Ποιος/πώς ορίζει τις ελληνικές θέσεις για τα ευρωπαϊκά
Το να αναφέρεται κανείς - όπως επέλεξε να κάνει με αφορμή την ούτως ή άλλως γενικευτικά εορταστική Ημέρα της Ευρώπης ο Νίκος Κοτζιάς, υπουργός Εξωτερικών και συνεπώς εκφραστής της γενικότερης θέσης της Ελλάδας για τα Ευρωπαϊκά, για τη συζήτηση για «Το Μέλλον της Ευρώπης», για τις προτάσεις Μακρόν (και την εκκωφαντική σιγή της Γερμανίας, επί της ουσίας) κοκ - στην Ευρώπη ως «το πιο επιτυχημένο μοντέλο ειρήνης και συνεργασίας στην Ιστορία» αποτελεί σπονδή στο ασφαλές και στο αυτονόητο.
Το να τοποθετείται υπέρ της «ενίσχυσης του κοινωνικού κράτους και της αλληλεγγύης» είναι, θα μας επιτραπεί να πούμε, ελάχιστα πιο προχωρημένο ως θέση.
Όταν όμως ο ίδιος Νίκος Κοτζιάς έρχεται και, με Ημέρα της Ευρώπης να αγγίζει τη Σύνοδο του Σουνίου των χωρών Βίζεγκραντ και Δυτικών Βαλκανίων, τοποθετείται υπέρ της «αποφυγής ενός συστήματος δύο ταχυτήτων», το πράγμα αρχίζει και προσλαμβάνει σαφώς πιο συγκεκριμένη μορφή. Όταν δε, επιπλέον, τίθεται εναντίον -θεωρώντας την «προβληματική»- της «καθιέρωσης ειδικού Προϋπολογισμού για την Ευρωζώνη», ενώ π.χ. αποδέχεται από τις συνολικές προτάσεις/εισηγήσεις Μακρόν τη λογική κοινού υπουργού Οικονομικών, από δε τη συνολική συζήτηση της εποχής το ενδεχόμενο μετεξέλιξης του ESM σε «Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο», τότε κανείς νομιμοποιείται (αν μη υποχρεούται) να ανακαθίσει και να αρχίσει να σκέφτεται.
Μήπως -λέμε: μήπως!- από πλευράς της σημερινής κυβέρνησης έχει αποκρυσταλλωθεί κάτι σαν συγκροτημένη θέση για «Το Μέλλον της Ευρώπης» και δεν το πολυξέρουμε; Καθώς από πλευράς Ευκλείδη Τσακαλώτου, ο οποίος είναι ο βασικός αρμός των οικονομικών σε σχέση με την ΕΕ /την Ευρωζώνη, επικρατεί ας πούμε διακριτικότητα• καθώς και ο Γιώργος Κατρούγκαλος, α ναπληρωτής υπουργός επί Ευρωπαϊκών θεμάτων, περισσότερο ασχολείται με τα απόνερα του φερώνυμου Νόμου (αφού τον άφησε επί της ουσίας όρθιο το ΣτΕ, ποιος τον πιάνει πια τον Κατρούγκαλο!), οι τοποθετήσεις Κοτζιά μπορούν/καταλήγουν να εκλαμβάνονται ως ελληνικές θέσεις. Καθώς δε από την Κορυφή του Ιουνίου, που θα σκύψει πάνω σ’ αυτήν την προβληματική, μάς χωρίζουν κάτι σαν έξη εβδομάδες, η αναζήτηση θέσεων από μια χώρα σαν την Ελλάδα, η οποία κάποια στιγμή, όταν είχε διαφανεί «γραμμή Μακρόν - Ρέντσι - Τσίπρα», έδειξε να διεκδικεί κάτι σαν δραστήριο ρόλο με Αποδοχή του κοινού υπουργού Οικονομικών σημαίνει -αν κάτιπληρέστερη δημοσιονομική πειθαρχία. Είναι αυτές, είναι τέτοιες οι αποφασισμένες θέσεις της Ελληνικής Δημοκρατίας;
%αφορμή ακριβώς τις περιπέτειές της και την πικρή εμπειρία του πειραματόζωου των ad hoc θεσμικών μηχανισμών της Ένωσης (Τρόικας, Κουαρτέτο, EFSF/ESM, ακόμη και Eurogroup, πάντως Bussels Group και Washington Group), ο χρόνος για να δούμε σαν ποιες είναι οι ελληνικές θέσεις κοντεύει να τελειώσει.
Η αλήθεια είναι ότι από Ευρωτοποθετήσεις στην Ελλάδα μόνον έλλειψη δεν έχουμε! Όμως, πώς να το κάνουμε, υπάρχει μια επιδερμικότητα ή/και μια σαγήνη του θεσμικού λόγου. Η οποία παρακάμπτει την ουσία, εκεί δηλαδή που το πράγμα κόβει.
Το ‘χουμε δει πλείστες φορές με του νυν Προέδρου της Δημοκρατίας τις τοποθετήσεις, όπως π.χ. με την αμφισβήτηση της νομικής υφής (και λειτουργίας) του Eurogroup οσάκις αυτό δεν μας βολεύει -δηλαδή... συχνά- ή πάλι με την πορεία προς ένταξη στην «ενωσιακή τάξη» του ESM, με μετατροπή του σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο. Συχνά-πυκνά δε έχουμε και από την Αξιωματική Αντιπολίτευση τοποθετήσεις, μόνο που η βαριά σκιά του Ευρωπαϊσμού του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ιδρυτή/εμπνευστή της Ευρωπαϊκής πορείας της Ελλάδας, κ.λπ., κ.λπ., οδηγεί σε έναν μάλλον γενικευτικό, διακηρυκτικό, φορές-φορές γυμνασιαρχικό λόγο.
Ενώ, μην αυταπατώμεθα, η συζήτηση για «Το Μέλλον της Ευρώπης» έχει πολύ πρακτικό, απτό περιεχόμενο. (Εδώ να σημειώσουμε ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ίσως διαισθανόμενος πού πατάει και πού βρίσκεται η συζήτηση, προτιμά να μένει στα μετόπισθεν: «περισσότερη αλληλεγγύη, μεγαλύτερη συνοχή, κοινή ευθύνη προς τους λαούς [...] περισσότερη και όχι λιγότερη Ευρώπη») Επιστροφή όμως στον λόγο Ν. Κοτζιά, αφού αυτός είναι διαθέσιμος. Δυσπιστία προς ενδεχόμενο Προϋπολογισμό Ευρωζώνης (τον οποίο κυρίως το γερμανικό μπλοκ απορρίπτει), σημαίνει μη-αποδοχή μιας λογικής προληπτικής απόσβεσης των εξωγενών σοκ και διόρθωσης των διαρθρωτικών δυσλειτουργιών της Ευρωζώνης. Αποδοχή του κοινού υπουργού Οικονομικών σημαίνει -αν κάτι- πληρέστερη δημοσιονομική πειθαρχία. Είναι αυτές, είναι τέτοιες οι αποφασισμένες θέσεις της Ελληνικής Δημοκρατίας;
«Άρνηση» πάλι του Eurogroup σημαίνει... άρνηση δεσμευτικότητας των αποφάσεών του, και των βολικών πολιτικά αποφάσεων, βέβαια! Σαν εκείνες που προσδοκά η Ελλάδα, τώρα, για την «έξοδο από τα μνημόνια», πριν από τη διευθέτηση του χρέους. Λοιπόν;