται, πάντως, ότι ήδη για τη μαρίνα Αλίμου έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον 10 επιχειρηματικοί όμιλοι, ενώ από το ΤΑΙΠΕΔ εκτιμούν ότι σε περίπτωση που αλλάξει το πλαίσιο λειτουργίας του yachting στη χώρα μας θα ενταθεί το ενδιαφέρον για επενδύσεις στις μαρίνες. Ζητούμενο να υπάρχουν προϋποθέσεις ελλιμενισμού των σκαφών για μεγάλα χρονικά διαστήματα στις ελληνικές μαρίνες, ώστε να είναι οικονομικά βιώσιμος ο επενδυτικός σχεδιασμός. Το πιο σημαντικό κομμάτι, ίσως, είναι η προσέλκυση θαλαμηγών για μόνιμο ελλιμενισμό, και σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους όλοι οι φορείς, αναμένονται στη χώρα μας άμεσα τουλάχιστον 50 μεγάλα σκάφη.